Piri Reis’in Eserlerinde Afrika

Yıl 2015, Cilt: 7 Sayı: 3, 34 - 44, 24.12.2015

İbrahim Yılmaz Mustafa Yılmaz

Öz

Piri Reis ünlü bir Türk denizcisi, gemi kaptanı, haritacı, kartograf ve aynı zamanda gözlemci ve araştırmacıdır. Osmanlı İmparatorluğu’nun, askeri ve siyasi alanda en parlak dönemini yaşadığı 16. yüzyılda, yapmış olduğu eserler ve çizdiği haritalar, döneminin önde gelen coğrafi çalışmalarıdır. Piri Reis, 1513 yılında çizmiş olduğu dünya haritasında Afrika kıtasının batı kıyılarını göstermiş ve Bahriye isimli eserinde vermiş olduğu haritalarla da kıtanın kuzey kıyıları hakkında detaylı bilgi vermiştir. Bahriye’nin özellikle birinci bölümünde, kıtaya ait coğrafi bilgiler, Nil nehri ve kaynağı hakkında açıklamalar, Habeşistan ülkesi hakkında detaylar ve Ümit Burnu’nun keşfine yönelik tarihi bilgiler verilmiştir. Bu çalışmada Piri Reis’in eserlerindeki Afrika kıtası ile ilgili harita ve sağlam bilgiler derlenmiş ve kıtaya ait günümüz ansiklopedik bilgileri ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Piri Reis, Kitab-ı Bahriye, Afrika, Akdeniz, Nil

Kaynakça

• Afetinan, Piri Reis’in hayatı ve eserleri, Türk Tarih Kurumu yayınları 69, Ankara, 1992.
• G. C. McIntosh, The Piri Reis Map of 1513, The University of Georgia Press, Athens&London, 2000
• M. Yerci, The accuracy of the first world map drawn by Piri Reis, Cartographic Journal 26 (1989) 154-155.
• M. Önder, Geçmişten Günümüze Resimlerle Türk Haritacılığı, Harita Genel Komutanlığı, Ankara, 2002.
• http://www.tr.wikipedia.org
• S. Soucek, Islamic charting in the Mediterranean, chap. 14 in Cartography in the Tradional Islamic and South Asian Societies, vol. 2, bk.1 of The History Of Cartography, edited by J. B. Harley and David Woodward, University of Chicago pres, Chicago, 1992.
• T. D. Goodrich, A cartographic innovation of Piri Reis in his Kitab-ı Bahriye, Proceedings of CIEPO XIV, September 18-22, Cesme, Turkey, 2000, pp. 201-210.
• D. K. Loupis, An unpublished anonymous Ottoman portolan text that ignores Piri Reis, Proceedings of CIEPO XIV, September 18-22, Cesme, Turkey, 2000, pp. 453-463.
• T. D. Goodrich, The 5658 maps of the Kitab-ı Bahriye of Piri Reis, Proceedings of the International Piri Reis Symposium, September 27-29, Istanbul, 2004, pp. (6) 92-113.
• F. Saricaoglu, A study on additional magrin notes in manuscripts of the Kitab-ı Bahriye, Proceedings of the International Piri Reis Symposium, September 27-29, Istanbul, 2004, pp. (6) 114-121.
• D. Novak, D. Milinaric, M. Lapaine, Description of Croatian islands and harbours from Dubrovnik to Umag in Istria by Piri Reis in the Kitab-ı Bahriye, Proceedings of the International Piri Reis Symposium, September 27-29, Istanbul, 2004, pp. (6) 64-91.
• D. Novak, D. Milinaric, M. Lapaine, A Comparative Analysis of the 16th Century Ottoman Mapping of the Croatian Coast and Islands , Cartography and Geoinformation, vol. 4, no. 4, Croatian Cartographic Society (2005), 78-110.
• M. Onder, From past to present the illustrated history of Turkish cartography, General Command of Mapping, Ankara, 2002.
• http://rehber.ihya.org/yenirehber/hafsiler.html