Uzaktan Eğitim ile ‘Uzaktan Algılama’ ve ‘Coğrafi Bilgi Sistemleri’ Eğitimlerinin Verilmesine Dair Bir Değerlendirme

Yıl 2015, Cilt: 7 Sayı: 3, 53 - 68, 24.12.2015

Damla Uça Avcı , Pınar Uça Güneş Alper Çabuk

Öz

 

Modern dünyada konuma bağlı problemlerin çözümünde etkin yaklaşımlar olarak kullanılan, karar-destek mekanizmalarına kapsamlı ve hızlı sonuçlar üretmede belirleyici olan Uzaktan Algılama (UA) ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), hem bağımsız hem de entegre kullanımları ile mekansal bilişim alanının vazgeçilmez elemanlarıdır. UA ve CBS, çok farklı disiplinlerde yapılan analizler için kullanılan araçlar olup çok farklı alanlarda temel eğitim almış kişilerin kendi dallarındaki uygulamalarda ihtiyaç duydukları teknolojilerdir.

Günümüzün yaşam şartları, bilişim devrimi ve küreselleşme sürecinde hızını iyice artıran teknolojik gelişmeler kurumların kendini sürekli yenilemesini gerektirmekte olup, bu gereksinimler göze alındığında çalışanların sürekli eğitimi ile ilgili problem ve limitlere pek çok bakımdan çözüm sunabilen uzaktan eğitimin önemi artmaktadır. UA ve CBS alanındaki eğitim gereksiniminin zamansal ve mekansal olarak geleneksel eğitim sisteminden daha esnek olan uzaktan eğitim ile karşılanabilir olduğu, hatta UA ve CBS’nin yüksek oranda meslek eğitimine entegre ve ilave bir eğitim olarak talep edilmesi nedeni ile uzaktan eğitimde ayrı bir yer ve öneme sahip olduğu söylenebilir. Ayrıca genellikle bu eğitimi almak isteyen ve özellikle ihtiyaç duyan kitlenin genellikle tam zamanlı olarak kamu hizmeti vermekte olan personel olduğu düşünülürse, bu ihtiyacın karşılanabilmesi için uzaktan eğitim destekli meslek içi eğitim çalışmalarının önemi artmaktadır.

Çalışmada uzaktan eğitimin tanımı, avantajları ve kısıtlarından bahsedilerek, UA ve CBS’nin uzaktan eğitim ile verilmesi ve uzaktan eğitim programları arasındaki yeri değerlendirilmiştir. Günümüzde uzaktan eğitim dendiğinde, çoğunlukla (kısmen veya tamamen) internet üzerinden verilen eğitim sistemleri ifade edilmektedir; buna dayanarak bu çalışmada bilgisayar tabanlı ve internete dayalı bir uzaktan eğitim sistemi için değerlendirmeler yapılmıştır. Bu kapsamda UA ve CBS, i) ders materyali, ii) öğretim yöntemi, iii) uygulama yöntemi ve iv) değerlendirme yöntemi açısından ele alınmıştır.

Ayrıca, dünyadaki ve Türkiye’deki uzaktan UA ve CBS eğitimi uygulamalarına değinilmiş, bu eğitimlerin ülkemizdeki fiziksel planlama, tasarım ve bunlara bağlı mühendislik çalışmalarına yönelik olarak CBS kullanımının yaygınlaştırılması açısından önemi üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan Eğitim, Uzaktan Algılama, Coğrafi Bilgi Sistemleri

Kaynakça

• Lillesand, T. M. ve Kiefer, R. W., 2004, “Remote Sensing and Image Interpretation”, John Wiley & Sons, Inc.
• Kavzoğlu, T. ve Çölkesen, İ., 2011, “Uzaktan Algılama Teknolojileri ve Uygulama Alanları”, Türkiye’de Sürdürülebilir Arazi Yönetimi Çalıştayı, 26-27 Mayıs, Okan Üniversitesi, İstanbul.
• URL-1: (CCRS) Natural Resources Canada http://www.nrcan.gc.ca/earth-sciences/geomatics/satellite-imagery-air-photos/satellite-imagery-products/educational-resources/9309 (12 Şubat 2015’te erişildi.)
• URL-3: NASA Earth Observatory http://earthobservatory.nasa.gov/Features/RemoteSensing (12 Şubat 2015’te erişildi.)
• Uçar, D., Morgenstern, D., Averdung, C., 1999, “Nesneye Dayalı CBS Kavramı ve Support GIS Yazılımı”, Harita Dergisi, (Temmuz 1999), 122, Harita Genel Komutanlığı.
• Coğrafya Dünyası, 2007 (http://www.cografya.gen.tr/).
• Clarke, K. C., 1986, “Advances in Geographic Information Systems”, Computers, environments and urban systems, 10 (3-4): 175-184.
• Goodchild, M., 1997, “National Science Priorities in Geoinformatics”, Networking Resources for Competitive Earth Systems Science, American Association for the Advancement of Science, Sioux Falls, SD, November.
• Kainz, W., 2004, “Geographic Information Science (GIS)”, Cartography and Geoinformation Department of Geography And Regional Research, University of Vienna, Austria.
• Selçuk, M., Uçar, D., Uluğtekin, N., Bildirici, İ. Ö., Gökgöz, T., Başaraner, M., Yücel M. A., Gülgen, F., Bilgi, S., Doğru A. Ö., 2006, “Sayısal Kartografya ve Mekansal Bilişim”, Türkiye Bilişim Ansiklopedisi: 689-694, Türkiye Bilişim Vakfı – Ankara: Papatya Yayıncılık Eğitim.
• Kuşak, L., 2010, Web Ortamında Mekânsal Veri Kazanımı, Doktora Tezi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kaya Z., 2002, “Uzaktan Eğitim”, Ankara: Pegem A Yayıncılık (http://www.jret.org/FileUpload/ds217232/File/uzaktanegitim.pdf adresinden erişildi).
• Keegan, D., 1990, “Foundations of Distance Education”. (2. baskı). London: Routledge.
• Moore, M. G. ve Kearsley, G., 2012, “Distance Education: A Systems View of Online Learning” (3. baskı). Belmont: Wadsworth.
• İşman, A, 2011, “Uzaktan Eğitim”, Ankara: Pegem Akademi (Geliştirilmiş 4. Baskı). (http://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/07072012121911Uzaktan%20e%C4%9Fitim%204.bask%C4%B1.pdf adresinden erişildi).
• Toker-Gökçe, A., 2008, “Küreselleşme Sürecinde Uzaktan Eğitim”, D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 11: 1-12.
• Karaş, İ. R. ve Kahraman İ., 2011, “Uzaktan Eğitim Yöntemi ile Coğrafi Bilgi Sistemi Öğrenimi”, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 18-22 Nisan, Ankara.
• Dinçer, S., 2006, “Bilgisayar Destekli Eğitim ve Uzaktan Eğitime Genel Bir Bakış”, Akademik Bilişim 2006, 9-11 Şubat 2006, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Shih, Y.C. D., Liu, Y. C., Sanchez C., 2013, “Online Learning Style Preferences: An Analysis on Taiwanese and USA Learners”, The Turkish Online Journal of Educational Technology, (October, 2013), 12(4): 140- 152.
• Siğri, Ü., 2004, “Eğitimde Değişen Paradigmalar ve Eğitimde Kaliteyi Yakalamanın Bir Yolu: Internete Dayalı Uzaktan Eğitim”.
• Dawn J. W. ve David D., 2005, “Distance Education in Geographic Information Science: Symposium and an Informal Survey, Journal of Geography in Higher Education”, 29:1, 91-100.
• Moore, M. G. ve Kearsley G., 2005, “Distance Education: A Systems View”. (2. baskı). Canada: Thomson Wadsworth.
• Moore, M. G., 1973, “Towards a Theory of Independent Learning and Teaching”. Journal of Higher Education, 44, 661-679.
• Al, U. ve Madran, R. O., 2004, “Web Tabanlı Uzaktan Eğitim Sistemleri: Sahip Olması Gereken Özellikler ve Standartlar”, Bilgi Dünyası, 5(2): 259-271.
• Akdemir, O., 2011, “Yükseköğretimimizde Uzaktan Eğitim”, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/ Journal of Higher Education and Science, 1(2) (Ağustos): 69-71
• Khan, B. H., 2001, “A Framework for Web-Based Learning”, Web-Based Training, (Ed: B. H. Khan), Educational Technology Publications, Inc, Englewood Cliffs, New Jersey 07632.
• Driscoll, M., 1998, “Web-based Training: Using Technology to Design Adult Learning Experiences”, San Francisco, CA: Jossey-Bass/Pfeiffer.
• URL-7: (Web-based Learning) http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1125774/ (5 Aralık 2014’te erişildi.)
• Argles, T., 2012, “Tailoring GIS Materials for Distance Learning in Geoscience” Planet, Issue 25, 2-6 DOI: 10.11120/plan.2012.00250002
• Azad, A. K. M., Auer, M. E., Harward, V. J., 2012, “Internet Accesible Remote Laboratories, Scaleble E-Learning Tools for Engineering and Science Disciplines”, Engineering Science Reference, IGI Global.
• URL-2: (ESRI) http://www.esri.com/aboutesri/history/history-more (12 Aralık 2014’te erişildi.)
• URL-5: (Penn State University, World Campus, Master of Geographic Information Systems) http://www.worldcampus.psu.edu/degrees-andcertificates/geographic-information-systems-gismasters/overview (12 Aralık 2014’te erişildi.)
• URL-6: (Penn State University, World Campus, Postbaccalaureate Certificate in Geographic Information Systems) http://www.worldcampus.psu.edu/degrees-andcertificates/geographic-information-systems-giscertificate/overview (12 Aralık 2014’te erişildi.)
• Ferreira, H. S., Florenzano, T. G., Dias, N. W., Mello, E. M. K., Moreira, J. C., Moraes, E. C., 2005, Distance Learning Courses For Disseminating Remote Sensing Technology And Enhancing Undergraduate Education, in: ISPRS E-Learning 2005, Potsdam. In:Proceedings ISPRS E-Learning 2005, ISPRS Workshop Commission VI/2, Tools and Techniques for E–Learning (Volume XXXVI –6/W30), Potsdam, Germany, June 1-3.
• Karnatak, H., Raju, P. L. N., Krishna Murthy, Y. V. N., Srivastav, S. K., Gupta, P. K., 2014, “E-Learning Based Distance Education Programme on Remote Sensing and Geoinformation Science” - An Initiative of IIRS, ISPRS Technical Commission VIII Symposium, 09 – 12 December 2014, Hyderabad, India.
• URL-4: (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Yükseköğretim Programları ve kontenjanları
• Kılavuzu - 2014) http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2014/OSYS/Tercih/2014-OSYSKONTKILAVUZU14072014.pdf (7 Aralık 2014’te erişildi.)
• Çabuk, S. N., Uluçay, M. T., Çabuk, A., 2013, “Accreditation of Online and Distance Learning Programs: Online GIS Education Program Experience”, Turkish Online Journal of Distance Education – TOJDE, January 2013, ISSN 1302-6488 Volume: 14 Number: 1 Article 20.
• Breetzke, G. D., 2007, “A Critique of Distance Learning as an Educational Tool for GIS in South Africa”, Journal of Geography in Higher Education, 31:1, 197-209, DOI: 10.1080/03098260601033126