Dam Safety and Deformation Monitoring Studies in Ataturk Dam

Yıl 2014, Cilt: 6 Sayı: 3, 40 - 50, 01.09.2014

Yunus Kalkan

Öz

The importance of water and water structures are increasing recently. This situation is more considerable for such countries like Turkey which located in middle zone of the world. The dams are one of the important engineering structures which are used for water supply, flood control, agricultural uses, drinking and hydroelectric power. Turkey has about 600 large dams. Dams are very large and critical structures and they demand the use or application of precise monitoring methods at regular intervals. Monitoring is an essential component of the dams. In this study, some information about dams and the methods of monitoring are given. The case study, dam and dam safety and deformation measurements of Atatürk Dam is mentioned. Atatürk Dam is one of the five dams constructed on Fırat River and has importance including especially irrigation and hydroelectric power. In addition, brief information is given about Atatürk Dam and the methods of geodetic and non-geodetic monitoring measurements applied by different disciplines. Especially geodetic monitoring methods are emphasized and also some of new measuring techniques recommended. Keywords: Atatürk Dam, Deformation Monitoring, Geodetic Techniques, Non-geodetic Techniques.

Anahtar Kelimeler

Atatürk Dam, Deformation Monitoring, Geodetic Techniques, Non-geodetic Techniques

Baraj Emniyeti ve Deformasyon İzleme Çalışmaları Atatürk Barajı Örneği

Öz

Barajlar gibi önemli ve kritik su yapılarının, kendilerinden beklenen fonksiyonları, güvenli ve sürekli olarak yerine getirebilmeleri için izlenmeleri ve emniyetlerinin sağlanması önem taşımaktadır. Bunun için mevcut durumlarının ve değişebilecek şartlar altındaki davranışlarının bir bilgi sistemi mantığı içinde ortaya konması oldukça önemlidir. Özellikle büyük barajlar ve yakın çevresinin jeodezik ve jeodezik olmayan yöntemlerle periyodik olarak izlenmesi bir zorunluluktur. Bu çalışmada, öncelikle baraj ve baraj emniyeti hakkında kısa bilgi verilmiş ve ülkemizdeki barajlar ve bu yapılarda uygulanmakta olan izleme çalışmalarından bahsedilmiştir. Özellikle büyük barajlarda yapılması gerekli deformasyon izleme tekniklerinden söz edilmiştir. Örnek bir çalışma olarak Atatürk Barajında sürdürülmekte olan deformasyon izleme çalışmaları tanıtılmıştır. Atatürk barajı, ülkemizin en büyük barajı olduğu gibi dünyanın da sayılı barajları arasında yer almaktadır. Gerek sulama, gerek içme ve gerekse enerji üretimi bakımından önemli bir konuma sahiptir. Bu barajda, farklı disiplinler tarafından uygulanmakta olan Jeodezik ve jeodezik olmayan deformasyon izleme yöntemleri hakkında genel bilgi verilmiş ve özellikle, yedi yıldan beri sürdürmekte olduğumuz jeodezik yöntemlerle deformasyon izleme çalışmalarından ve elde edilen bir kısım sonuçlarından bahsedilmiştir. Anahtar Kelimeler: Atatürk Barajı, Deformasyon Ölçmeleri, Jeodezik Ölçme Teknikleri, Jeodezik olmayan Teknikler, GPS.

Anahtar Kelimeler

Atatürk Barajı, Deformasyon Ölçmeleri, Jeodezik Ölçme Teknikleri, Jeodezik olmayan Teknikler, GPS

Kaynakça

• Akarun, R., 1983, “ Atatürk Barajı ve Dünyadaki Büyük Barajlar ” Atatürk Barajı Özel Sayısı, DSİ- Ankara.
• URL 1, Bureau of Reclamation Web Page, What is the biggest dam in the world?, http://www.usbr.gov/lc/hooverdam/History/essays/biggest.html, 13 Ağustos 2014.
• URL 2, Devlet Su işleri Web Sayfası, http://www.dsi.gov.tr, 13 Ağustos 2014.
• DSİ, 2013, “ Türkiyedeki Barajlar ve Hidroelektrik Santralar ”, DSİ Teknoloji Dairesi Başkanlığı Ankara.
• Kalkan, Y., 2007, “ Atatürk Barajında Jeodezik Yöntemlerle Deformasyonların İzlenmesi ”, Projesi Teknik Raporu, DSİ Genel Müdürlüğü, Ankara.
• ASDSO 2010, “ Association of State Dam Officials ”, Lexington, KY, USA., http://www.damsafety.org
• Kalkan, Y., Alkan, R..M., 2005, “ Mühendislik Yapılarında Deformasyon Ölçmeleri ”, 2. Ulusal Mühendislik Ölçmeleri Sempozyumu, 23-25 Kasım 2005, İstanbul, s. 64-74
• Kalkan, Y., Baykal, O., Alkan, R. M., Yanalak, M., 2002, “ Deformation Monitoring With Geodetic and Geotechnical Methods a Case Study in Ambarlı Region ”, International Symposium on Geographic Information Systems, September, 2002, İstanbul.
• Roberts, G.W.,X. Meng and Dodson, 2000, “ Structural Dynamic and deflection monitoring using İntegrated GPS and Trixial accelerometers ” 13th Int. Tech. Meeting of Satallite Division of the U.S. Ins. of Navigation GPS ION 2000, Salt Lake City, Utah, 19-22 Sept.
• Kalkan, Y., Baykal, O., Alkan, R.M., Yanalak, M., Erden, T., 2003,“ Heyelanların Jeodezik ve Geoteknik Yöntemlerle İzlenmesi:Ambarlı Liman Bölgesinde Bir Uygulama ”, I. Ulusal Mühendislik Ölçmeleri Sempozyumu, 30-31 Ekim 2003, İstanbul.
• Pretorius, C.J, Schmidt, W.F.,Van Staden, C.S., 2001, “ The Extensive Geodetic System Used for The Monitoring of a 185 Meter high Arch Dam In Southern Africa ” The 10th International Symposium on deformation measurements, 19-22.March.2001 Orange, California, USA.
• Technical Report, 2004, “ Atatürk Dam And Hydroelectric Power Plant Geodetic Dam Monitoring ” May 2004. Electrowatt Engineering Ltd., Zurich. Dolsar Engineering Ltd., Ankara.
• Usage, 2002, “ Engineering and Design Structural deformation Surveying (EM 110-2-1009) ”, Department of the Army US Army Corps of Engineers, Washington, DC 20314-1000.
• Svend-Erik, B., 2001, “ Deformation Measurement on Bridge and Tunnel of the Fixed Link Between Sweden and Denmark ” The 10th International Symposium on deformation measurements, 19- 22.March.2001, Orange, California, USA.
• Hoover, W., E., 1984, “ Algorithms For Confidence Circles and Ellipses ”, NOAA Technical Report NOS 107 C&GS 3, Charting and Geodetic SeNices, Rockville, MD, September 1984.