Rogers’ın Üniter Bakışı İle Anksiyete Yönetimi

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 3, 32 - 36, 31.12.2020

Ayşegül Bilge Tuğba Durmuş Ece Mutlu

Öz

Psikiyatri hemşireleri, bakım verdiği insanın davranışlarını anlayabilmek için çeşitli kuramsal yaklaşımlardan yararlanır. Hemşirelik girişimlerine yenilikçi ve özgün bir yaklaşım getiren kuramcılardan biri de Rogers’tır. Rogers’ın felsefesinde tanımlayıcı bir yaklaşım yoktur ve hemşireler insanı ve yaşam sürecini çok iyi anlamalıdır. Psikiyatri hemşireliğinin özünde de insanı anlamak vardır. Bu derleme makalede Rogers bakışı ile anksiyeteyi yönetme ile ilgili okuyucuya bilgi aktarılması amaçlanmıştır. Anksiyetenin belirli bir düzeye kadar bireye hizmet eden bir yapıda olduğu bilinmektedir. Bireyin enerji alanındaki bozulma dengelenmediği sürece anksiyete belirtileri birey için rahatsız edici düzeye ulaşabilir. Üniter insan kuramı ile anksiyeteyi yönetmek mümkündür ve kolaydır. Rogers’ın Üniter İnsan Kuramı’nın, anksiyete yönetimi ile ilgili olarak hemşirelik girişimleri üzerine birçok yansıması olduğu ancak kuramın genellikle girişimsel ve daha kompleks hemşirelik uygulamalarında kullanıldığı görülmektedir. Bu bağlamda, anksiyete temelli yapılan hemşirelik girişimleri ve araştırmalarında Rogers’ın Üniter İnsan Kuramı’nın hemşirelik uygulamalarına ışık tutacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

anksiyete, anksiyete yönetimi, üniter insan

Anxiety Management with Rogers' Unitary Perspective

Öz

Psychiatric nurses use various theoretical approaches to understand the behaviors of the persons they provide care for. One of the theorists who have brought an innovative and original approach to nursing interventions is Rogers. There is no descriptive approach in Rogers’ philosophy and nurses must understand human beings and the course of life, life process very well. Understanding human beings constitutes the core of psychiatric nursing. In this hereby review article, conveying information to the reader on managing anxiety with Rogers’ view has been aimed. It is known that anxiety has a structure that serves individuals up to a certain level. Anxiety symptoms may reach an irritating level for the individual unless the deterioration in the energy field of the individual is balanced. It is possible and easy to manage anxiety with Unitary Human Beings Theory. It is seen that Rogers’ Unitary Human Theory has many reflections on nursing interventions related to anxiety management, but the theory is generally used in interventional and more complex nursing practices. In this context, it is thought that Rogers’ Unitary Human Beings Theory will shed light on nursing practices in the anxiety-based nursing interventions and researches conducted.

Anahtar Kelimeler

Anxiety, Anxiety Management, Unitary human

Kaynakça

• Aranha, P. R. (2018). Application of Rogers’ system model in nursing care of a client with cerebrovascular accident. Manipal Journal of Nursing and Health Sciences, 4(1), 51–56.
• Butcher, H. K. (2005). The Unitary Field Pattern Portrait Research Method: Facets, Processes, and Findings. Nursing Science Quarterly, 18(4), 293–297. https://doi.org/10.1177/0894318405280390
• Engin, E. (2014). Anksiyete Bozuklukları. In M. O. Çam & E. Engin (Eds.), Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı (1. Baskı, pp. 293–312). İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevi.
• Engin, E. (2017). Kanıta Dayalı Uygulamalar, Bilgi Kaynakları ve Tanılama Sistemleri. In M. O. Çam & E. Engin (Eds.), Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı (2. Baskı). İstanbul: İstanbul Medikal Yayıncılık.
• Eşel, E. (2003). Genelleşmiş Anksiyete Bozukluğunun Nörobiyolojisi. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 13, 78–87.
• Farren, A. T. (2009). An Oncology Case Study Demonstrating the Use of Rogers’s Science of Unitary Human Beings and Standardized Nursing Languages. International Journal of Nursing Terminologies and Classifications, 20(1), 34–39. https://doi.org/10.1111/j.1744-618X.2008.01111.x
• Gorman, M. L., & Sultan, D. F. (2014). Anksiyete problemleri. In F. Öz & M. Demiralp (Eds.), Genel hasta bakımı için psikososyal hemşirelik (pp. 57–72). Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• İnanç, B. Y., & Yerlikaya, E. E. (2018). Kişilik Kuramları. (B. Y. İnanç & E. E. Yerlikaya, Eds.) (14. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• İnci, F. (2017). Martha E. Rogers: Üniter İnsan Kuramı. In A. Karadağ, N. Çalışkan, & Z. Göçmen Baykara (Eds.), Hemşirelik Teorileri ve Modellerİ (1. Baskı, pp. 465–488). İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık.
• Karamustafalıoğlu, O., & Yumrukçal, H. (2011). Depresyon ve Anksiyete Bozuklukları. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, 45(2), 65–74.
• Kim, T. S. (2008). Science of Unitary Human Beings. Nursing Science Quarterly, 21(4), 294–299. https://doi.org/10.1177/0894318408324333
• Leddy, S. K. (2003). A Unitary Energy-Based Nursıing Practice Theory: Theory And Applicatıon. Visions: The Journal of Rogerian Nursing Science, 11(1), 21–28.
• Maksum, Sujianto, U., & Johan, A. (2019). Effects of Therapeutic Touch to Reduce Anxiety As a Complementary Therapy: A Systematic Review. KnE Life Sciences, 162–175. https://doi.org/10.18502/kls.v4i13.5237
• Malinski, V. M. (2006). Rogerian Science-Based Nursing Theories. Nursing Science Quarterly, 19(1), 7–12. https://doi.org/10.1177/0894318405284116
• Malinski, V. M., & Todaro-Franceschi, V. (2011). Exploring Co-Meditation as a Means of Reducing Anxiety and Facilitating Relaxation in a Nursing School Setting. Journal of Holistic Nursing, 29(4), 242–248. https://doi.org/10.1177/0898010111398334
• McBride, S., Graydon, J., Sidani, S., & Hall, L. (1999). The Therapeutic Use of Music for Dyspnea and Anxiety in Patients with COPD who Live at Home. Journal of Holistic Nursing, 17(3), 229–250. https://doi.org/10.1177/089801019901700302
• Neeraje, K. P. (2008). Essentials of Mental Health and Psychiatric Nursing. (K. P. Neeraje, Ed.) (1st Ed.). New Delhi: Jaypee Brothers Medical Publishers.
• Papathanasiou, I. (2013). Holistic Nursing Care: Theories and Perspectives. American Journal of Nursing Science, 2(1), 1–5. https://doi.org/10.11648/j.ajns.20130201.11
• Parse, R. R. (1998). The human becoming school of thought: A perspective for nurses and other health professionals. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Parse, R. R. (2002). Transforming Healthcare with a Unitary View of the Human. Nursing Science Quarterly, 15(1), 46–50. https://doi.org/10.1177/089431840201500108
• Pektekin, Ç. (2013). Hemşirelik Felsefesi/Kuramlar-Bakım Modelleri ve Politik Yaklaşımlar (1. Baskı). İstanbul: İstanbul Medikal Yayıncılık.
• Rogers, M. E. (1992). Nursing Science and the Space Age. Nursing Science Quarterly, 5(1), 27–34. https://doi.org/10.1177/089431849200500108
• Smith, M. C., Kemp, J., Hemphill, L., & Vojir, C. P. (2002). Outcomes of Therapeutic Massage for Hospitalized Cancer Patients. Journal of Nursing Scholarship, 34(3), 257–262. https://doi.org/10.1111/j.1547-5069.2002.00257.x
• Tekin, M., & Tekin, A. (2014). Anksiyete Bozukluklarında Dissosiyatif Belirtiler. Psikiyatride Guncel Yaklasimlar, 6(3), 330–339. https://doi.org/10.5455/cap.20140210075959
• Turner, J. G., Clark, A. J., Gauthier, D. K., & Williams, M. (1998). The effect of therapeutic touch on pain and anxiety in burn patients. Journal of Advanced Nursing, 28(1), 10–20. https://doi.org/10.1046/j.1365-2648.1998.00770.x
• Uzbay, İ. T. (2002). Anksiyetenin Nörobiyolojisi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 5(1), 5–13.
• Velioğlu, P. (2012). Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar (1. Baskı). İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık.
• Vitale, A. T., & O’Connor, P. C. (2006). The effect of Reiki on pain and anxiety in women with abdominal hysterectomies: a quasi-experimental pilot study. Holistic Nursing Practice, 20(6), 263–272.
• Wright, B. W. (2004). Trust and Power in Adults: An Investigation Using Rogers’ Science of Unitary Human Beings. Nursing Science Quarterly, 17(2), 139–146. https://doi.org/10.1177/0894318404263303
• Wright, B. W. (2007). The Evolution of Rogers’ Science of Unitary Human Beings: 21st Century Reflections. Nursing Science Quarterly, 20(1), 64–67. https://doi.org/10.1177/0894318406296295