Evaluation of Paid Teaching Practice According to Administrators and Teachers' Opinions

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 52 - 73, 30.06.2024

Halil Karadaş , Seyhan Yıldız

https://doi.org/10.22596/hej.1414280

Öz

The study group of this research, which was conducted using the descriptive survey model, one of the quantitative research designs, consists of teachers working in K12 level schools in Mardin in the 2022-2023 academic year and the school administrators they work with. Within the scope of the research, 428 volunteer teachers were included in the study by simple random sampling method. According to the results obtained regarding the independent variables in the study, teachers' opinions regarding paid teaching practice do not differ significantly according to their gender, marital status, education level and professional seniority. However, a significant difference was observed according to the types of schools where the work was carried out. Accordingly, teachers working in secondary schools expressed more positive opinions about the attitude towards paid teaching practice than teachers working in primary schools. According to other results of the research, paid teachers are perceived as temporary by other permanent staff at the school and are not seen as colleagues. Since they are perceived as temporary, healthy communication cannot be established with other stakeholders in the school. In addition, it is thought that paid teachers are overworked because they are treated as temporary teachers and there is a risk of their employment being terminated. Other results obtained show that paid teachers are not taken seriously by students, they are not accepted as a normal teacher, their work is not valued and they are not treated fairly.

Anahtar Kelimeler

Paid teaching, permanent teaching, administrator, teacher

Ücretli Öğretmenlik Uygulamasının Yönetici ve Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi

Öz

Nicel araştırma desenlerinden betimsel tarama modeli kullanarak yapılan bu araştırmanın çalışma grubu 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Mardin’de K12 düzeyindeki okullarda görev yapmakta olan öğretmenlerden ve birlikte çalıştıkları okul yöneticilerinden oluşmaktadır. Araştırma kapsamında 428 gönüllü öğretmen, basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile çalışmaya dahil edilmiştir. Araştırmada bağımsız değişkenlere ilişkin elde edilen sonuçlara göre öğretmenlerin cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi ve mesleki kıdemlerine göre ücretli öğretmenlik uygulamasına ilişkin görüşleri anlamlı düzeyde farklılaşmamaktadır. Ancak görev yapılan okul türlerine göre anlamlı bir farklılaşma görülmüştür. Buna göre ortaokulda görev yapan öğretmenler, ilkokulda çalışan öğretmenlere göre ücretli öğretmenlik uygulamasına yönelik tutum konusunda daha olumlu görüş ifade etmişlerdir. Araştırmanın diğer sonuçlarına göre ücretli öğretmenler, okulda kadrolu olarak çalışan diğer paydaşlar tarafından geçici olarak algılanmakta ve bir meslektaş olarak görülmemektedirler. Geçici olarak algılandıklarından dolayı okuldaki diğer paydaşlarla aralarında sağlıklı bir iletişim kurulamamaktadır. Ayrıca ücretli öğretmenlere geçici öğretmen muamelesi yapıldığından ve işlerine son verilme riskinden dolayı aşırı bir şekilde çalıştırıldıkları düşünülmektedir. Elde edilen diğer sonuçlar ücretli öğretmenlerin öğrenciler tarafından da ciddiye alınmadığını göstermekte, normal bir öğretmen gibi kabul edilmedikleri, yaptıkları işe değer verilmediği ve kendilerine adil davranılmadığı şeklindedir.

Anahtar Kelimeler

Ücretli öğretmenlik, kadrolu öğretmenlik, yönetici, öğretmenlik

Kaynakça

• Akyüz, Y. (2003). Osmanlıdan Günümüze Öğretmen İstihdam İlke ve Politikalarına Eleştirel Bir Bakış (Ulusal Tebliğler). Öğretmen Yetiştirme ve İstihdamı Sempozyumu. Ankara: Eğitim-Sen Yayınları, 165-188.
• Alaybay, K. (2021). Eğitim Uygulama Okullarında Görev Yapan Ücretli Öğretmenlerin Özel Eğitim ve Engelli Öğrencilere Yönelik Görüşleri. Journal of International Social Research, 14(77).
• Berk, P. (2020). Türkiye’de Millî Eğitim Bakanlığında Öğretmen İstihdamı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. Cilt 13. Sayı:70. Erişim adresi: http://mts.sosyalarastirmalar.com/Makaleler/316187960_ozkalsayan_ipek1.pd.
• Bozdağ, Z., & Ağalday, B. (2024). Öğretmenlerin İş Yaşam Kalitelerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 8(1), 1-15. https://doi.org/10.32960/uead.1350418
• Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analizi el litabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, N. (2004). Öğretmenlerin Geliştirilmesi ve Etkili Öğretmen Davranışları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(16), 103-119.
• Celep, C. (2005). Meslek Olarak Öğretmenlik. Ankara: Anı Yayınları.
• Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 19, s. 207-237
• Durmaz, S.O. (2014). Türkiye’de öğretmen olmak: emek süreci ve yeniden proleterleşme. Ankara: NotaBene Yayınları
• Güvercin, G. (2014). Öğretmenlik mesleğinde kökten bir dönüşüm: Ücretli öğretmenlik. İçinde: A. Yıldız (der), İdealist öğretmenden sınava hazırlayıcı teknisyene: öğretmenliğin dönüşümü. İstanbul: Kalkedon Yayınları, 139-178.
• Hızlı, M. (1999). Mahkeme sicillerine göre Osmanlı Klasik Döneminde İlköğretim ve Bursa Sıbyan Mektepleri. Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınları
• İş, E., & Güçlü, E. (2024). Öğretmenlerin Tükenmişlik Deneyimi: Nedenler ve Çözüm Önerileri. International Journal of Mardin Studies, 5(1), 54-66. https://doi.org/10.63046/ijms.1441951
• Kaplan, S. ve Karadüz, S. (2006). Hukuk Mücadelemiz (Örnek Mahkeme Kararları). Erişim adresi: https://www.turkegitimsen.org.tr/lib_yayin/87.pdf. Erişim: 14.12.2022
• Karasar, N. (2023). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Nobel yayın dağıtım.
• KDK, (2021). Kamu Denetçiliği Kurumu’nun, 02/06/2021 Tarih ve 13340 Sayılı Tavsiye Kararı. Erişim adresi: https://www.ombudsman.gov.tr/
• MEB, (2006). Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin 2006/11350 Tarih ve Sayılı Karar. 16 Aralık 2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazete. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/12/20061216-5.htm.
• MEB, (2015). Mili Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. 17 Nisan 2015 tarihli ve 29329 sayılı Resmi Gazete.
• MEB, (2018). MEB 2023 Eğitim Vizyon Belgesi. Erişim adresi: 2023vizyonu.meb.gov.tr.
• Öğülmüş, K., Yıldırım, N., & Aslan, G. (2013). Ücretli öğretmenlerin görevlerini yaparken karşılaştıkları sorunlar ve ücretli öğretmenlik uygulamasının okul yöneticilerince değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 12(4), 1086-1099.
• Özkal Sayan, İ., & Berk, P. (2020). Türkiye'de milli eğitim bakanliğinda öğretmen istihdami. Journal of International Social Research, 13(70).
• Pakalın, M. Z. (2003). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü I-II-III. İstanbul: MEB Yayınları.
• Soydan, T. (2018). Milli Eğitim Sisteminde Esnek Personel Düzenlemeleri, Prof. Dr. Emine Akyüz'e Armağan, (Ed. Yasemin Karaman Kepenekçi ve Pelin Taşkın), sf. 453-465. Ankara: Pegem Akademi.
• Soydan, T. (2021). Toplumsal Yeniden Üretim ve Eğitim Üzerine. Editör: Prof. Dr. İnayet Aydın. Prof. Dr. Ali Balcı’ya Armağan. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayını
• Şişman, M. (2009). Öğretmen Yeterlilikleri: Modern Bir Söylem ve Retorik. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 63-82.
• TDK (1974). “Öğretmenlik”. Bilim ve Sanat Terimleri Sözlüğü, Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/. Erişim: 14.12.2022
• Tuncer, M. (2012). Türkiye’deki kadrosuz öğretmen istihdamının kadrosuz istihdam edilen öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(3), 797-818
• Tunç, B. ve Taner, S. G. (2020). Kamusal eğitim ve eğitim hakkı bağlamında ücretli öğretmenlik uygulamasının değerlendirilmesi. Journal of Advanced Education Studies, 2(1), 22-44
• Yalçın, A. Y., Özan, M. B., & Özdemir, T. Y. (2021). Ücretli Öğretmenlerin Örgütsel Sosyalleşmesi Üzerine Bir Çalışma. International Journal of Social Science Research, 10(1), 122-136.
• Yaman, B. (2018). Türkiye, Almanya, Fransa, Çin ve Japonya’da Öğretmen Yetiştirme (Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yıkılmaz, A., & Alıncak, F. (2022). Ücretli Öğretmenlik Yapan Beden Eğitimi Öğretmeni Adaylarının Karşılaştığı Sorunlar ve Çözüm Önerilerinin İncelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(3), 57-70.
• Yılmaz, M. (2018). Ücretli öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlar. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(25), 102-116.