Okul Yöneticilerinin Yönetim Süreçlerinde Yaşadıkları Sorunlara ve Çözüm Önerilerine İlişkin Görüşleri

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 40 - 65, 30.06.2025

Seyfettin Abdurrezzak , İsmail Kılıç , Gökhan Ilgaz

Öz

Bu araştırmada okul yöneticilerinin yönetim süreçlerinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin görüşleri incelenmiştir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim desenine göre kurgulanmıştır. 2022-2023 eğitim öğretim yılında gerçekleştirilen bu araştırmanın çalışma grubunu kolay ulaşılabilir örnekleme ile belirlenen; Edirne ilinde yer alan resmi ilkokul, ortaokul ve liselerde görevli 23 okul yöneticisi oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak yöneticilerin görüşlerinin alındığı yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin yorumlanması sürecinde içerik analizi ve sürekli karşılaştırma tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarında ortaya çıkan kodlar sorunlar, nedenleri, etkileri ve çözüm önerileri kategorilerinde ve yönetimsel sorunlar, öğretmenlerle ilgili sorunlar, velilerle ilgili sorunlar, öğrencilerle ilgili sorunlar ve mali sorunlar temaları altında toplanmıştır. Araştırmada öne çıkan bulgular literatür bulgularıyla tartışılmış ve müdürlerin yaşadıkları sorunların çözümüne ilişkin öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yönetim süreçleri , değişme , okul yöneticisinin değişen rolleri

Opinions of School Administrators on the Problems They Encounter in Management Processes and Solution Suggetions

Öz

In this research, we aimed to examined school administrators' views on the problems they encountered in management processes and their solution suggestions. The study was designed according to the phenomenology pattern, one of the qualitative research methods. The study group of this research, which was conducted in the 2022-2023 academic year, was determined by easily accessible sampling; It consisted of 23 school administrators working in public primary, secondary and high schools in Edirne. A semi-structured interview form, in which the opinions of managers were taken, was used as a data collection tool in the research. Content analysis and constant comparison techniques were used in the data interpretation process. The codes that emerged from the research results were collected in the categories of problems, causes, effects and solution suggestions and under the themes of administrative problems, problems with teachers, problems with parents, problems with students and financial problems. The prominent findings of the research were discussed with the literature findings and suggestions were presented.

Anahtar Kelimeler

Management processes , change , changing roles of the school principal

Kaynakça

• Açıkalın, A. (1994). Teknik ve toplumsal yönleriyle okul yöneticiliği. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Aksoyalp, Y. (2010). 21. Yüzyılda okul yöneticisinin niteliği: Öğretim liderliği. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (20), 140-150. https://dergipark.org.tr/en/pub/sakaefd/issue/11216/133952
• Arabacı, İ. B., & Namlı, A. (2016). Okul geliştirme konusunda yöneticilerin yaşadıkları sorunlar. Journal of Theoretical Educational Science 9(2), 245-265.http://dx.doi.org/10.5578/keg.7993.
• Ary, D., Jacobs, L. C., & Sorensen C. K. (2010). Introduction to research in education. Wadsworth, Cengage Learning.
• Balyer, A. (2012). Çağdaş okul müdürlerinin değişen rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 75-93. https://dergipark.org.tr/en/pub/kefad/issue/59489/854977
• Başaran, İ. E. (2000). Eğitim Yönetimi-Nitelikli Okul, Ankara: Feryal Matbaası.
• Bell, L., & Rhodes, C. (2002). The skills of primary school management. London:Routledge.
• Bottery, M. (2001). Education, policy and ethics. Manhattan: Bloomsbury Publishing
• Bush, T. (2007). Educational leadership and management: Theory, policy and practice. South African Journal of Education, 27(3), 391-406.
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2005). Research methods in education. (5.Ed.). Routledge Falmer.
• Cowie, M., & Crawford, M. (2007). Principal preparation–still an act of faith?. School Leadership and Management, 27(2), 129-146. https://doi.org/10.1080/13632430701237198
• Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage publications.
• Crow, G. M. (2006). Complexity and the Beginning Principal in the United States: Perspectives on Socialization. Journal of Educational Administration, 44(4) 310–325 https://doi.org/10.1108/09578230610674930
• Çetin, Ş. (2019). Okul müdürlerinin karşılaştığı sorunlar: nitel bir inceleme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(4), 1637-1647. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3204
• Dolph, D. (2017). Challenges and opportunities for school improvement: Recommendations for urban school principals. Education and Urban Society, 49(4), 363-387. https://doi.org/10.1177/0013124516659110
• Duke, D. L., Tucker, P. D., Salmonowicz, M. J., & Levy, M. (2006). Challenges facing principals of low-performing schools?. Educational Practice and Theory, 28(2), 5-25. https://doi.org/10.7459/ept/28.2.02
• Everard, K. B., Morris, G., & Wilson, I. (2004). Effective school management. Sage.
• Feng, D. (2003). Principal training and development in the people’s republic of China: retrospect and prospect, In Hallinger, P. (Ed.), Reshaping the landscape of school leadership development: A global perspective (pp. 206-216). Netherlands: Swets & Zeitlinger.
• Fullan, M. (2014). The principal: Three keys to maximizing impact. John Wiley & Sons.
• Gündüz, Y. ve Balyer, A. (2013). Gelecekte okul müdürlerinin gerçekleştirmeleri gereken roller. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(3), 45-54. https://hdl.handle.net/11421/90
• Hallinger, P. (2003). The emergence of school leadership development in an era of globalization: 1980-2002. In Hallinger, P. (Ed.), Reshaping the landscape of school leadership development: A global perspective (pp. 3-22). Swets & Zeitlinger.
• Hallinger, P. (2005). Instructional leadership and the school principal: A passing fancy that refuses to fade away. Leadership and Policy in Schools, 4(3), 221-239. https://doi.org/10.1080/15700760500244793
• Han, A., & Demirtaş, H. (2022). Problems about the duties of the school administrators in the kindergartens and the solution. Suggestions. Journal of Qualitative Research in Education, (32), 102-127. https://10.14689/enad.32.843
• Hobson A, Brown E, Ashby P, Keys W, Sharp C., & Benefield P (2003) Issues for Early Headship: Problems and Support Strategies. Nottingham: National College for School Leadership (NCSL).
• Humes, W. (2000). The discourses of educational management. The Journal of Educational Enquiry, 1(1), 35-53. http://www.education.unisa.edu.au/JEE
• Jamali, D. (2005). Changing management paradigms: ımplications for educational ınstitutions. Journal of Management Development, 24(2), 104-115. https://doi.org/10.1108/02621710510579473
• Keskinkılıç, K. (2007). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Koçel, T. (2011). İşletme yöneticiliği. (13. Baskı). Beta Basım Yayın Dağıtım.
• Legotlo, M., & Van der Westhuizen, P. C. (1996). Coming on board: problems facing new principals in developing countries. Educational Management & Administration, 24(4), 401-410. https://doi.org/10.1177/0263211X9602400406
• Lunenburg, F. C. (2010). The principal and the school: what do principals do?. In National Forum of Educational Administration & Supervision Journal, 27(4), 1-13.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. John Wiley & Sons.
• Miles, M. B., Huberman, A. M., & Saldaña, J. (2014). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (Edition 3). SAGE Publications.
• Neuman, W.L. (2008). Toplumsal araştırma yöntemleri (Çev. S. Özge). Kazmaz Matbaa.
• Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. baskıdan çeviri). (Çev.Ed. M. Bütün, S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
• Summak, M. S., & Karadağ, N. (2009). Okul merkezli yönetim sürecininde görev alan okul müdürlerinin rolleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (3), 130-140. https://dergipark.org.tr/en/pub/adyusbd/issue/1400/16557
• Supovitz, J., Sirinides, P. ve May, H. (2010). How principals and peers influence teaching and learning. Educational Administration Quarterly, 46(1), 31-56. https://doi.org/10.1177/1094670509353043
• Şişman, M. (2018). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi, (7. Baskı). Pegem Akademi.
• Tanrıöğen, A. (1998). Okul müdürlerinin etkililiği ile öğretmen morali arasındaki ilişkiler. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Taymaz, H. (2003). Okul yönetimi. Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Tintoré, M., Cunha, R. S., Cabral, I., & Alves, J. J. M. (2022). A scoping review of problems and challenges faced by school leaders (2003–2019). Educational Management Administration & Leadership, 50(4), 536-573. https://10.1177/1741143220942527
• Tofur, S., ve Yıldırım, R. (2021). Okul müdürlerinin okul yönetim süreçleriyle ilgili görüşlerinin incelenmesi (Demirci ilçesi örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(78), 961-987. https://10.17755/esosder.823787
• Turan, S., Yıldırım, N., & Aydoğdu, E. (2012). Okul müdürlerinin kendi görevlerine ilişkin bakış açıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(3), 63-76. https://dergipark.org.tr/en/pub/pegegog/issue/22588/241264
• Wise, D. (2015). Emerging challenges facing school principals. Education Leadership Review, 16(2), 103-115.