BİLİM ETİĞİ VE SORUMLULUKLAR

Yıl 2005, Cilt: 7 Sayı: 1, 5 - 25, 01.06.2005

Oya Nuran Emiroğlu

Öz

Bilimsel ürünün kullanılabilir özellik gösterebilmesi için bilimsel hata içermemesi gerekmektedir. Bu makalede “Bilimsel Hata” scientific misconduct ya da “Bilimsel Aldatmaca” scientific fraud olarak tanımlanabilen durumlar, “Bilim Etiği” kapsamında ele alınarak tartıșılacaktır. Bu makalenin yazım amacı, bilim etiğini bilmenin ötesinde günlük yașamda sergilenen mesleki davranıșların bilim etiği ile ne kadar uyumlu olduğunu, uyumlu olabilmesi için yapılması gerekenleri tartıșarak, belki bildiklerimizi hatırlayarak kendi davranıșlarımızı değerlendirebilmek ve bilim etiği ıșığında davranıșlarımızı düzenleyebilmek için bilim etiği doğrultusunda yeniden düșünülmesini sağlamaktır.

Kaynakça

• Aksayan,S;Emiroğlu,O.N(1999) Hemșirelik araștırma raporlarının yöntem sunumu açısından değerlendirilmesi. Hemșirelik Araștırma Dergisi 1: 29.
• AMWA(American Medical Writers Association) Erișim adresi:www.amwa.org
• Arda,B(2003) Bilimsel bilgi üretiminde yayın etiği. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı 2003.TUBİTAK Matbaası,Ankara,s,29.
• Ataç,A(2005) Süreli yayıncılıkta editör ve yayıncı katkısı. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı 2005.TUBİTAK Matbaası,Ankara,s,88.
• Atlas,M.C(2004) Retraction policies Of highimpact biomedical journals. JourMed Libr Assoc.92 (2):242-250.
• Ball,CN;Scheetz,M; SoRelle-Miner,D(2002) Research integrity and publication ethics. Science,25(5):159.
• Bates,T; Anic,A; Marusic,M; Marusic,A (2004) Authorship criteria and dislosure of contriutions: comparison of three general medical journals with different author contribution forms. JAMA,292(1):86-88.
• Bașerer,N(2004) Tıpta yayın etiği. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı 2004,TUBİTAK Matbaası,Ankara,s,51.
• Bennett,DM;Taylor,DM(2003) Unethical practices in authorship of scientific papers. Emerg Med.15(3):263-70.
• Bradshow,MJ; Lowenstein,AJ (1990) Perspectives on academic dishonesty. Nurs Educ.15(5):10-5.
• Breen,K.J(2003) Misconduct in medical research:whose responsibilty? Inter Med Jour.30: 186-190.
• Brice,J;Bligh.J(2005) Author misconduct: not just the editors’ responsibility. Med Educ.39(1):83-89.
• Birchenall,PD;Parrissh,AA(2003) Journal reviewers and reviews: should the sytem be revised? British J Nurs,12(13):773.
• Brome,M.E(2003)Scientific integrity-the cornerstone of knowledge. J Neuroscience Nurs.35(1):56-59.
• Brooks-Brunn,JA(1998) How and when to reference. Nurs Author Ed,8(2).1-4.
• Browne,RF; Logan,PM;Lee,MJ; Torreqqiani- ,WC(2004) The accuracy of references in manuscripts submitted for publication. Can Assoc Radiol J.55(3):170-3.
• Cakir,V; İlhan;F;Kilicioğlu,G;balkan,Y;Veziroğlu,A;Günal,I(2003) The accuracy of references in Turkish journals in orthopedics and traumatoloy. Acta Orthop Ttraumatol Turc 37(4):319-22.
• Chop,RM; Silva,MC (1991) Scientific fraud: definitions, policies and implications for nursing research. J Prof Nurs.7(3):166-71.
• Claxton,LD(2005a) Scientific authorship Part.1. A window into scientific fraud. Mutat Res,589(1):17-30.
• Claxton,LD(2005b) Scientific authorship.Part.2. History,recurring issues,practices and guidelines. Mutat Res,589(1):31-45.
• Committee On Publication Ethics(COPE). Erișim adresi:www.publicationethics.org.uk Counsil of Science Editors (CSE) Erișim Adresi: www.councilscienceeditors.org
• Couzin,J(2005) Scientific misconduct:MIT terminates researcher over data fabrication. Science,310(5749):758.
• Cowell,H.R(2000) Ethical resposibilities of editors,reviewers and authors. Cli Orthop Relat Res,378:83-89.
• Cronin,SN(2003) The problem of plagiarism. Dimens Crit Care Nurs.22(6):253-254.
• Cunningham,SJ(2004) How to….write a paper?. J Orthodontics.31(1):47-51.
• Çobanoğlu,N(2004) Bilim Politikalarının Yayın Etiğine Yansımaları. (Ed:Yılmaz,O) Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık -2004 Sempozyum Kitabı,Tübitak Matbaası,Ankara.
• Darius,AR;Wolfe,L(2002) Experince, expertise or specialty? Uses and misuses of a reference. J Fam Pract.51(2): 43-7.
• Daroff;R.B ; Griggs,R.C(2004) Scientific Misconduct and Breach of Publication Ethics.Neurology.62:352-353.
• DeLacey,G; Recond,C; Wade;J (1985) How accurate are quatations and references in medical journals? BMJ,291:884-886.
• Editorial autonomy of CMAJ. Erișim adresi: www.cmaj.ca/authors/policies.shtml.
• Editorial(2000) Committee on publication ethics: the cope report 1999,Guidelines on good publication practice. Occup Env Med.57: 506-509.
• Ertekin,C;Berker,N;Tolun,A;Ulku,D (2002) Bilimsel araștırmalarda etik ve sorunlar,- TUBA Yayınları,TUBİTAK Matbaası,Ankara.
• European Association of Science Editors(EASE). Erișim Adresi: www.ease.org.uk
• Evans,JT; Nadjari,HI; Burchell,SA(1990) Quatational and reference accuracy in surgical journals. JAMA,263:1353-4.
• Fisher,RS;Powers,LE(2004) Peer-reviewed publication:a view from inside.Epilepsia,45(8): 889.
• Forsdyke,DR(1994) Authorship and misconduct. Nature,14(370):91.
• Freda;M:C (2005) An international survey of nurse editors’ role and practice. Jour of Nurs Scho.37(1) 87-94.
• Gilbert,F.J ; Denison,A.R (2003) Research misconduct. Clin.Radio.58 (7):499-504.
• Gökçe-Kutsal,Y(2003) Editör gözüyle danıșmanlık. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı-2003.TUBİTAK Matbaası,Ankara,s,3.
• Grieger,M.C (2005) Authorship:an ethical dilemma of science. Sao Paulo Med J.123 :5.
• Guc,M.O(2002) Ethics in publication. Acta Neurochir Suppl.83:101-104.
• Hawley,D.S; Jeffers;J.M(1992) Scientific misconduct as a dilemma for nursing. J Nurs Sch.24(2):162.
• Hegyvary,ST(2005) What every author should know about redundant and duplicate publication. J Nurs Sch.37(4):295-297.
• Hojat,M ; Gonnella,J.S ; Caelleigh,A.S (2003) Impartial judgement by the “gatekeepers” of Science: fallibailty and accountability in the peer review process. Adv Health Sci Edu Theory Pract.8(1):75 -96.
• Jacobs,A; Wagner,E(2005) European medical writers association/EMWA guidelines on the role of medical writers in developing peer-reviewd publications. Curr Med Res Opin.21(2):317-22.
• Jones,AH(2003) Can authorship policies help prevent scientific misconduct ? what role for scientific societies? Sci Eng Ethics.9(2): 243-56.
• International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE). Erișim Adresi: www.icmje.org
• Jacobs,A;Wager,E (2005) European Medical Writers Association (EMWA) guidelined on the role of medical writers in developing peer-revieved publications. Curr Med Res Opin.21(2):317-322.
• Kantarlı,K(2002) YÖK düzeninde bilimsel etik anlayıșı. Bilim,Eğitim ve Düșünce Dergisi,2(3):5-9.
• Karataș,N(2000) Hemșirelik araștırmalarında etik.Hemșirelik Araștırma Dergisi,1:5-8.
• Kirchhoff,KT(1995) Ensuring accurate references. Nurse Author Ed.5(1):1-3.
• Kotzin,S ; Schuyler;P(1989) NLM’s Practices for handling errata and retractions.Bull.Med Libr Assoc.77(4):337-342.
• Küyük,A(2003) Türkiye’de yayınlanan sağlık bilimleri dergilerinin sayısal analizi.Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı.TUBİATK Mabaası,Ankara,s,157.
• Lambert,V.A;Tsukahara,M;Lambert,C.E (2003) Scholarly Ethics. Nurs and Heal.Scien.5(2): 101.
• Lampert,C(2005) Being the editors-in chief of a primary research journal:an editor’s opinion. Erișim adresi:www.elsevier.com La Follette,M (1994) Research misconduct. Society. 2: 6-10.
• Leung,AKC;Robson,WLM(2005) Peer review: who teaches the referee? J Paediatrics and child Health.41(1):78.
• Lukic,IK; Lukic,A; Gluncic,V; Katavic,V; Vucenik,V; Marusic,A(2004) Citation and quatiation accuracy in three anatomy journals. Clin Anat,17(7):534-539.
• Martyn,C(2003) Fabrication,falsification and plagiarism.Q J Med,96(4):243-4.
• Nativio,D.G(1995) Authorship:International Academy of Nursing Editors. J Cult Divers.2(3):93-94
• Office Research Integrity(ORI),Model policy for responding to allegations of scientific misconduct.Erișim Adresi:www.ori.dhhs.gov/ documents
• Onat,A(2005) Türk tıp yayınları,akademik terfiler ve yerli dergilerde kalite:gözden geçiri ve bir öneri.Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı 2005,TUBİTAK Matbaası,Ankara,s,8.
• Özkara,Ç(2005) Süreli yayınlarda nitelik yükselmesi: yazarlara düșen sorumluluk.Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı 2005.TUBİTAK Matbaası,Ankara,s,83.
• Parrish;D.M (1999) Scientific misconduct and correcting the scientific literature. Acad.Med.74(6):621.
• Pignatelli,B; Maisonneuve,H; Chapuis,F (2005) Authorship ignorance:views of researchers in French clinical settings. Jour of Med Ethics.31:578-581.
• Putterman,C(1992) Quatation accuracy: fact or fiction? Isr J Med Sci.28(7):465-70.
• RCN (2004) Guidance for nurses research Ethics.Royal College of Nursing Research Society. Erișim adresi.www.rcn.org.uk Rıtter,S:K(2001) Publication Ethics: Rights and Wrongs.. Science and Technology,79(46): 24-31.
• Roberts,K;Turnbull,B.J (2005) A millennial benchmark of nurse-academics’ scholarly productivity. Contemp Nurse.19(1-2):52-62.
• Ruacan,Ș(2003a) Açılıș konușması. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı 2003,TUBİTAK Matbaası,Ankara.
• Ruacan,Ș (2003b) Bilimsel araștırma ve yayınlarda etik ilkeler. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı 2003,TUBİTAK Matbaası,Ankara.
• Salone,RM(1996) Coauthors’ contributions to major papers published in the AJR:frequency of undeserved coauthorship. AJR Am J Roentgenol,167:571-9.
• Sarı,O;Zengin,N;Bodur,S;Gökbel,H(2005) Makalem çok iyiydi ancak reddedildi. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı,TUBİTAK matbaası,Ankara,s,241-3.
• Sheikh,A (2000) Publication ethics and the research assesmant exercise:reflections on the troubled questions of authorship. J Med Ethics.26:422-426.
• Skandalakis,JE; Mirilas,P (2004) Plagiarism. Arch Surg,139(9):1022-4.
• Smith,R (1998) The need for a national body for research misconduct.BMJ,316:1686-1687.
• Smith,R(2001) What is fraud? Erișim Adresi: www.publicationethics.org.uk/links Schulmeister,L(1998) Quotation and reference accuracy three nursing journals. J Nurs Scholar,30(2):143-46.
• Taylor,D McD (2002) The appropriate use of references in a scientific research paper. Emerg Med.14(2):166-70.
• Taylor,MK(1998) The practical effects of errors in reference lists in nursing research journals. Nurs Res.47(5):300-3.
• Tobin,M.J(2000) Reporting research,retraction of resuls and responsibility. Am J Respir Cri Care Med.162(3):733-744.
• Uzbay,İT(2005) Danıșman sorumluluğu.Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı 2005.TUBİTAK Matbaası,Ankara,s127.
• Vickers,A(1999) Guidelines for authors of books and papers on complementary medicine. Complemen Ther Med,7(4):245-9.
• WAME(World Association of Medical Editors).Erișim adresi:www.wame.org Walker,K(2004) Double blind:peer review and the politics of scholarship.Nurs Philo,5(2): 135.
• Weed,D (1998) Preventing scientific misconduct. Am J Pub Health.88(1):125-129.
• Weeks,WB; Wallace,AE; Kimberly,BC(2004) Changes in authorship patterns in prestigious US medical journals. Social Science and Medicine,59:1949-1954.
• Yağmurlu,A;Baksan,S(2005)Akademik yükseltme ve atamalarda ulusal süreli yayınlarımız.Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı2005. TUBİTAK Matbaası,Ankara,s,21.
• Yalman,A(2005)Editör sorunları ve sorumlulukları.Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık Sempozyum Kitabı2005. TUBİTAK Matbaası,Ankara,s,270.