ȘANLIURFA MERKEZDE BULUNAN 4 NUMARALI SAĞLIK OCAĞI’NA KAYITLI “0-1 YAȘINDA ÇOCUĞA SAHİP OLAN ANNELERİN ÇOCUKLARININ BAKIMINDA UYGULADIKLARI GELENEKSEL UYGULAMALAR

Yıl 2005, Cilt: 7 Sayı: 1, 53 - 63, 01.06.2005

Selma Dinç

Öz

Amaç: Araștırma, Șanlıurfa Merkezde bulunan 4 Numaralı Sağlık Ocağı’na kayıtlı “0-1 yașında çocuğa sahip olan annelerin çocuklarının bakımında uyguladıkları geleneksel uygulamaları” belirlemek amacıyla yapılmıștır. Gereç- Yöntem: Tanımlayıcı bir araștırmadır. Araștırmanın örneklemi 15/06/04-15/07/04 tarihleri arasında çalıșmaya katılmayı kabul eden 200 anne ile çalıșma tamamlanmıș 50 anne çalıșmaya katılmayı reddetmiștir. Verileri toplamak için araștırmacı tarafından anket formu olușturulmuștur. Elde edilen veriler SPSS paket programında değerlendirilmiștir. Bulgular: Araștırmaya katılan annelerin %67.0’ının 20-29 yaș grubunda, %42.0’ının okur yazar, %39.0’ının ilkokul mezunu olduğu ve annelerin %98.0’ının ev hanımı oldukları saptanmıștır. Araștırma sonuçlarına göre; annelerin son hamileliğinde en az bir kere doktor kontrolüne gittiği ve bu kontroller sırasında annelerin çoğunun bebek bakımı hakkında sağlık eğitimi almadığı görülmüștür. Sonuç: Annelerin çoğunun genç anne olması, eğitim seviyelerinin düșük olması ve çocuk bakımları hakkında bilgileri büyüklerinden öğrenmesi ve sağlık güvencelerinin olmaması çocukların bakımında geleneksel uygulamaları artırdığı görülmüștür

Anahtar Kelimeler

Çocuk Sağlığı, Geleneksel Uygulamalar, Çocuk Bakımı

TO DETERMINE THE TRADITIONAL PRACTICES WHICH MOTHERS, HAVING 0-1 YEARS OLD CHILDREN, REGISTERED TO HEALTH CENTER NO 4 IN ȘANLIURFA CENTER

Öz

Purpose: This research is conducted to determine the traditional practices which mothers, having 0-1 years old children, registered to Health Center No 4 in Șanlıurfa Center, applied in care of their children.Material -Method: This is a descriptive research. Sampling of the research is constituted from 200 mothers applied to Health Center No 4 for their 0-1 years old children’s vaccine between 4th April, 2004-6th June, 2004. Survey is formed to collect data by researcher. Obtained data were evaluated in SPSS program.Finding and Results: It is found that from the mothers joined to research 67% of them was 20-29 ages, 42% of them wasn’t literate, 39% of them was graduated from primary school and 98% of them was housewife According to the results of the research, it is appeared that mothers went to doctor control at least one time during last pregnancy and during these controls most of the mothers didn’t take health education about baby care. It was seen that being young, low level education and learning child care knowledge from the great and not having health security most of the mothers increased the traditional practices in child care

Anahtar Kelimeler

Child Health, Traditional Practice, Child Care

Kaynakça

• Acıpayamlı, O. (1974). Türkiye’de Doğumla İlgili Adet ve İnanmaların Etnolojik Etüdü. Sevinç Matbaası, Atatürk Üniversitesi Yayın- ları No: 355, Ankara.
• Altun, İ. (2002). Kocaeli’nde Yașayan Halkın Sağlıkla İlgili Tutumlarına ve Sağlıklı Yașam Biçimi Davranıșlarına İlișkin Bir Çalıșma. Sağlık ve Toplum Dergisi, Yıl 12 Sayı 3, Temmuz- Eylül.
• Ayhan, N. Düzen, E. (2001).Integrated Apa- roach To Early Childhood Care For Survi- val. Growth and Development, December. Ankara. Turkey.
• Belek, H. Dedeoğlu, N. Belek, İ. (2001). Antalya Ahatlı’da Annelerin Çocuklarının Sağlıkları Hakkındaki Düșünce, Algı ve İnançları. Sağlık ve Toplum Dergisi, Yıl:11 Sayı:2, Nisan-Haziran.
• Bertan, M. Özcebe, H. Oral, S. (1997). Çocuk Sağlığı, Halk Sağlığı Temel Bilgiler Kitabı, Güneș Kitabevi, L.T.D, Ankara.
• Bestepe, G. Çetinkaya, A. Tuzcu, H. (2004). Afyon İlinde 0-6 Yaș Grubu Çocuğu Olan Annelerin Ateșlenmesi Durumunda Evde Bakımına İlișkin Bilgi Ve Uygulamaları, IX. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Özet Kitabı, Hacettepe Üniversitesi Kongre Merkezi, 3-6 Kasım, Ankara.
• Ceyla, S. (2000). Anadolu’da Halk Hekimliği, Sağlık ve Toplum Dergisi, Yıl:10, Sayı:2, Nisan- Haziran.
• Elmacı, N. (1976). Diyarbakır Kentinin Üç Farklı Köysel Grubunda Doğumla İlgili Değer ve Tutumlar, Diyarbakır Dicle Üniversitesi Yayınlanmamıș Doktora Tezi, Diyarbakır.
• Elmacı., N. (2000). Ergenekon. P: “Bakacak Köyünde Doğumla İlgili Geleneksel Uygu- lamalar ve Değișme”, Halk Bilimi, 12.
• Eroğlu, B. Sönmez, S. Bal, Y. (2002). Akut Batın Tanısıyla Opere Olmuș Çocukların Hastaneye Bașvurma Sürelerinin ve Ailele- rinin Evde İlk Uygulamalarının İncelenmesi, Hemșirelik Forumu Dergisi, Cilt: 5, Sayı:2, Mart- Nisan
• Hancıoğlu, A. Koç, İ. (2000). The State Of Children and Women in Turkey, UNICEFF, Turkey.
• Kocaman, G. (1989). Herkese Sağlık Hedefine Ulașmada Hemșirenin Sorumlulukları ve Eğitimi, 1. Ulusal Hemșirelik Eğitimi Sem- pozyumu Kitabı, Hilal Matbaası, İstanbul.
• Korkmaz, A. (2004). Yenidoğan Bakımı, Çoluk Çocuk Dergisi, Sayı:35, Șubat.
• Sevil, Ü. Bakıcı, A. (2002). Gebelikte Yașanan Fiziksel Sorunların Saptanması ve Bunları Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi, Sağlık ve Toplum Dergisi, Yıl:12, Sayı: 3, Temmuz- Eylül.
• Stanhope, M. Lancester, J. (2000). Community Publıc Health Nursıng, Fifty Editıon, Mossby Com, Toronto, New-York.
• Șahin, Z. Ayoğlu, F.N. Kıran, S. (2004). Zon- guldak İli Karadeniz Ereğli Merkez 2 Nolu Sağlık Ocağı Bölgesinde 2003-2004 Yılla- rında Yapılan Bebek İzlemelerinin Değerlen- dirilmesi, IX. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Özet Kitabı, Hacettepe Üniversitesi Kongre Merkezi, 3-6 Kasım, Ankara.
• Șahin, N.N. (1996) Ağrı İli Tașlıçay İlçesi İki- yamaç Köyünde Gebelik ve Doğumla ilgili İnanıș ve Uygulamalar İle Bunların Ana ve Çocuk Sağlığı Üzerine Etkileri, (Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayın- lanmamıș Yüksek Lisans Tezi) Ankara.
• Șahinöz, S. Özçırpıcı, B. (2001). Bozkurt GAP Bölgesi’nde Çocuk Beslenmesine İlișkin Uygulamaların Durumu, Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalıșma Yıllığı, Ankara.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (1997). Çocuk Sağlığı El Kitabı, T.C Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağ- lığı ve Aile Planlanması, Genel Müdürlüğü Basımevi, Yedinci Baskı, Ankara.
• Türkiye Nüfus ve Sağlık Araștırması. (2004). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Ensti- tüsü, Ankara, Türkiye.
• Tuncel, N. (1992). Temel Sağlık Hizmetleri Doğrultusunda Ülkemizde Ana Çocuk Sağ- lığı Hemșiresinin Görev Yetki ve Sorumluğu, 1.Ulusal Ana ve Çocuk Sağlığı Hemșireliği Sempozyumu Kitabı, İ. Ü. Basımevi, İstan- bul.
• Tümer, A. Uysal, S.D. (2004). Annelerin İshale İlișkin Bilgi. Tutum ve Uygulamaları, IX Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Özet Kitabı, Hacettepe Üniversitesi Kongre Mer- kezi, 3-6 Kasım, Ankara.
• UNICEF (2002). Aile Ve Çocuk Eğitimi-0-6 Yaș Arasında Çocukları Bulunan Ailelere Yöne- lik Temel Bilgiler, UNICEF- AJANS-TÜRK Basın ve Basım A.Ș, Anakara.
• UNICEF (2004).Dünya Çocukların Durumu. UNICEF Türkiye Temsilciliği. Çankaya. Ankara.
• Yurdakul, M. Vural, G. (2001). Geleneksel Yöntem Kullanma Nedenleri ve Hemșirenin Aile Planlanması Hizmetlerinde Etkinliği, Sağlık ve Toplum Dergisi, Yıl:11, Sayı:1, Ocak- Mart.