EFFECTS OF SEXUAL EDUCATION WITH THE PEER-LED AND ADULTLED ON THE KNOWLEDGE AND ATTITUDES OF THE ELEMENTARY SCHOOL EIGHT GRADE STUDENTS ABOUT THE SEXUALITY

Yıl 2007, Cilt: 9 Sayı: 3, 28 - 44, 01.12.2007

Hasibe Kadıoğlu Ayşe Yıldız

Öz

Purpose: This study is conducted in order to compare the effect of sexual education with the peerled and adult-led on the knowledge and attitudes of the an elementary school eight grade students about sexual health. Material-Method: This study is conducted as a quasi-experimental study within the eight grade students N = 92 of an elementary school in Ministry of Education during the terms of 2002-2003 springand 2003-2004 autumn. 39 students have received sexual health education with the leadership of anadult by the researches, while 40 students have received sexual health education with the leadership ofseven peers by the students . The education is assessed by using Scale of Sexual Attitude and Scale ofSexual Knowledge. Both of these scales have been developed by the researcher and it has been used after determining its validity-reliability work. Data has been evaluated percentage, Cronbach Alpha, Pearson’s Moments’ Multiplication Correlation, and the student t test. Findings and Results: Both methods have been positively effective on the development of knowledge and attitude about the sexuality, but the sexual education with the leadership of a peer is more effective than the sexual education with the leadership of an adult. Sexual health education with the leadership of a peer can be applied to the eight grade students ofelementary school

Anahtar Kelimeler

Peer education, per-led education, sex education, primary school children

YETİŞKİN VE AKRAN LİDERLİ CİNSEL EĞİTİMİN İLKÖĞRETİM 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN CİNSELLİKLE İLGİLİ BİLGİ VE TUTUMLARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Öz

Amaç: Bu çalışma yetişkin ve akran liderli cinsel eğitimin bir ilköğretim okulu 8. Sınıf öğrencilerinin cinsel sağlıkla ilgili bilgi ve tutumları üzerindeki etkilerini karşılaştırmak amacı ile yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: 2002-2003 bahar ve 2003-2004 güz eğitim öğretim döneminde bir devlet ilköğretim okulunda 8. Sınıf n=92 öğrencileri ile yarı deneysel olarak yapılmıştır. 39 öğrenciye araştırmacı tarafından yetişkin liderli eğitim yapılırken, 40 öğrenciye akran liderli eğitim yapılmıştır. Eğitim,araştırmacı tarafından geliştirilerek geçerlik-güvenirlik çalışması yapılan Cinsel Tutum Ölçeği ve Cinsel Bilgi Ölçeği kullanılarak değerlendirilmiştir. Veriler yüzdelik, Cronbach Alpha, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon, İki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi ile değerlendirilmiştir.Bulgular ve Sonuçlar:Her iki yöntem cinsellikle ilgili bilgi ve tutumun olumlu yönde gelişmesinde etkili olmuş, ancak akran liderli eğitim cinsellikle ilgili bilginin ve tutumun olumlu yönde gelişmesinde yetişkin liderli eğitime göre daha etkili olmuştur.İlköğretim 8. sınıf öğrencilerine akran liderli cinsel sağlık eğitimi yapılması önerilmiştir

Anahtar Kelimeler

Akran eğitimi, akran liderli eğitim, cinsel eğitim, ilköğretim öğrencisi

Kaynakça

• Agha, S.(2002): An evaluation of the effecti- veness of a peer sexual health intervention among secondary-school students in Zambia. AIDS Edu- cation and Prevention,14(4):269-281.
• Alberti, R., Emmons, M.(2000): Atılganlık. Çev. Editörü. Köroğlu; E., HYB Yayıncılık. An- kara.
• Artan, İ.(2003): Engelli çocuk ve gençlerin cinsel eğitimi. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eği- tim Dergisi. 4: s.39.
• Atabek, E.(1998): Cinsellikten İkmale Kaldık. 5. Basım. Altın Kitaplar. İstanbul.
• Aslan, D., Şahin, A.(2003): Sigara ile mücade- le konusunda yapılmış bir çalışmada kullanılan akran danışmanlığı yöntemi ile ilgili kısa bir ra- por. Hacettepe Toplum Hekimliği Bülteni, 2:11- 12.
• Buller B. D., Morrill C., Taren D., et al(1999): Randomized trial testing the effect of peer educa- tion at increasing fruit and vegetable intake. Jour- nal of the National Cancer Institute, 91: 1491- 1500.
• Bulut, A.(1999): Çocuklukta cinsel eğitim. Ed:Ekşi A., Ben Hasta Değilim. s.76-84, Nobel Tıp, İstanbul.
• Cholette- Perusse, F.(1999): Çocuklara Cinsel Konularda Ne Söylenmeli Nasıl Söylenmeli. Çev. Dirim, A., Esin yayınevi. İstanbul.
• Cole, J. (2003) : Cinsellikle İlgili Merak Ettik- leriniz. Çev. Aksay, E., 4. Basım. Sistem Yayıncı- lık. İstanbul.
• Erkuş, A.(2003): Psikometri Üzerine Yazılar: Madde Analizi. Türk Psikologlar Derneği yayını, Ankara.
• Fincancioğlu, N.(1995): Kahire konferansı çerçevesinde üreme sağlığı. Gençlik,Cinsel Eği- tim ve Üreme Sağlığı. İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı, S. 3-10, İstanbul.
• Ford, C.S., Russel, B.: Cinsel İlişkilerin Tarih- sel Evrimi. Çev. Cevher, Y., Yeryüzü yayınevi. Ankara.
• Ford, K., Wirawan, D,N, Suastina,W., Re- ed,B.D., Muliwan,P.(2000): Evaluation of a peer education programme for female sex workers in Bali, Indonesia. International Journal of STD&AIDS, 11(11):731-734.
• Giese, H., Cameron, N. : Cinsel Olgunluğa Doğru. Çev. Cevher, Y., Yeryüzü yayınevi. Anka- ra.
• Green, J.(2001): Peer education. Promoti- on&Education, 8(2): 65-68.
• Hara, P., Messick, B.J., Ficther, R.R., Par- ris,D.(1996): A Peer-led AIDS prevention prog- ram for students in an alternative school. The Jo- urnal of School Health, 66(5):176-186.
• Karadağ, Ö.(2003): Üreme Sağlığı ve HIV/AIDS Konusunda Akran Eğitimi Kaynak El- kitabı. TurkMSIC. Akmat, Ankara.
• Kardam, F., Akman, Y., Özvarış, Ş.B., Çağlar, Ş.(2000): Çocukluktan Genç Kızlığa Değişim. Veri Araştırma yayını. İstanbul.
• Kentler, H.(1998): Anneler Babalar Cinsel Eğitimi Öğeniyorlar. Çev. Pamir, G., AFA Ya- yıncılık. İstanbul.
• Kocken,P., Voorham, J., Brandsma,J., Swart, W.(2001): Effects of peer-led AIDS education ai- med at Turkish and Moroccan male immigrants in the Netherlands. European Journal of Public He- alth, 11(2):153-159.
• Kocken,P.., Voorham, J.J.(1998): Effects of peer-led senior health education program. Patient Education and Counseling, 34(1):15-23.
• Kulaksızoğlu, A.(2001): Ergenlik Psikolojisi. 4. Basım, s. 54-58 , Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Laukamm-josten, U., Mwizarubi, B.K., Out- water, A., Mwaijonga, C.L.(2000): Preventing HIV infection through peer education and con- dom promotion among truck drivers and their se- xual partners in Tanzania, 1990-1993, AIDS Ca- re, 12(1):27-40.
• Leonard, L., Ndiaye,İ., Kapadia, A., Ei- sen,G.(2000): HIV prevention among male clients of female sex workers in Kaolack, Senegal: Re- sults of a peer education program. AIDS Educati- on and Prevention, 12(1):21-38.
• Mathie, E., Ford, N.(1998):Peer education for Health. Ed: Topping,K., Ehly, S., Peer-Assisted Learning. S. 203-217,Lawrence Erlbaum Asso- ciates,Mahwah.
• Mayle, P.(2003): Bana Neler Oluyor. Çev. Ak- soy, E., 6. Baskı. Sistem Yayıncılık. İstanbul.
• Mellanby A.R., Newcombe1 R. G., Rees J., Tripp J. H.(2001) : A comparative study of peer- led and adult-led school sex education. Health Education Research, 16 (4): 481-492.
• Mellanby, A., Phelps, A.F., Crichton, N.J., Tripp, J.H.(1995): School sex education: an expe- rimental programme with educational and medi- cal benefit. BMJ,311:114-454.
• Mellanby, A.R., Rees, J.B., Tripp, J.H.(2000): Peer-led and adult-led school sex education: a cri- tical review of available comparative research. Health Education Research. 15(5):533-545.
• Öz, I.(1997): Cinsel eğitim. Çocuk ve Eğitim, 2.basım, Kök yayıncılık, s. 75-110, Ankara.
• Özcebe, H., Akın,L., Aslan,D.(2004): A peer
• education example on HIV/AIDS at a high school
• in Ankara. The Turkish Journal of Pediatrics. 46 (1): 54-59.
• Özcebe,H., Akın,L.(2003): Effects of peer education on reproductive health knowledge for adolescents living in rural areas of Turkey. Jour- nal of Adolescent Health, 33(4):217-218.
• Özgüven, İ.E.(2000): Psikolojik Testler: Test- lerde Madde Analizi. 4. Baskı. PDREM yayınları, Ankara.
• Prince, F.(1995): The relative effectiveness of a peer-led and adult-led smoking intervention program. Adolescence, 30(117): 187-194.
• Rickert, V.I., Jay, M.S., Gottlieb, A.(1991): Effects of a peer-counseled AIDS education prog- ram on knowledge, attitudes, and satisfaction of adolescents. Journal of Adolescent Health, 12:38- 43.
• Schroeder, M.E.(1994): A peer education program to promote the use of conflict resolution skills. Public Health Reports, 109(2):158-162.
• Sevim, J.(2002): Anne Bu Ne?. 2. Basım. Remzi Kitabevi. İstanbul.
• Shulkin, J.J.(1991): Effects of a peer-led AIDS intervention with university students. College He- alth, 40:75-79.
• Sexuality Information and Education Council of the United States(SIECUS)(1996). Guideline for Comprehensive Sexuality Education. 2. Ed. New York: National Guidlines Task Force, Sex İnformation and Education Council of US.
• Song, E.Y., Pruitt, B.E., McNaara,J., Col- well,B.(2000): A meta-analysis examining effects of school sexuality education programs on adoles- cents’sexual knowledge. The Journal of School Health, 70(10):413-416.
• Stephenson, JM., Strange, V., Forrest, S., Oak- ley, A., Copas, A., Allen, E., Babiker, A., Black, S., Ali, M., Monteiro, H., Johnson, AM.(2004): Pupilled sex education in England (RIPPLE study): cluster-randomized intervention trial. The Lancet, 364(9431):338-346.
• Taşçı, A.İ.(2003): Cinsel Eğitim. İz yayıncılık. 3. Baskı, İstanbul.
• Tekin, H.(1991): Eğitimde Ölçme ve Değer- lendirme: Test ve Madde Analizi. 16. Baskı. Yar- gı Yayınevi, Ankara.
• Turner, G., Shepherd, J.(1999): A method in search of a theory: peer education and health pro- motion. Health Education Research, 14(2): 235- 247.
• Uçar, H.(1994): Çağdaş Çocuk Cinsel Eğitimi. İnkılap Kitabevi. İstanbul.
• Ward, B.(2000): Seks ve Yaşam. 5. Basım. Çev. Tektaş, N., Remzi Kitabevi. İstanbul.
• Yılmaz, H.(2002): Eğitimde Ölçme ve Değer- lendirme: Test ve Madde Analizi. 6. Basım. Çizgi Kitabevi, Konya.