A Study of the Reliability and Validity of the Turkish Version of Death Attitude Profile-Revised DAP-R in the Nurse Population

Yıl 2009, Cilt: 11 Sayı: 2, 28 - 43, 01.08.2009

Elif Işık Çiçek Fadıloğlu Yurdanur Demir

Öz

Purpose: The aim of this study was to determine the reliability and validity of the Death Attitude Profile-Revised Scale of Turkish version innurse population.Method: This methodological study’s sampleincluded 320 volunteer nurse. The research wasconducted in the centre of Izmir between November 2007 – January 2008. Data were collectedwith a sociodemographic form, Death AttitudeProfile-Revised Scale and Death Anxiety Scale.Results: The internal consistency coefficient Cronbach’s alpha of Death Attitude Profile-Revised Scale was 0.81, its test-retest reliability wasr= 0.85 and the coefficient of the two-halves testwas r = 0.72. Factor analysis of the scale revealed that it was composed of 3 factors with Eigenvalues > 1, accounting for 43.67% of the total variance. All items of the Turkish Death AttitudeProfile-Revised Scale had a factor load rangingbetween 0.42 and 0.77. They all belonged to afactor. There was a strong relationship betweenDeath Attitude Profile-Revised Scale and DeathAnxiety Scale r = 0.66 . Item-total correlationcoefficients of its subscales ranged between 0.42and 0.67, and that they were sufficiently discriminative.Conclusions: The research suggests that thevalidity and reliability of the Turkish version innurse population Death Attitude Profile-RevisedScale are satisfactory, and that it can be used inTurkey

Anahtar Kelimeler

Reliability, validity, attitude toward death, death anxiety

ÖLÜME KARŞI TUTUM ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE ÇEVİRİSİNİN HEMŞİRE POPULASYONUNDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİLİK ÇALIŞMASI

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, Ölüme Karşı Tutum Ölçeği’ninTürkçe’de hemşire örnekleminde geçerlik ve güvenirliğini incelemektir.Yöntem: Metadolojik tipte olan bu araştırmanın örneklemine katılamaya gönüllü 320 hemşire alınmıştır. Araştırma Ekim 2007– Ocak2008 tarihleri arasında, İzmir il merkezinde yapılmıştır. Araştırmanınverileri tanıtıcı bilgilerin sorgulandığı bilgi formu, Ölüme Karşı Tutum Ölçeği ve Ölüm Kaygısı Ölçeği ile toplanmıştır.Bulgular: Ölüme Karşı Tutum Ölçeği’nin Türkçe’de Cronbach Alfa iç tutarlık katsayısı 0.81, test-tekrar test güvenirliği r=.85 ve iki-yarım test için eşdeğerlik katsayısı r=0.72 olarak bulunmuştur. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin öz değeri 1’in üstünde olan vetoplam varyansa ortak katkıları %43,67 olan 3 faktörden oluştuğu belirlenmiştir. Ölüme Karşı Tutum Ölçeği’nin Türkçe’de bütün maddelerinin 0.42-0.77 arasında pozitif yük ile bir faktöre ait oldukları görülmüştür. ÖKTÖ ile ÖKÖ r=0.66 arasında güçlü bir ilişkinin olduğu saptanmıştır. Ölüme Karşı Tutum Ölçeği’nin Türkçe’de maddetoplam test korelasyon katsayılarının 0.42 ve 0.67 arasında ve yeterince ayırt edici oldukları hesaplanmıştır.Sonuç: Bu çalışmada, Ölüme Karşı Tutum Ölçeği’nin Türkçe’degeçerlik ve güvenirlik sonuçlarının yeterli düzeyde olduğu ve ülkemizde kullanılabileceği görülmektedir

Anahtar Kelimeler

Güvenirlik, Geçerlik, Ölüme karşı tutum, Ölüm kaygısı

Kaynakça

• Akbayrak N(1998) İç hastalıkları hemşireliği el ki- tabı. (İçinde) Akdemir N (Ed.). Ölümü yaklaşan hasta ve bakımı, Vehbi Koç Vakfı Yayınları, 24-30.
• Akgül A(2003) Tıbbi araştırmalarda istatistiksel analiz teknikleri SPSS uygulamaları. (2. Baskı.), Emek Ofset Ltd.Şti, Ankara.
• Akgül A, Çevik O(2003), İstatistiksel analiz teknik- leri, SPSS’de işletme yönetimi uygulamalar. Emek Ofset, Ankara.
• Aron A, Aron E N(2003) Making sense of advanced statistical procedures in research articles. statistics for psychology. (Third Edition.), New Jersey, Prentice Hall, 599-637.
• Beaton J I, Degner L F(1990) Life and death deci- sions; the ımpact on nurses. The Canadian Nurse 86,3, 18-19.
• Becker H, Bruner D K(1931) Attitudes towards de- ath and the dead. Ment Hyg 15, 828-837.
• Birol L(2004) İç hastalıkları ve hemşirelik bakımı (İçinde) Akdemir N, Birol L (Ed.) Terminal evredeki has- ta bakımı. (2. Baskı), Sistem Ofset, Ankara.
• Brown P(1993) Saying goodby, Nursing Times 89,4, 26-28.
• Bryant J, Ewins D(1992) Relative comfort, Nursing Times 88,52, 61-63.
• Burns N, Grove SK(1997) The practice of nursing research. (Third Ed.), Saunders Co., Philadelphia.
• Büyüköztürk Ş, Çokluk Ö, Köklü N(2008) Sosyal bilimler için istatistik. (Geliştirilmiş üçüncü baskı.), Pe- gem Yayınları, Ankara.
• Candy C E(1991) Not for resusciation the student nursing viewpoint. Journal of Advanced Nursing 2,16, 138-146.
• Clark L A, Watson D(1995) Constructing validity: basic issues in objective scale development. Psychologi- cal Assessment. 7, 309–319.
• Çakırcalı E(2000) Hasta bakımı ve tedavisinde te- mel ilke ve uygulamalar. (3. Baskı.) E.Ü. Basımevi, İzmir.
• Edmunds G J(1981) An exploration of the relations- hips between a religious perspective, meaning in life and death anxiety. Disser Abst Int. 42: 1601.
• Erefe İ(2002) Hemşirelikte araştırma. (İçinde) Erefe İ (Ed.). Veri toplama araçlarının niteliği. Odak Ofset, İs- tanbul, 169-188.
• Erkuş A(2003) Psikometri üzerine yazılar: ölçme ve psikometrinin tarihsel kökenleri, güvenirlik, geçerlik, madde analizi, tutumlar; bileşenleri ve ölçülmesi. (1. Baskı.) Ankara. Türk Psikologlar Derneği Yayınları . No:24, 34-148.
• Erkut O, Alarcon C, Garcia Coll L R, Trop, H.A. Vazguez Garcia(1999) The dual-focus approach to cre- ating bilingual measures, Journal of Cross-Cultural Psychology 30, 206–218.
• Florian V, Kravetz S(1983) Fear of personal death: attribution, structure, and relation to religious belief. Jo- urnal of Personality and Social Psychology 44,600-607.
• Gençtan E(1989) Yaşam ve ölüm, insan olma. (6. basım.), Remzi Kitapevi, İstanbul
• Gözüm S, Aksayan S (2003) Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: psikometrik özellikler ve kül- türlerarası karşılaştırma, Hemşirelikte Araştırma Geliştir- me Dergisi, 5,1,3-14.
• Hilton A, Skrutkowski M(2002) Translating instru- ments into other languages: development and testing pro- cess. Cancer Nursing 25, 1–7.
• Hovardaoğlu S(2000) Davranış bilimleri için araş- tırma teknikleri. (2. Baskı.) Ankara Ve-Ga Yayınları, 87- 125.
• Kaiser H F(1974) An ındex of factorial simplicity. Psychometrika 39, 31-6.
• Kayaalp L(1999) Ölüm karşısında hasta ve sağlık personeli, Sendrom Dergisi. 8, 16-23.
• Koç Z, Sağlam Z(2008) Hemşirelik öğrencilerinin yaşam sonu bakım ve ölüm durumuna ilişkin duygu ve görüşlerinin belirlenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi Hem- şirelik Yüksekokulu Dergisi 12,1,14-17.
• Kurz J M, Hayes E R(2006) End of life ıssues acti- on: ımpact of education, International Journal of Nursing Education Scholarship 3,1-13.
• Lester D(1971) Attitudes towards death today and thirty-five years ago. Omega 2,7-9
• Mallory J L, Allen C L(2006) Care of the dying:a positive nursing student experience, Medsurg Nursing 15,4, 217-222.
• Middleton W C(1936) Some reactions toward death among college students. J Abnorm of Social Psychology 31,165-173.
• Neimeyer R A, Moser R P, Wittkowski J(2003) As- sessing attitudes toward dying and death: psychometric considerations. Omega: Journal of Death and Dying 47,1, 45-76.
• Payne SA, Dean SJ, Kalus C(1998) A comparative study of death anxiety in hospice and emergeny nurses. Journal of Advanced Nursing 28,4, 700-706.
• Polit D F, Beck C T(2004) Nursing research- prin- ciples and methods. (Seventh ed.) Lippincott Williams & Willkins, Philadelphia, PA.
• Polit D F, Hungler B F(1995) Nursing research: principles and methods. (Third ed.) Philadelphia, JB Lippincott. 120-126.
• Schilder P, Wechsler D(1934) The attitudes of children toward death. J Genet. Psychology, 45,406.
• Schwartz C E, Mazor K, Rogers J, Ma Y, ReedG (2003) Validation of a new measure of concept of good death. Journal of Pallitive Medicine 6,4, 575-584
• Sharma S, Monsen, R, Gary B(1997) Comparison of attitudes toward death and dying among nursing ma- jors and other college students. Omega 34, 219–232.
• Tanrıdağ R(1997) Hemşirelerin ölüm kaygıları ve genel kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Türk PDR (Psikolojik Danışma Ve Rehberlik) Dergisi 8,37-40.
• Tatar Ü, Yürügen B(1990) Yoğun bakım ünitelerin- de çalışan hemşirelerin ölüm olayı karşısındaki anksiyete düzeylerinin belirlenmesi, Hemşirelik Bülteni 4,16, 49- 60.
• Tavşancıl E(2002) Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayınevi. Ankara.
• Templer D I(1970) The construction and validation of death anxiety scale. J General Psychology. 82,165- 174.
• Uçar H (1997) Hemşirelik esasları el kitabı (İçinde) M. Atalay (Ed.) Ölüm kavramı ve ölümcül hastada hem- şirelik bakımı. Birlik Ofset Ltd Sti, İstanbul, 195-201.
• Wessel EM, Rutledge DN(2005) Home care and hospice nurses’ attitudes toward death and caring for the dying, Journal of Hospice And Palliative Nursing, 7,4, 212-218.
• Wong P, Reker G, Gesser G(1994) Death Attitude Profile–Revised. In Death Anxiety Handbook, In RA Ne- imeyer (Ed.) Washington, DC: Taylor &Francis, 120–144
• Wood G L, Haber J(2002) Nursing research-met- hods, critical appraisal and utilization. (Fifth Ed.), Mosby Co., St Louis.
• Yaparel R, Yıldız M(1998) Ölüme ilişkin depres- yon ölçeğinin türkçe çevirisinin normal populasyonda geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 9,3,198-204
• Yıldız M(1999) Ölüm kaygısıyla dindarlık arasında- ki ilişki üzerine bir yorum. Düşünen Siyaset Dergisi. 1,4, (Ölüm özel sayısı),105-119.
• Yıldız M(2001) Dindarlık ve ölüm kaygısı, Journal of Religious Culture. 43,1-7.