Okul Temelli Fiziksel Etkinlik Programının Çocukların Fiziksel Etkinlik Bilgi ve Davranışlarına Etkisi

Yıl 2012, Cilt: 14 Sayı: 2, 17 - 28, 01.08.2012

Ayşe Ergün Kamer Gür Saime Erol Hasibe Kadıoğlu

Öz

Objective: The study was carried out to determine the effect of the school-based program prepared for elementary school children on children’s physical activity knowledge and behaviors. Method: The study was a one-group quasi-experimental research carried out administrating pretest/post-test to 932 children between seven and 13 years at a public school in a city in the Marmara Region. A physical activity questionnaire was administered to the participants before and after the school-based exercise program. Data were analyzed by χ2 test, McNemar’s test, and Marginal Homogeneity Test. Results: Pre-test rate of the children engaged in regular physical activity was 32.7% n=305 , and post-test rate was 39.4% n=367 . Post-test rate of the children engaged in regular physical activity was significantly higher than pre-test rate p

Anahtar Kelimeler

Children, physical activity, school health

OKUL TEMELLİ FİZİKSEL ETKİNLİK PROGRAMININ ÇOCUKLARIN FİZİKSEL ETKİNLİK BİLGİ VE DAVRANIŞLARINA ETKİSİ

Öz

Amaç: Araştırma, ilköğretim çocuklarına yönelik hazırlanan okul temelli fiziksel etkinlik programının çocukların fiziksel etkinlik bilgi vedavranışlarına etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Çalışma Marmara Bölgesi’ndeki bir ilimizdeki bir devletokulunda 7–13 yaşları arasındaki 932 çocuğa ön test-son test uygulanarak yapılan tek gruplu ve yarı deneysel bir araştırmadır. Katılımcılara okul temelli egzersiz programı öncesinde ve sonrasında fizikseletkinlik anketi uygulanmıştır. Veriler ki kare, McNemar ve MarginalHomogeneity Test ile analiz edilmiştir. Bulgular: Ön testte düzenli fiziksel etkinlik yapan çocuk oranı % 32,7 n=305 , son testte % 39,4 n=367 bulunmuştur. Son testte düzenli fiziksel etkinlik yapan çocuk oranı ön testten önemli olarak yüksektir p

Anahtar Kelimeler

Çocuklar, fiziksel etkinlik, okul sağlığı

Kaynakça

• Sağlık Bakanlığı. Fiziksel etkinlik bilgi serisi. Irmak H, Kesici C, Çelikcan E, Çakır B (Eds.) Yayın No: 734, Ankara, Klasmat Matbaacılık, 2008; 8-12.
• Webber LS, Catellier DJ, LytleLA, Murray DM, Pratt CA, Young DR, Elder JP, Lohman TG, Stevens J, Jobe JB, Pate RR. Promoting physical activity in middle schoolgirls: Trial of activity for adolescent girls. Am J Prev Med 2008; 34(3): 173-184.
• Centers for Disease Control and Prevention [Online] Youth Risk Behavior Surveillance— United States 2009. MMWR, 2010; 59(SS-5): 1–142. [Electronic version]. Available from http://www.cdc.gov/mmwr/pdf/ss/ss5905.pdf (Accessed 2011 October 08).
• Kara B, Hatun Ş, Aydoğan M. Kocaeli ilindeki lise öğrencilerinde sağlık açısından riskli davra- nışların değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2003; 46: 30-37.
• Öztürk C, Dicle A, Sarı Y, Bektaş M. Okul dö- nemindeki çocukların sağlık durumlarının belir- lenmesi. Milli Eğitim Dergisi 2004; 163: 156
• Gür K, Ergün A, Yıldız A, Kadıoğlu H, Erol S, Kolaç N, Yurt S, Adana F. Bir ilköğretim oku- lunda Omaha Sistemi’ne göre öğrencilerin sağ- lık problemleri ve hemşirelik uygulamaları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2008; 3: 1-14.
• Caballero B, Clay T, Davis SM, Ethelbah B, Rock BH, Lohman T, Norman J, Story M, Sto- ne EJ, Stephenson L, Stevens J for the Path- ways Study Research Group. Pathways: A scho- ol-based, randomized controlled trial for the prevention of obesity in American Indian scho- ol children. AJCN 2003; 78(5): 1030-1038.
• Neumark-Sztainer D, Story M, Hannan PJ, Rex J. New moves: A school-based obesity preven- tion program for adolescent girls. Prev Med 2003; 3: 41-51.
• Pangrazi RP, Beighle A, Vehige T, Vack C. Im- pact of promoting lifestyle activity for youth (PLAY) on children’s physical activity. J Sch Health 2003; 73(8): 317-321.
• Janssen I, Katzmarzyk PT, Boyce WF, Vereec- ken C, Mulvihill C, Roberts C, Currie C, Pickett W. Comparison of overweight and obesity pre- valence in school-aged youth from 34 countries and their relationships with physical activity and dietary patterns. Obes Rev 2005; 6: 123- 132.
• Zahner L, Puder JJ, Roth R, Schmid M, Guldi- mann R, Pühse U, Knöpfli M, Braun-Fahrlän- der C, Marti B, Kriemler S. A school-based physical activity program to improve health and fitness in children aged 6-13 years (Kinder- Sport Studie KISS): Study design of a randomi- zed controlled trial. BMC Public Health 2006; 6: 147.
• Salmon J, Booth ML, Phongsavan P, Murphy N, Timperio A. Promoting physical activity par- ticipation among children and adolescents. Epi- demiol Rev 2007; 29: 144-159.
• Dobbins M, DeCorby K, Robeson P, Husson H, Tirilis D. School-based physical activity prog- rams for promoting physical activity and ftness in children and adolescents aged 6-18. Cochra- ne Database Syst Rev. 2009 Jan 21;(1): CD007651. [Electronic version], Available from http://www.cfah.org/hbns/archives/view- SupportDoc.cfm?supportingDocID=727 (Ac- cessed 2011 September 08).
• Kılıçarslan-Törüner E, Savaşer S. A controlled evaluation of a school-based obesity prevention in Turkish school children. The Journal of School Nursing 2010; 26(6): 473-482.
• Pekcan H. Okul sağlığı. In Ç Güler, L Akın (Eds.), Halk sağlığı- Temel Bilgiler. Ankara, Ha- cettepe Üniversitesi Yayınları, 2006.
• Bahar Z. Okul sağlığı hemşireliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2010; 3(4): 195-200.
• Kılıçarslan-Törüner E, Savaşer S. Okul çağı ço- cuklarında şişmanlığın önlenmesi ve erken teda- visine yönelik okula dayalı girişimler: Literatür taraması. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2010; 3(3): 153-160.
• Aksayan S, Emiroğlu O. Araştırma Tasarımı. İçinde İ Erefe (Ed), Hemşirelikte Araştırma İl- ke Süreç ve Yöntemleri. Birinci baskı, İstanbul, Odak Ofset, 2002; 65-124.
• Mota J, Santos P, Guerra S, Ribeiro JC, Duarte JA. Patterns of daily physical activity during school days in children and adolescents. Am J Hum Biol 2003; 15: 547-553.
• Kudaş S, Ülkar B, Erdoğan A, Çirci E. Ankara ili 11-12 yaş grubu çocukların fiziksel etkinlik ve bazı beslenme alışkanlıkları. Spor Bilimleri Dergisi 2005; 16(1): 19-29.
• Cale L, Harris J. Interventions to promote yo- ung people’s physical activity: Issues, implica- tions and recommendations for practice. Health Education Journal 2006; 65(4): 320-337.
• Verstraete SJ, Cardon GM, De Clercq DL, De Bourdeaudhuij IM. Increasing children’s physi- cal activity levels during recess periods in ele- mentary schools: The effects of providing game equipment. Eur J Public Health 2006; 16(4): 415-419.
• Carlson SA, Fulton JE, Lee SM, Maynard LM, Brown DR, Kohl HW, Dietz WH. Physical edu- cation and academic achievement in elementary school: Data from the early childhood longitu- dinal study. Am J Public Health 2008; 98(4): 721-727.
• Ritchie LD, Ivey S, Masch M, Woodward-Lo- pez G, Ikeda J, Crawford P. Pediatric overwe- ight: A review of the literature. 2001 [Electronic version]. Available from: http://cwh.berke- ley.edu/resource/pediatric-overweight-review- literature (Accessed 2011 August 08).
• Brown T, Summerbell C. Systematic review of school-based interventions that focus on chan- ging dietary intake and physical activity levels to prevent childhood obesity: an update to the obesity guidance produced by the National Ins- titute for Health and Clinical Excellence. Obes rev 2009; 10: 110–141.
• Amaro S, Viggiano A, Costanzo A, Madeo I, Viggiano A, Baccari ME, Marchitelli E, Raia M, Viggiano E, Deepak S, Monda M, De Luca B. Kalèdo, a new educational board-game, gi- ves nutritional rudiments and encourages he- althy eating in children: A pilot cluster randomi- zed trial. Eur J Pediatr 2006; 165: 630-635.
• Harris KC, Kuramoto LK, Schulzer M, Retal- lack JE. Effect of school-based physical activity interventions on body mass index in children: A meta-analysis. CMAJ 2009; 180(7): 719-726.
• Ercan O, Alikaşifoğlu M, Erginöz E, Uysal Ö, Albayrak-Kaymak D. Okul çağı çocuklarının sağlık davranışları araştırması. Türk Pediatri Ar- şivi 2011; 46 (Özel sayı): 15-8.
• Crımı K, Hensley LD, Fınn KI. Psychosocial correlates of physical activity in children and adolescents in a rural community setting. Inter- national Journal of Exercise Science 2009; 2(4): 230-242.
• Şirinkan A, Erkan Ç, Erdal B, Şirinkan S, Bay E, Kürkçü R. İlkögretim 2. kademe öğrencileri- nin beden eğitimi ve spor dersleri hakkındaki görüşleri. Erzurum ili örneği. Atatürk Journal of Physical Education and Sport Sciences 2008; 10(1): 52-60.
• Saris WHM, Blair SN, Van Baak MA, Eaton SB, Davies PS, DiPietro L, Fogelholm M, Ris- sanen A, Schoeller D, Swinburn B, Tremblay A, Westerterp KR, Wyatt H. How much physical activity is enough to prevent unhealthy weight gain? Outcome of the IASO 1st Stock Confe- rence and consensus statement. Obes Rev 2003; 4: 101-114.
• Hardman K. Situation and sustainability of physical education in schools: A global perspec- tive Hacettepe Journal of Sport Sciences 2008; 19(1): 1-22.