Sosyal Sermayeye Kuramsal Bir Bakış

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 18 - 30, 30.06.2021

Adnan Çalışkan Bilal Ezilmez

Öz

Sosyal sermaye, 1990'lardan sonra sermaye kavramı içerisinde yer almaya başlamış ve iktisatçılar tarafından ekonomik
büyüme ve kalkınmanın bir unsuru olarak dikkate değer bulunmuştur. Literatürde sosyal sermaye ile ilgili birçok çalışma
bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, sosyal sermaye ile ilgili yapılan çalışmaları karşılaştırmalı analiz yöntemi ile
irdelemektir. Bu amaca yönelik olarak sosyal sermaye kavramına ilişkin kuramsal çerçeve çizilmiş; sermaye kavramı
içerisinde sosyal sermayenin yeri ve ekonomik etkileri üzerinde durulmuştur. Çalışmada ayrıca sosyal sermayenin, verimlilik
ve üretim artışı sonucu ekonomik büyümeyi pozitif etkilediğine ilişkin yapılan ampirik çalışmalara yer verilmiştir. Sosyal
sermayenin ülkelerin ekonomik göstergeleri üzerinde olumlu etkileri olduğu çalışmada ortaya konulmuştur. Ayrıca,
ekonomik ve kültürel sermayenin sosyal sermayeyi etkileyen en nemli unsurlar olduğu vurgulanmıştır. Yine sosyal
sermayenin de kendi içerisinde daha bireye dönük (içsel sosyal sermaye) ve daha topluma dönük (dışsal sosyal sermaye)
etkisiyle bireyin inanç ve değerlerinden toplumsal ilişkilerin sıklık ve yoğunluk derecesine kadar etkileri olduğu da
görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Sermaye, Beşeri Sermaye, Ekonomik Büyüme

A Theoretical Review On Social Capital

Öz

After the 1990s, social capital began to be included in the definition of capital, and economists began to view it as a
component of economic growth and development. In the literature, there are numerous articles on social capital. The aim of
this research is to use the comparative analysis approach to look at studies on social capital. The theoretical framework for
the definition of social capital has been developed for this purpose; within the concept of capital, the position and economic
effects of social capital have been highlighted. Th study also includes empirical studies showing that social capital positively
affects economic growth as a result of productivity and production increase. It has been revealed in the study that social
capital has positive effects on the economic indicators of countries. In addition, it was emphasized that economic and cultural
capital are the most important factors affecting social capital. It has also been observed that social capital has an effect on
the individual (internal social capital) and more towards society (external social capital), from beliefs and values of the
individual to the frequency and intensity of social relations.

Anahtar Kelimeler

Social Capital, Human Capital, Economic Growth

Kaynakça

• ADLER, P. S., ve KWON, S-W. (2002). Social capital: Prospects for a new concept, Academy of Management Review, 27 (1), 17-40. DOI: 10.5465/AMR.2002.5922314
• AĞCASULU, H. (2017). “Sosyal Sermaye Kavramı ve Temel Bakış Açılarının Karşılaştırılması”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8 (17), 114-129. DOI: 10.21076/vizyoner.283179
• ALTAY, A. (2007). "Bir Kamu Malı Olarak Sosyal Sermaye ve Yoksulluk İlişkisi", Ege Akademik Bakış, 7 (1), 337–362. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/557040
• ARICIOĞLU, M. A., ERGİN, R. A. (2009). “Güven ya da Sosyal Sermaye Nedir?; Konya Sanayi Bölgesinde Sahip/Yöneticiler Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 25-43. http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/view/305/287
• ASLAN, S. (2016). “Türkiye’de Sosyal Sermaye Bileşenlerinden Güven Hakkında Bir Değerlendirme”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17, (2), 181-204. https://dergipark.org.tr/tr/download/articlefile/282722
• BAŞAK S., ÖZTAŞ N. (2010). “Güven Ağbağları, Sosyal Sermaye ve Toplumsal Cinsiyet”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,12(1), 27-56. https://dergipark.org.tr/tr/download/articlefile/287375
• BEŞER, A. H., HİRA, İ. (2017). “Sosyal Sermayeye Eleştirel Bakmak”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (1), Haziran, 23-37. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/355490
• COLEMAN, J. S. (1988). Social Capital in the Creation of Human Capital, American Journal of Sociology, 94, 95-120. https://www.jstor.org/stable/2780243
• ÇETİN, M. (2006). “Bölgesel Kalkınmada Sosyal Ağların Rolü: Silikon Vadisi Örneği”, D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 21, (1), 1-25. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724988
• DÜZGÜN A., ATAMAN, G. (2020). “Stratejik Liderlik, Sosyal Sermaye ve Performans Arasındaki İlişkiler”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 2161-2192. https://doi.org/10.20491/isarder.2020.969
• GROOTAERT, C., BASTELAER, T. (2001). Understanding and measuring social capital: A synthesis of findings and recommendations from the social capital initiative (Social Capital Initiative Working paper 24). Washington, DC: The World Bank. https://www.casede.org/CapitalSocial/World_Bank_Understanding_social%20capital.pdf
• GÜNKÖR, C., ÖZDEMİR, M. Ç. (2017). “Sosyal Sermaye ve Eğitim İlişkisi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, (1), 70-90. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/314865
• INKPEN, A. C., ve TSANG, E. W. K. (2005). Social capital, networks, and knowledge transfer, Academy of Management Review, 30(1), 146-165. https://www.jstor.org/stable/20159100
• IŞIK, M. (2020). KOBİ’lerde Sosyal Sermayenin Stratejik Çevikliğe Etkisi. İzmir İktisat Dergisi. 35(1). 187-200. Doi: 10.24988/ije.202035114
• KARAGÜL, M., DÜNDAR, S. (2006). “Sosyal Sermaye ve Belirleyicileri Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (12), 61-78. https://kutuphane.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php?pdf=0000767&lng=0
• KELEŞ, H. N. (2012). Sosyal Sermaye, Eğitim Yayınevi, Konya, Nisan 2012.
• KİTAPCI, İ. (2015). “Motivasyonel Bir Güç Olarak Sosyal Sermaye Kavramı ve Rasyonalitesi”, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi Cilt 7, No 1-2,11-36. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/440030
• KOÇ, N. (2019). “Sosyal Sermaye: Türkiye Açısından Bir Değerlendirme”, MAKÜ-Uyg. Bil. Derg., 3(2), 338-354. doi.org/10.31200/makuubd.610492 Organisation for Economic Co-operation and Development. (2001). The Well-Being of Nations: The Role of Human and Social Capital, OECD, Paris. https://www.oecd.org/site/worldforum/33703702.pdf
• ONGAN, N. T. (2013), "Sosyal Uyum-Sosyal Sermaye Eksenli Kalkınma Yaklaşımının Sınıfsal Sonuçlarına İlişkin Bir Değerlendirme", Çalışma ve Toplum, 1, 211-228. https://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423873904.pdf
• ÖZGÜNER, M., ÖZGÜNER, Z. (2014). “Sosyal Sermaye ile Beşerî Sermaye İlişkisi ve Etkileşimi”, Route Educational and Social Science Journal Volume 1(3), 364-375. http://www.ressjournal.com/Makaleler/1094785355_27%20Mert%20%c3%96ZG%c3%9cNER.pdf
• ÖZEN, Ş.; ASLAN, Z. (2006). İçsel ve Sosyal Sermaye Yaklaşımları Açısından Türk Toplumunun Sosyal Sermaye Potansiyeli: Ortadoğu Sanayi ve Ticaret Merkezi (OSTİM) Örneği, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6 (12), 130-161. https://kutuphane.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php?pdf=0000770&lng=0
• PANTOJA, E. (2000). Exploring the concept of social capital and its relevance for community-based development: The case of coal mining areas in Orissa, India (Social Capital Initiative Working Paper 18). Washington, DC: The World Bank.
• PAWAR, M. (2006). “Social” “Capital?”, The Social Science Journal, 43, 211-226. DOI: 10.1016/j.soscij.2006.02.002
• PORTES, A. (1998). Social capital: Its origins and applications in modern sociology. Annual Review of Sociology, 24, 1–24. https://doi.org/10.1146/annurev.soc.24.1.1
• PUTNAM, R. (1998). Foreword. Housing Policy Debate, 9, v–viii. https://doi.org/10.1080/10511482.1998.9521283
• SAĞSAN, M.; YÜCEL R., SÖZEN, C.; (2010). "Küresel Krizin Aşılmasında Alternatif Bir Yol: Sosyal Sermayede Enformasyon Edinimi ve Kullanım Kapasitesi", Bilgi Dünyası, 11 (1), 140-154. https://doi.org/10.15612/BD.2010.260
• ŞAN, M. K., AKYİĞİT, H. (2015). “Sosyal Sermaye Tartışmaları ve Türkiye’de Sosyal Sermayenin Ölçülmesi Sorunu”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 34, 123-134. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1724806
• TATLI, H. (2013). "Sosyal Sermayenin Bireylerin İstihdamı Üzerindeki Etkisi Hanehalkı Reisleri Üzerine Bir Araştırma", Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 15/3, 87-114. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/287245
• UĞUZ, H. E. (2010). Sosyal Sermaye, Orion Kitabevi, Ankara.
• WINTER, I. (2000). Major themes and debates in the social capital literature: The Australian connection. In I. Winter (Ed.), Social capital and public policy in Australia. Melbourne: Australian Institute of Families Studies.
• WOOLCOCK, M. (1998). Social capital and economic development: Toward a theoretical synthesis and policy frame-work. Theory and Society, 27, 151–208. https://link.springer.com/content/pdf/10.1023/A:1006884930135.pdf
• YAĞMUR, A. (2017). “Sosyal Sermayenin Bölgesel Kalkınmaya Etkisi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 13, 111-124. http://sosyoteknik.selcuk.edu.tr/sustad/article/view/110/89
• YILDIZ, Z., TOPUZ, H. (2011). "Sosyal Sermaye ve Ekonomik Kalkınma İlişkisi Açısından Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme", Sosyal Siyaset Konferansları, Journal of Social Policy Conferences, 61 (2), 201–226. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/9813
• YİYİT, T. (2017). “Sosyal Sermaye Kavramına Türkiye’deki Örgütsel Davranış Çalışmaları Açısından Bir Bakış”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, (2), Aralık 2017, 1499-1520. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.303694