Kar Payı Avansı Dağıtımının Muhasebeleştirilmesine İlişkin Öneriler

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 2, 36 - 51, 30.12.2024

Adalet Zozik , Zeki Doğan

Öz

Bir şirketin kuruluş amaçlarından biri de kar elde etmektir. Çünkü kar, bir şirketin büyüme ve gelişim stratejileri için yeni yatırım kaynağı sağlar. Şirketin sürekli olarak kar elde etmesi de hem şirketin geleceği hakkında olumlu bir izlenim oluşturur hem de ortakların başka yatırımlarına yönelme kararlarını etkiler. Şirket ortakları da şirkete koydukları sermayenin karşılığında düzenli olarak kar, yüksek kar, kar payı elde etmek isterler. Çünkü düzenli olarak elde edilen yüksek kar veya kar payı ortakların şirkete olan güvenini artırır ve daha fazla yatırım yapma isteğini de teşvik eder.
Şirket ortakları ise yaşam standartlarını sürdürebilmeleri ve gelecekteki harcamalarını planlayabilmeleri için ortak olduğu şirketin dönem sonunda kar payı dağıtmasını beklerler. Fakat şirket ortaklarının dönem sonunu beklemeden ara dönemlerde de kar payı alma imkânları bulunmaktadır. Bir şirketin yıl sonu karı henüz kesinleşmeden, ara dönemlerde ortaklarına dağıttığı kar payı ise “kar payı avansı” olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada ise uygulayıcılara yol göstermek amacıyla, kar payı avansı kavramı, kar payı avansının hesaplanması ve dağıtılma şartları, kar payı avansı dağıtımının vergisel boyutu, ödenen veya dağıtılan kar payı avanslarının muhasebeleştirilmesine ilişkin bilgilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kar, Kar Payı, Kar Payı Avansı, Dağıtılan Kar Payı Avansının Muhasebeleştirilmesi

Etik Beyan

Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur.

Destekleyen Kurum

yok

Kaynakça

• Ak, İsmail Vefa (29 Eylül 2023), Şirketler Kar Payı Avansına Yöneliyor, (https://www.vizyongrubu.com/ tr/makaleler/sirketler-kr-payi-avansina-yoneliyor/, Erişim Tarihi:02.10.2024).
• Akbulak, Yavuz (2012), Anonim Şirketler Bakımından Avans Kar Payı Dağıtımının Esasları, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı:288, Eylül, 137-154.
• Aytuğar, Bilge (2020), Anonim Şirketlerde Kar Payı ve Kar Payı Avansı Dağıtımı Hakkında 7244 Sayılı Kanun İle Öngörülen Tedbirler, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11(2), 396-410.
• Badem, Ahmet Cemkut ve Kılınç, Yavuz (2017), Örtülü Kazanç Dağıtımı Açısından Kar Payı Avansının Değerlendirilmesi: Muhasebe ve Vergi Açısından Bir İnceleme, Journal of Human Sciences, 14(4), 5027-5039
• Çattıkkaş, Özgür, Çelikdemir, Çoban ve Yatbaz, Ayhan (2016), Kar Payı Avansı Dağıtımında Vergisel Boyut ve Muhasebeleştirme: Örnek Uygulama, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, Cilt 12, Sayı 45, Ocak, 439-461.
• Dikmen, Birgül (2012), Kurumlar Vergisi Kanunu ve Yeni TTK’na Göre Avans Kar Payı Dağıtımı, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı 374, Ekim, 94-101.
• Doğrusöz, Bumin (04.04.2024), Avans Kar Payları Ne Zaman Beyan Edilir?, Ekonomim, (https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/avans-kar-paylari-ne-zaman-beyan-edilir/737108), Erişim Tarihi:01.10.2024).
• Dolbun, Merve (2021), Avans Kar Paylarının Şirkete Geri Çağrılmasının Vergisel Sonuçları, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı 473, Ocak,124-130.
• Farhan, Ferhat (16 Kasım 2012), Avans Kar Payı Dağıtımı ve İlgili Dönemin Sonuçlarına Göre Avans Kar Payı Dağıtımının Muhasebeleştirilmesi, (https://www.ozdogrular.com/v1/content/view/20539/, Erişim Tarihi:02.10.2024).
• Gündüz, Necmettin (2015), Kar Dağıtımı ve Muhasebeleştirilmesi, Vergi Raporu Dergisi, Sayı: 195, Aralık, 29-68.
• Meydancı, Burak (2023), Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Şirketlerde Kar Payı Dağıtımı, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Temmuz (99), 129-148. Ö zer, Umut (07.02.2020), Kar Payı Avansı Hakkında Bilinmesi Gerekenler, (https://www.muhasebetr.com/, Erişim Tarihi:01.10.2024).
• Resmi Gazete (9 Ağustos 2012), Kar Payı Avansı Dağıtımı Hakkında Tebliğ, Sayı:28379.
• Temür, Çağlar Deniz ve Bozdirik, Burçak (2018), Avans Kar Payı Dağıtımı ve Transfer Fiyatlandırılması Yönünden Değerlendirilmesi, Vergi Dünyası Dergisi, Sayı:441, Mayıs, 149-155. Yılmaz, Erdal (2014), Halka Açık Olmayan Sermaye Şirketlerinde Kar Payı Avansının Dağıtılması, Muhasebeleştirilmesi ve Vergilendirme Boyutu, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Cilt 7, Sayı