Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Osmanlıda Okült Uygulamalara Dair Bazı Örnekler

Yıl 2024, , 403 - 414, 10.08.2024
https://doi.org/10.9737/historystudies.1464216

Öz

İlk çağlardan günümüze kadar insanlar, farklı arzu ve istekler doğrultusunda büyü, sihir gibi okült uygulamalara yönelmişlerdir. Bütün dünya toplumlarında olduğu gibi Osmanlı halkı içerisinde de büyücülükle uğraşan, bu yolla maddi ve manevi kazançlar elde etmeyi amaçlayan kişiler mevcuttu.
Bu çalışmada büyü faaliyetleri içerisinde sosyal probleme dönüşen ve kullanılan yöntemler itibariyle sıra dışı sayılabilecek büyücülük eylemleri örnek olaylar üzerinden ele alındı. Hristiyan bir ölünün mezardan başının kesilip alınması, bir ölünün dilinin kesilmesi, canlı bir kedinin ağızının dikilip canlı gömülmesi ve Kuran’ı Kerim’in uygunsuz bir yere konulması gibi olaylar Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi’nden (BOA) temin edilen belgeler ışığında incelendi.

Kaynakça

  • Arşiv Kaynakları Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi (BOA)
  • A.}MKT. MVL. (Sadaret Mektubî Kalemi Mühimme Evrakı).
  • BEO. (Bab-ı Ali Evrak Odası).
  • C.DH. (Cevdet Dahiliye).
  • HAT. (Hatt-ı Hümayun).
  • İ.DH. (İrade Dahili).
  • Y.PRK.SGE. (Mabeyn Erkanı ve Saray Görevlileri Maruzatı).
  • Y.PRK.ZB. (Zabtiye Nezareti Maruzatı).
  • Araştırmalar ve İncelemeler
  • Aydemir, Emrah. “Remil İlmi ve Divan Şiirlerine Yansıması.” Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi 2, S.2 (2018):159-180.
  • Cengiz, Osman. “Sihir Kavramı Üzerine Sematik Bir İnceleme.” DEUİFD XLVIII (2018):169-200.
  • Fedakar, Cengiz. “Anapa.” İslam Ansiklopedisi, Cilt 6. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2020, 92-94.
  • Genç, Cafer. “Duyum ve Algı Bağlamında Büyü ve Gerçek.” Dini Araştırma Dergisi, S. 2, Cilt.20 (2020): 697-724. Hikmet, Tangu. “Büyü.” İslam Ansiklopedisi, Cilt 6. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1992, 501-506.
  • İşbilir, Ömer. “Kalebent.” İslam Ansiklopedisi, Cilt 2, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 2019, 5-7.
  • Kartopu, Saffet ve Ünalan, Abdurrahman. “Büyü ve Tabiatüstü Güçlere Başvurma Nedenleri Üzerine Bir Saha Araştırması.” Çorum Üniversitesi İlahiyet Fakültessi Dergisi 19, no. 2 (2019) 380-390.
  • Karataş, Cağfer. “Büyü ve Din –İslamî Nokta-i Nazardan Bir Değerlendirme–.” Usûl, S. I (2004) 111-135.
  • Kur’ân Yolu. Erişim 03 Mayıs 2024. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Bakara-suresi/109/102-103-ayet-tefsiri
  • Kur’ân Yolu. Erişim 03 Mayıs 2024. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Felak-suresi/6226/1-ayet-tefsiri
  • Kur’ân Yolu. Erişim 03 Mayıs 2024. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/M%C3%A2ide-suresi/759/90-91-ayet-tefsiri
  • Kutsal Kitap: İncil, İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi, Yeni Yaşam Yayınları, 2022.
  • Kutsal Kitap: Zebur, Ankara: Kitabı Mukaddes Şirketi, Dorlion Yayınları, 2019.
  • Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmanî, (Yayına Hazırlayan) Nuri Akbayar, (Eski Yazıdan Aktaran) Seyit Ali Kahraman, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, Cilt 4, 1996.
  • Özterlemez, Ayşenur. “Türk Toplumunda Din-Büyü İlişkisi (İstanbul Örneği).” Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, 2001.
  • Yanardağ, Ayşe. “Osmanlı Devleti’nde Islahatlar Bağlamında Muska ve Falcılıkla Mücadele Örnekleri.” Milli Folklor 17 (2018): 37-50.

Some Examples of Occult Practices in the Ottoman Empire

Yıl 2024, , 403 - 414, 10.08.2024
https://doi.org/10.9737/historystudies.1464216

Öz

From ancient times to the present day, people have turned to occult practices such as magic and magic in line with different desires and desires. As in all societies around the world, there were people among the Ottoman people who were engaged in witchcraft and aimed to gain material and spiritual gains in this way.
In this study, witchcraft acts that turn into social problems within magical activities and can be considered extraordinary due to the methods used are discussed through case studies. Events such as the decapitation of a Christian dead person from the grave, the cutting out of a dead person's tongue, the sewing up of a live cat's mouth and burying it alive, and the placement of the Quran in an inappropriate place were examined in the light of documents obtained from the Presidency State Archives Directorate Ottoman Archives (BOA).

Kaynakça

  • Arşiv Kaynakları Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi (BOA)
  • A.}MKT. MVL. (Sadaret Mektubî Kalemi Mühimme Evrakı).
  • BEO. (Bab-ı Ali Evrak Odası).
  • C.DH. (Cevdet Dahiliye).
  • HAT. (Hatt-ı Hümayun).
  • İ.DH. (İrade Dahili).
  • Y.PRK.SGE. (Mabeyn Erkanı ve Saray Görevlileri Maruzatı).
  • Y.PRK.ZB. (Zabtiye Nezareti Maruzatı).
  • Araştırmalar ve İncelemeler
  • Aydemir, Emrah. “Remil İlmi ve Divan Şiirlerine Yansıması.” Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi 2, S.2 (2018):159-180.
  • Cengiz, Osman. “Sihir Kavramı Üzerine Sematik Bir İnceleme.” DEUİFD XLVIII (2018):169-200.
  • Fedakar, Cengiz. “Anapa.” İslam Ansiklopedisi, Cilt 6. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2020, 92-94.
  • Genç, Cafer. “Duyum ve Algı Bağlamında Büyü ve Gerçek.” Dini Araştırma Dergisi, S. 2, Cilt.20 (2020): 697-724. Hikmet, Tangu. “Büyü.” İslam Ansiklopedisi, Cilt 6. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1992, 501-506.
  • İşbilir, Ömer. “Kalebent.” İslam Ansiklopedisi, Cilt 2, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 2019, 5-7.
  • Kartopu, Saffet ve Ünalan, Abdurrahman. “Büyü ve Tabiatüstü Güçlere Başvurma Nedenleri Üzerine Bir Saha Araştırması.” Çorum Üniversitesi İlahiyet Fakültessi Dergisi 19, no. 2 (2019) 380-390.
  • Karataş, Cağfer. “Büyü ve Din –İslamî Nokta-i Nazardan Bir Değerlendirme–.” Usûl, S. I (2004) 111-135.
  • Kur’ân Yolu. Erişim 03 Mayıs 2024. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Bakara-suresi/109/102-103-ayet-tefsiri
  • Kur’ân Yolu. Erişim 03 Mayıs 2024. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Felak-suresi/6226/1-ayet-tefsiri
  • Kur’ân Yolu. Erişim 03 Mayıs 2024. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/M%C3%A2ide-suresi/759/90-91-ayet-tefsiri
  • Kutsal Kitap: İncil, İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi, Yeni Yaşam Yayınları, 2022.
  • Kutsal Kitap: Zebur, Ankara: Kitabı Mukaddes Şirketi, Dorlion Yayınları, 2019.
  • Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmanî, (Yayına Hazırlayan) Nuri Akbayar, (Eski Yazıdan Aktaran) Seyit Ali Kahraman, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, Cilt 4, 1996.
  • Özterlemez, Ayşenur. “Türk Toplumunda Din-Büyü İlişkisi (İstanbul Örneği).” Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, 2001.
  • Yanardağ, Ayşe. “Osmanlı Devleti’nde Islahatlar Bağlamında Muska ve Falcılıkla Mücadele Örnekleri.” Milli Folklor 17 (2018): 37-50.
Toplam 24 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Osmanlı Toplumu
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Songül Çolak 0000-0003-3800-2397

Kübra Kabakcıoğlu 0000-0001-9666-4968

Erken Görünüm Tarihi 10 Ağustos 2024
Yayımlanma Tarihi 10 Ağustos 2024
Gönderilme Tarihi 3 Nisan 2024
Kabul Tarihi 28 Haziran 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024

Kaynak Göster

Chicago Çolak, Songül, ve Kübra Kabakcıoğlu. “Osmanlıda Okült Uygulamalara Dair Bazı Örnekler”. History Studies 16, sy. 3 (Ağustos 2024): 403-14. https://doi.org/10.9737/historystudies.1464216.