THE PROBLEM OF SALINIZATION OF THE SOILS IN THE FALL OF THE SUMERIANS

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 4, 754 - 765, 30.11.2022

Mehmet Yunus Aktürk

Öz

The Sumerians came to Mesopotamia in the 5th millennium BC and went down to the south of this region towards the 4th millennium BC. With the techniques they knew or developed, they dried the marshes close to the Persian Gulf and made them suitable for agricultural production. In this way, they made some cultural transfers to the states that would be established after them. In some studies conducted in recent years, it has been stated that the soil became salty as a result of the Flood, this reduced agricultural productivity and this inefficiency played an important role in the collapse of the Sumerians. In this study, salinization will be explained technically and the factors that were effective in the withdrawal of the Sumerians from the stage of history will be emphasized. Among these factors, the role of salinization in the collapse of the Sumerians will be tried to be determined. In order to better determine the economic, social and political effects of the salinization of the soil on the Sumerians, the situation of the Akkadians, who dominated the region after them, will be mentioned.

Anahtar Kelimeler

Sumerian, Salinization, Noah’s Flood, Fall of the Sumerians

SUMERLERİN YIKILIŞINDA TOPRAKLARIN TUZLAŞMASI SORUNSALI

Öz

Sumerler, M.Ö. 5. binde Mezopotamya topraklarına gelerek M.Ö. 4. bine doğru bu bölgenin güneyine inmişlerdir. Kendi bildikleri ya da geliştirdikleri teknikler ile Basra Körfezi’ne yakın bataklıkları kurutarak tarımsal üretime uygun hâle getirmişlerdir. Bu sayede kendilerinden sonra kurulacak olan devletlere de bir takım kültürel aktarımlarda bulunmuşlardır. Son yıllarda yapılan bazı çalışmalarda, Tufan neticesinde toprağın tuzlaştığı, bunun tarımsal verimi düşürdüğü ve bu verimsizliğin Sumerlerin yıkılışında önemli bir rol oynadığı ifade edilmiştir. Bu çalışmada tuzlaşma teknik olarak açıklanarak, Sumerlerin tarih sahnesinden çekilmesinde etkili olan faktörler üzerinde durulacaktır. Bu faktörler arasında tuzlaşmanın, Sumerlerin yıkılışındaki rolünün hangi ölçüde olduğu tespit edilmeye çalışılacaktır. Toprağın tuzlanmasının Sumerler üzerindeki ekonomik, sosyal ve politik etkilerini daha iyi tespit edebilmek için, ağırlıklı olarak kendilerinden sonra bölgede hâkimiyeti sağlayan Akkadların durumundan bahsedilecektir.

Anahtar Kelimeler

Sumerler, Tuzlaşma, Nuh Tufanı, Sumerlerin Yıkılışı

Kaynakça

• ABDULLAH, Mukhalad-Nadhir Al-Ansari-Nasrat Adamo-Varoujan K. Sissakian-Jan Laue, Soil Salinity of Mesopotamia and the Main Drains, Journal of Earth Sciences and Geotechnical Engineering, Vol. X, 2020, s. 221-230.
• ATALAY, İbrahim, Toprak Oluşumu, Sınıflandırılması ve Coğrafyası, Meta Basım, Bornova 2011.
• CHARLES, Michael P., “Agriculture in Lowland Mesopotamia in the Late Uruk Early Dynastic Period”, Proquest, London 1989.
• CIVIL, Miguel, “Enlil and Ninlil: the Marriage of Sud”, Journal of the American Oriental Society, Vol. CIII, Ed. Jack Mark Sasson, Chicago 1983, s. 43-66.
• COWIE, Jonathan, Climate Change: Biological and Human Aspects, Cambridge University Press, Cambridge 2007.
• DIAKOV, V.- S. Kovalev, İlkçağ Tarihi, C.1, Çev: Özdemir İnce, Yordam Yayınları, İstanbul 2010.
• DÖLEK, İskender - Naci Özsoy, “Nuh Tufanı Üzerine”, Social Sciences Studies Journal, C.4, S. 21, 2018, s. 3649-3658.
• FALKESTEIN, Adam Falkenstein, “The Sumerian Temple City”, içinde: Monographs in History: Ancient Near East, Vol. I/I, Ed., Maria Dej Ellis, 1974, s. 784-814.
• FOXVOG, A. Daniel, Elementary Sumerian Glossary, Berkeley 2011.
• FRAYNE, Douglas, Sargonic ve Gutian Periods (2334-2113 BC): The Royal Inscriptions of Mesopotamia (Early Periods 2), Toronto 1993.
• GALINA, Morozova S., “A Review of Holocene Avulsions of The Tigris and Euphrates Rivers and Possible Effects on The Evolution of Civilizations in Lower Mesopotamia”, Geoarchaeology, Vol. XX/IV, Florida 2005, s. 401-423.
• GÜNBATTI, Cahit, Sümerler, Gutlar, Hattiler, Hurriler, Urartular Kökenleri, Tarihleri, Dilleri ve Kültürleri, Genel Kurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara 2007.
• JONES, Floyd Nolen Chronology of the Old Testament: A Return to the Basics, KingsWord Press, Texas 2002.
• KINAL, Füruzan, Eski Mezopotamya Tarihi, AÜDTCF Yayınları, Ankara 1983.
• KÖROĞLU, Kemalettin, Eski Mezopotamya Tarihi: Başlangıcından Perslere Kadar, İletişim Yayınları, İstanbul 2012.
• KRAMER, Samuel Noah, Sumerler: Tarihleri, Kültürleri ve Karakterleri, Çev: Özcan Buse, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2002.
• LANGDON, Stephen, Tablets from the Archives of Drehem, Librairie Paul Geuthner, Paris 1911.
• PONTING, Clive, Yeni Bir Bakış Açısıyla Dünya Tarihi, Çev: Eşref Bengi Özbilen, Alfa Yayınları, İstanbul 2011.
• RENFREW, Jane, “Vegetables in the Ancient Near Eastern Diet”, Civilizations of the Ancient Near East, Vol. I, Ed. J. M. Sasson, New York 1995, s. 191-202.
• TEKİN, Murat, “Eski Mezopotamya’da Coğrafi ve Etnik Yapı”, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2014, C.2, s. 111-125.
• TOSUN, Mebrure – Kadriye Yalvaç, Sumer, Babil, Assur Kanunları ve Ammi-Şaduqa Fermanı, TTK Yayınları, Ankara 2002.
• YILDIRIM, Ercüment, Eskiçağ Mezopotamya’sında Liderler Krallar Kahramanlar, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul 2017.
• ZEYBEK, Halil İbrahim - Harun Reşit Bağcı - Muhammet Bahadır, “Kızılırmak Deltası’nda (Samsun) Kıyı Çizgisi Değişimlerinin Bruun Kuralına Göre Değerlendirilmesi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.11, S.58, Ağustos 2018, s. 308-317.
• http://flood.firetree.net/ Erişim Tarihi: 05.05.2022