Katılımı Etkileyen Faktörler ve Katılım Yolları

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 22, 155 - 202, 20.09.2021

Veysel Görücü

Öz

Demokrasi, başlangıçtan günümüze gelişim gösteren siyasal sistemlerden birisidir. Günümüzde
siyasal ve yönetsel alanlarda halkın karar alma süreçlerine dâhil edilmesi öncelikli hale gelmiştir.
Halkın kendi kendisini yönetmesine daha çok olanak veren ve halka daha yakın kurumlar
olması, katılımcı demokrasiyi ön plana çıkarmaktadır. Katılımcı demokrasi anlayışı ve Türkiye’deki
uygulamaları bu çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Katılımcı demokrasi uygulamaları
bağlamında halkın kendisini yönetmesi olgusu, ülkenin daha demokratik bir zeminde olmasında
ve halkın da kendisini yönetime yakın hissetmesinde anahtar rol oynamaktadır.
Ulusal düzlemde demokrasi alanında yaşanan sıkıntılar yerel demokrasi ve katılıma da yansımıştır.
Ancak yasaların getirmiş olduğu olumlu katkıların yanı sıra, katılım konusunda halkın
yönetime nasıl ve ne kadar katılacağı konusu da önemli sorunlardan biridir. Halkın yöneticileri
seçebilmesi demokrasi açısından değerli olmakla birlikte artık kesinlikle tek başına yeterli değildir.
Dolayısıyla halkın farklı yollarla kendisinin yönetime katılması ve fikirlerini yansıtması
ülkenin demokrasisinin gelişmesi ve sisteme yabancılaşmaması adına önemli bir parametre
teşkil etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Katılımcı Demokrasi, Yönetime Katılma, Siyasal Katılım

Kaynakça

• Akçay Mehmet: Belediyeler ve İyi Yönetişim, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2013.
• Akın, İlhan: Kamu Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul, 1987.
• Aksoy, Asu: “İnternet ve Demokrasi”, TDV Yayını, Ankara, 1996.
• Ayman Güler, Birgül: Yerel Yönetimler, Ankara: TODAİE Yayınları, 1992.
• Baykal, Deniz: Siyasal Katılma: Bir Davranış İncelemesi, AÜSBF. Yayını, No: 302, Ankara, 1970.
• Berzeg, Kazım: “Liberalizmin İki Determinist Tezahürü: Küreselleşme ve Yerelleşme”, Liberal Düşünce Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 4, 1996.
• Blair, George: Goverment at the Grass-Roots, Palisades Publishers, Mishawaka, 1981. Canpolat, Hasan: Mahalli İdarelerimiz, Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü Yayını, Sayı: 111, Ankara, 1998.
• Çam, Esat: Siyaset Bilimi, Der Yayınları, İstanbul, 1984.
• Çam, Esat: Siyaset Bilimine Giriş, Der Yayınları, İstanbul, 1999.
• Çitçi Oya: “Temsil, Katılma ve Yerel Demokrasi”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 6, 1996, s. 5-14, http://www.todaie.edu.tr/resimler/ekler/551802ab726fba8_ ek.pdf?dergi=Cagdas%20Yerel%20Yonetimler%20Dergisi, (Erişim Tarihi: 15.01.2017). Çitçi, Oya: “Demokrasinin Tabana Yayılmasında Yerel Yönetimlerin Önemi Konulu Uluslararası Konferansta Yapılan Sunuş”, SAV Yayını, Ankara, 1994.
• Çitçi, Oya: “Kadınlar ve Siyasal Katılma”, TDV Bülteni, Sayı: 12, Nisan 1992.
• Çitçi, Oya: Yerel Yönetimlerde Temsil, TODAİE Yayınları, Ankara, 1989.
• Çukurçayır, Akif: Siyasal Katılma ve Yerel Demokrasi, Çizgi Kitapevi, Konya, 2012.
• Dinçkol, Bihterin: “Siyasal Yaşamda Türk Kadını”, Argumentum, Yıl: 3, Sayı: 3-4, s. 606-609, http://dosya.marmara.edu.tr/huk/Argumentum/ARGUMENTUM-1993- OCAK-ARALIK.pdf, (Erişim Tarihi: 26.02.2017).
• Duverger, Maurice: Politikaya Giriş, Çev: Semih Tiryakioğlu, Varlık Yayınevi, İstanbul, 1984.
• Duverger, Maurice: Siyaset Sosyolojisi, Çev: Şirin Tekeli, Varlık Yayınları, İstanbul, 2017.
• Eroğul, Cem: Devlet Yönetimine Katılma Hakkı, İmge Kitapevi, Ankara, 1999.
• Geray, Cevat: “Yerel Demokrasi, Özerklik ve Halk Katılımı”, Yeni Türkiye Dergisi, Yıl: 1, Sayı: 4, s. 72-75.
• Gökçe, Orhan: İletişim Bilimine Giriş: İnsanlararası İlişkilerin Sosyolojik Bir Analizi, Turhan Kitabevi, Ankara, 1993.
• Görmez, Kemal: “Türkiye’de Yerel Yönetim Reformu Üzerine”, Yeni Türkiye Dergisi Yayınları, Yıl: 1, Sayı: 4, s. 327-339.
• Görmez, Kemal: Yerel Demokrasi ve Türkiye, Vadi Yayınları, Ankara, 1997.
• Göymen, Korel: Türkiye’de Kent Yönetimi, Boyut Kitapları, İstanbul, 1997.
• Gözler, Kemal: Türk Anayasa Hukuku Sitesi, “Referandum mu, Plebisit mi?”, www. anayasa.gen.tr, (Erişim Tarihi: 3.9.2021).
• Gözübüyük, A. Şeref, Yönetim Hukuku, Ankara: Turhan Kitapevi, 2004.
• Huntington, Samuel / Nelson, Joan M.: No Easy Choies: Political Particion in Developing Countries, Harvard University Press, 1976.
• Kalabalık, Halil: Avrupa Birliği Ülkeleriyle Karşılaştırmalı Yerel Yönetim Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2005.
• Kalaycıoğlu, Ersin: Çağdaş Siyasal Bilim, İstanbul Üniversitesi Yayını, İstanbul, 1984.
• Kalaycıoğlu, Ersin: Karşılaştırmalı Siyasal Katılma, İÜSBF. Yayını, İstanbul, 1984.
• Keleş, Ruşen: “Kent ve Siyaset Üzerine Yazılar (1975-1992)”, ULA-EMME (Yerel Yönetim Dünyası) Yayını, İstanbul, 1993, s. 249-255.
• Keleş, Ruşen: Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, Ankara, 1997.
• Keleş, Ruşen / Yavuz, Fehmi: Yerel Yönetimler, Turhan Kitapevi, Ankara, 1989.
• Keleş, Ruşen: “Türkiye’de Yerel Siyaset/Yerel Yönetimler-Yapı, İşleyiş”, Sivil Toplum İçin Kent-Yerel Siyaset ve Demokrasi Seminerleri, 1999, s. 115-131.
• Keleş, Ruşen: Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yayınevi, İstanbul, 1998.
• Kışlalı, Ahmet Taner: “Siyasal Tutumlarda Kuşak ve Cinsiyet Etkenleri”, AÜSBFD, Cilt: XXXI, Sayı: 1-4, Ankara, Mart-Aralık 1976, s. 117-130, (Erişim), http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/42/438/4886.pdf., 26.02.2017.
• Kışlalı, Ahmet Taner: Siyaset Bilimi, İmge Kitabevi, Ankara, 1994.
• Lancelot, Alain: Siyasal Tavırlar, Çev: Hüseyin Rauf, Gelişim Yayınevi, İstanbul, 1976.
• Lijphart, Arend: Çağdaş Demokrasiler, Çev: Ergun Özbudun ve Ersin Onulduran, Türk Demokrasi Vakfı ve Siyasi İlimler Derneği Yayını, Ankara, 1986.
• Milbrath, Lester W. / Goel, M. L.: Political Participation, Lanham, Chicago, 1977, Nadaroğlu, Halil: Mahalli İdareler, Beta Yayınları, İstanbul, 1994.
• Nie, N. H. / Verba, S. / Converse, Philip E.: Siyasal Katılma Kamuoyu ve Oy Verme Davranışı, İlter Turan, Çev: Tunçer Karamustafaoğlu, Ankara, 1989.
• Okutan, Atakan: Türkiye’de Kentleşme ve Siyasal Yapı, Türk Demokrasi Vakfı Yayınları, Ankara, 1995.
• Onar, Sıddık Sami: İdare Hukukunun Umumi Esasları, Cilt: 1, Üçüncü Bası, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1966.
• Ortaylı İlber: Tanzimattan Cumhuriyete Yerel Yönetim Geleneği, Hil Yayınları, İstanbul, 1985.
• Öner, Şerif: “Belediyelerde Yönetime Katılmada Halkla İlişkilerin Rolü ve Önemi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2, 2001, s. 110, s. 100-114.
• Özbudun, Ergun: Türkiye’de Sosyal Değişme ve Siyasal Katılma, AÜHF Yayınları, No. 363, Ankara, 1975.
• Özkök, Ertuğrul: Kitlelerin Çözülüşü, Tan Yayınları, Ankara, 1985.
• Sarıbay, Ali Yaşar: Siyasal Sosyoloji, Gündoğan Yayınları, Ankara, 1992.
• Sartori, Giovanni: Demokrasi Teorisine Geri Dönüş Çev: Tuncer Karamustafaoğlu, Mehmet Turhan, Türk Demokrasi Vakfı Yayını, Ankara, 1993.
• Sezer, Yasin / Kırgın, Naci: “Kamu Yönetiminin Modernleşmesinde Şeffaflaşma Sorunu”, Türk İdare Dergisi, Yıl: 74, Sayı: 436, Eylül 2002, s. 212, s. 209-225.
• Sidney, Verba / Nie, Norman H.: Participation in America: Political Democracy and Social Equality, Harper & Row, New York, 1972.
• Şahin, Ramazan: “Ombudsman ya da Kamu Denetçiliği ve Avrupa Birliği”, Türk İdare Dergisi, Yıl: 76, Sayı: 44, Eylül 2004, s. 75-90.
• Tamer, Mustafa: “Yerel Yönetimlerin Yeniden Düzenlenmesi”, Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri, Cilt: I, 1995, s. 245-255.
• Tekeli, Şirin: “Kadınların Siyasetten Dışlanmışlıklarının 55 Yıllık Tarihi, Kadınlar ve Siyasal Yaşam”, Eşit Hak-Eşit Katılım, Haz: Necla Arat, İstanbul, 1996, s. 115-123.
• Toprak, Zerrin: Yönetim Stratejilerindeki Gelişmeler, Yerel Gündem 21 Yayını, İzmir, 2000.
• Tortop, Nuri / Aykaç, Burhan / Yayman, Hüseyin / Özer, M. Akif: Mahalli İdareler, Nobel Yayıncılık, Ankara, 2006.
• Tortop, Nuri: “Yerel Yönetim Anlayışında Gelişmeler ve Yerel Yönetimlerin Önemi”, Yeni Türkiye Dergisi, Yıl: 1, Sayı: 4, 1995, s. 299-304.
• Tortop, Nuri: Mahalli İdareler, TODAİE Yayınları, Ankara, 1984.
• Tortop, Nuri: Mahalli İdareler, TODAİE Yayınları, Ankara, 1991.
• Tuncer, Erol: 1995 Milletvekili Genel Seçimi, Sayısal ve Siyasal Değerlendirme, TESAV Yayını, Ankara, 1996.
• Ulusoy, Ali: Türk İdare Hukuku, Yetkin Yayınevi, 2019.
• Ünüsan, Teoman: “Seçilmişler Atanmışlar”, Yeni Türkiye Dergisi, Yıl: 1, Sayı: 4, s. 27-33.
• Yalçındağ, Selçuk: Belediyelerimiz ve Halkla İlişkileri, TODAİE Yayını, Ankara, 1996.
• Yalçındağ, Selçuk: “Kamu Yönetiminde Halkla İlişkiler”, Halkla İlişkiler Sempozyumu, TODAİE Yayını, Ankara, 1988, s. 131-156, http://www.todaie.edu.tr/resimler/ekler/243a4d56de498fd_ek.pdf?ergi=Amme%20Idaresi%20Dergisi. (Erişim Tarihi:22.04.2017).
• Yalçındağ, Selçuk: “Soruşturma Cevaplar”, Hak İş Dergisi, Sayı: 28, 1994.
• Yalçındağ, Selçuk: “Yerinden Yönetim, Yerel Yönetim”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 2, 1995, s. 3-19.
• Yıldırım, Selahattin: Yerel Yönetim ve Demokrasi, IULA-EMME Yayınları, İstanbul, 1993.
• Yücekök, Ahmet N.: Siyasetin Toplumsal Tabanı, AÜSBF Yayınları, Ankara, 1987.
• Zimmerman, Joseph F.: Participotary Demokracy: Populism Revived, New York Praeger,1993.
• Çağdaş Yerel Yönetim, 2007, http://www.zguney.blogcu.com, (Erişim Tarihi: 25.05.2018).
• Devlet Planlama Teşkilatı, Yerleşme ve Şehirleşme, 7. Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara, 1995, (Erişim), http://www.siyasaliletisim.org/pdf/raporlar/TurkiyedeKentlesmeSorunlariveCozumleri. pdf., 03.03.2017.
• Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Avrupa Kentsel Şartı, Ankara, 1996. D. İDDK 27.11.2013 E. 2010/2.
• http://www.buene.org./steps.html, (Erişim Tarihi: 21.05.2018).
• http://www.ibb.gov.tr/index.html, (Erişim Tarihi: 13.03.2018).
• http://www.mannheim.de/internetrathaus/index.html, (Erişim Tarihi: 23.02.2018).
• http://www.mchr.democratic.de, (Erişim Tarihi: 15.06.2018).
• http://www.tesev.org.tr/etkinlik/bilgi_edinme_anasayfa.php, (Erişim Tarihi: 15.03.2018).