ULUS BAKER'S ARTICLES ON MINORITY (MINOR) LITERATURE, MACZUP LITERATURE AND NATIONAL LITERATURE

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 51, 66 - 76, 26.06.2023

Zeliha Kapukaya

Öz

Ulus Baker, one of the important names of recent Turkish sociology, made evaluations on literature with the perspective and concepts of the discipline of sociology. Some of these evaluations are discussed in literary theory; It is about concepts such as Minor Literature, National Literature, which are associated with the fields of philosophy and sociology. In addition, there is another literary concept that has a conceptual place in the literature of literary theory but is not named as a term, which Ulus Baker analyzes under the name of "Maczup Literature". Ulus Baker's essays on the concepts of "Minor, Maczup and National Literature", which he handles with his essay style; different perspective, unique metaphorical references and evaluates with the possibilities of sociology literature, contain remarkable definitions and analyzes. Ulus Baker has made comments that move the existence of literature beyond the known boundaries and position literature within the wider boundaries of social life. However, with the details he gave about the intellectual dimensions of literary concepts, he put forward ideas that should be taken into account by literature researchers as well as in the field of sociology. Ulus Baker, who deals with the concepts with a holistic approach in social sciences, presented an example of the relationship between literature and sociology with his evaluations.
In this article, after briefly mentioning the biography of Ulus Baker, his writings on Minor (Minority Literature), Maczup Literature and National Literature will be introduced and evaluated.

Anahtar Kelimeler

Ulus Baker, Minor (Minority) Literature, Maczup Literature, National Literature, Literary Theory.

ULUS BAKER’İN AZINLIK (MİNÖR) EDEBİYATI, MECZUP EDEBİYATI VE ULUSAL EDEBİYAT ÜZERİNE YAZILARI

Öz

Son dönem Türk sosyolojisinin önemli isimlerinden Ulus Baker, sosyoloji disiplininin bakış açısı ve kavramlarıyla edebiyata dair değerlendirmeler yapmıştır. Bu değerlendirmelerin bir kısmı edebiyat teorisi içinde tartışılan; felsefe ve sosyoloji alanları ile ilişkilendirilen Minör Edebiyat, Ulusal Edebiyat gibi kavramlar hakkındadır. Ayrıca edebiyat teorisi literatüründe kavramsal olarak yeri olan ancak terim olarak adlandırılmamış, Ulus Baker’in “Meczup Edebiyatı” adı ile analiz ettiği bir edebiyat kavramı daha bulunmaktadır. Ulus Baker’in deneme üslubu, farklı bakış açısı, kendine özgü metaforik göndermelerle ele aldığı ve sosyoloji literatürünün imkânları ile değerlendirdiği “Minör, Meczup ve Ulusal Edebiyat” kavramlarına dair yazıları dikkat çeken tanımlama ve analizler ihtiva etmektedir. Ulus Baker, edebiyatın varoluşunu bilinen sınırlar dışına taşıyan ve edebiyatı toplumsal hayatın daha geniş sınırları içinde konumlandıran yorumlar yapmıştır. Bununla birlikte söz konusu edebî kavramların fikirsel boyutları hakkında verdiği detaylar ile sosyoloji sahasında olduğu gibi edebiyat araştırmacıları tarafından da dikkate alınması gereken düşünceler öne sürmüştür. Ulus Baker, edebiyat-sosyoloji ilişkisinin bir örneğini, bu kavramlar hakkındaki değerlendirmeleriyle ortaya koymuştur.
Bu makalede Ulus Baker’in kısaca biyografisinden söz edildikten sonra Minör (Azınlık Edebiyatı), Meczup Edebiyatı ve Ulusal Edebiyat hakkındaki yazıları tanıtılarak değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Ulus Baker, Minör (Azınlık) Edebiyatı, Meczup Edebiyatı, Ulusal Edebiyat

Kaynakça

• Baker, Ulus (2000). Aşındırma denemeleri. İletişim Yayınları.
• Baker, Ulus (2009). Yüzeybilim fragmanlar. İletişim Yayınları
• Baker, Ulus (2010). Kanaatlerden imajlara duygular sosyolojisine doğru. Harun Abuşoğlu (Çev.). Birikim Kitapları.
• Baker, Ulus (2012). Dolaylı eylem. İletişim Yayınları.
• Deleuze, G., Guattari, F. (2015). Kafka: Minör bir edebiyat için. İstanbul: Dedalus Yayınları.
• Demir, F., Arvas, H. (2019). “Minör edebiyatın aktüel bir panoraması”, Turkish Studies, 2(14), 441-456.
• Direk, Zeynep (2021). Çağdaş kıta felsefesi Bergson’dan Derrida’ya. Fol Yayınevi.
• Korkmaz, Ramazan (Ed.) (2011). Yeni Türk edebiyatı (1839- 2000). Grafiker Yayınları.
• May, Todd (2017). Deleuze, Bir birey nasıl yaşayabilir? Sercan Çalcı (Çev.). Kolektif Kitap.
• Wellek, R., ve Varren A. (1993). Edebiyat teorisi. Ömer Faruk Huyugüzel (Çev.). Akademi Kitabevi.