Ebelik Uygulamalarında Mahremiyetin Önemi

Yıl 2015, , 113 - 124, 11.06.2015

Hediye Bekmezci Hava Özkan

https://doi.org/10.17681/hsp.33830

Cited By: 1

Öz

Mahremiyet, başkaları tarafından kişinin beden, his, düşünce ya da kendisi veya ilişkilerine ait bilgilerine
erişmenin sınırlanması anlamına gelmektedir. Gizlilik, gizli olma durumu, mahremiyet olarak tanımlamaktadır.
Gizlilik de hasta mahremiyetine saygı göstermenin bir yoludur. Uluslararası Aile Planlaması Federasyonu’nun
tüm bireylerin, kişisel, ev, aile ve haberleşme mahremiyetlerinin ihlal edilmemesi hakkına sahip olduklarını ve
bilgilendirme ve danışmanlığın da içinde yer aldığı tüm cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetlerinde mahremiyet
ve kişisel bilgilerin gizli kalması sağlanması bu bildirgenin mahremiyet hakkı maddesinde vurgulanmıştır.
Mahremiyet kavramı insanların bulunduğu her ortamda, insana ait her alanda kullanılmaktadır. Tıp alanındaki
uygulamalarda ise hastanın mahremiyeti çok önemlidir. Obstetrik-jinekolojik değerlendirme ve muayene
esnasında kadının mahremiyetinin ihlal edilmesi kadınlarda utanma duygusu ve korkunun yoğun yaşanmasına
neden olmaktadır. Mahremiyet, sağlık bakımı alanların psikolojik fonksiyonlarını desteklediğinden dolayı
önemlidir. Kaliteli hizmeti hedefleyen sağlık kurumları için, genel olarak hasta haklarının, özellikle
mahremiyetin ve bilgilerin gizliliğinin korunmasına yönelik yasal ve kurumsal düzenlemelerin oluşturulması ve
işlerliğinin sağlanması vazgeçilmez öğelerdir. Bu amaçla sağlık çalışanları ve özellikle de ebeler muayene,
tedavi ve tanısal işlemlerde hastanın bedenini ve özel hayatını açmasını, sırlarını açıklamasını gerektiren
işlemleri mahremiyet ortamında gerçekleştirmelidir.

Anahtar Kelimeler

Mahremiyet, ebe, uygulama, jinekolojik muayene, doğum

Kaynakça

• -
• Atabek EA, Karadağ A. [Nursing fundamentals:
• principles of nursing] Hemşirelik esasları: hemşirelik bilimi ve esasları. İstanbul: Akademi Basım ve Yayıncılık; 2013. s. 1136.
• Birol L. [Nursing Process]
• Hemşirelik Süreci. İzmir: Etki
• Matbaacılık; 2011. s. 14.
• Akyüz E, Erdemir F. Surgical patients’ and nurses’ opinions and expectations about privacy in care. Nursing Ethics 2013;20: 660-671.
• Woogara J. Human rights and patients’ privacy in UK hospitals. Nursing Ethics 2001;8: 234-246. Altman
• culturally universal or culturally specific? Journal of Social Issues 1977;33: 66-84.
• Leino-Kilpi H, Välimäki M, Dassen T, Gasull M, Lemonidou C, Scott A, Arndt M. Privacy: a review of the literature. International Journal of Nursing Studies 2001;38(6): 663- 671. and 2. 3. 4. 5. I. regulation: 6. 7.
• Türk Dil Kurumu. Erişim Adresi:
• http://www.tdk.gov.tr/ Erişim
• Tarihi: 08.12.2014. 8.
• İzgi MC. [The concept of privacy in the context of personal health data] Mahremiyet kavramı bağlamında kişisel sağlık verileri. Türkiye Biyoetik Dergisi 2014;1(1):25-37. 9.
• Taşçı KD. [Evaluation of patients to received care after birth from the aspect of patient rights] Doğum yapan
• bakımı hasta hakları açısından değerlendirmeleri. Üniversitesi
• Yüksekokulu 10(3):26-33.
• Yüksel M. [The right of privacy and
• development] Mahremiyet hakkı ve sosyo-tarihsel
• Üniversitesi SBF Dergisi 2003; 58: 181-213.
• Diler R. [Education of privacy and the ıt’s ımportance] Mahremiyet eğitimi ve önemi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi
• Dergisi 2014; 2: 70-98.
• İnan M. [Privacy: discussion of specific areas belonging to person] Mahremiyet: Kişiye ait özel alan tartışmaları. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2008; 18: 203-209.
• Ersoy N. [Privacy in medicine: scope
• mahremiyet: Kapsamı ve istisnaları. Erişim
• tip.kocaeli.edu.tr/docs/.../Tipta_ma
• hremiyet-kapsami_ve_istisnalari.
• Erişim Tarihi:25.12.2014.
• Coyle J. Spirituality and health: towards a framework for exploring the relationship between spirituality and health. Journal of Advanced Nursing 2002; 37: 589-597.
• Walter T. Spirituality in palliative care:
• Palliative Medicine 2002; 16: 133- 139.
• algıladıkları Atatürk Hemşirelik Dergisi 2007; 10. its
• socio,historical gelişimi. Ankara 11. İlahiyat Fakültesi 13. and exceptions]
• Tıp’ta Adresi: 14. 15. opportunity or burden? 16.
• Wright M. The essence of spiritual care: a phenomenological enquiry. Palliative Medicine 2002; 16: 125- 132.
• Ergül Ş, Bayık A. [Nursing and spiritual care] Hemşirelik ve manevi bakım. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 8(1): 37-45.
• Sert G. [Reproductive rights with case
• Türkiye’de üreme hakları. İstanbul: Turap Tanıtım Yayınları; 2013. s. 14-17.
• Meier E. Medical privacy and ıts value for patients. Seminars in Oncology Nursing 2002; 18(2): 105-108.
• Yalçın N, Aştı T. [Nurse-patient ınteraction]
• etkileşimi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2011; 19: 54- 59.
• Erbil N. [Developing scale of patient’ rights using attitude] Hasta haklarını ölçeğinin Uluslararası
• Dergisi 2009; 6: 825-838.
• Sağlık Mevzuatı: Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi. Hacettepe Yayın Birliği, Ankara, 611-617, 1987.
• IPPF Üreme Hakları ve Cinsel Haklar Bildirgesi, Vizyon 2000, Uluslararası Federasyonu - 1996, Türkiye Aile Planlaması Derneği Yayınları, No. 54, 1997.
• Yanıkkerem E, Saruhan A, Şirin A. [Mother rights aspects of safe motherhood] açısından
• Koruyucu Hekimlik Bülteni 2008; 7 (2): 179-186
• Hasta Hakları Yönetmeliği. Resmi Gazete Tarihi: 01.08. 1998, Resmi Gazete No: 23420. Erişim Tarihi: 21.10.2014. Civaner
• association medical ethics manual] Dünya hekimler birliği tıp etiği el kitabı. Ankara: Türk Tabipler Birliği Yayınları; 2005. s. 34-60.
• Daşdibi Beydilli E. [Yesterday and today of midwifery] Ebeliğin dünü ve bugünü. 1 ed. Ankara: Alter Yayıncılık 2007. s. 119.
• Thompson A. Ethics in midwifery. Bennett VR, Brown, LK (Eds.). 13 ed. India: Churchıll Lıvıngstone; 2000. s. 67-79.
• Ergin A, Özcan M, Acar Z, Ersoy N, Karahan N. Determination of national midwifery ethical values and ethical codes In Turkey. Nursing Ethics 2013;20(7):808- 818.
• Mete S. [The effects of nursing approach to the alleriatation anxiety of jynecologic Jinekolojik kadınlarda
• hemşirelik yaklaşımının etkisi. C. Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1998; 2(2): 1-8.
• Altay B, Kefeli B. [The effect of some variables to the alleriatation anxiety of women who came for jynecologic Jinekolojik
• kadınların anksiyete düzeyi ve etkileyen bazı faktörler. Dokuz Eylül
• Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2012; 5(4): 134-141.
• Erbil N, Şenkul A, Sağlam Y, Ergül N. [Determination of attitudes with gynecologic
• anxiety of Turkish women before gynecologic
• Jinekolojik muayene öncesinde Türk kadınların anksiyete seviyeleri ve muayeneye ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2008; 5(1): 1-13.
• Hilden M, Sidenius K, Langhoff‐ Roos J, Wijma B, Schei B. Women's
• gynecologic examination: factors associated with discomfort. Acta Obstetricia
• Scandinavica 2003; 82: 1030-1036. Lothian JA. Do not disturb: the importance of privacy in labor. The Journal of Perinatal Education 2004; 13: 4-6.
• Kigenyi O, Tefera GB, Nabiwemba E,
• intrapartum care at Mulago national referral hospital, Uganda: clients’ perspective. BMC Pregnancy and Childbirth 2013; 13: 162-170.
• Sarpkaya D, Vural G.[ The use of the way of knowing four in gynaecological
• nursing] Hemşirelikte dört bilme yolunun
• kullanımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2014; 7(2):124-127. Güngör memnuniyetini ölçeğinin
• [Development of a scale for measuring maternal satisfaction in birth] [Doktora Tezi]. İstanbul Üniversitesi
• Enstitüsü [Institute of Health Sciences,
• İstanbul, Türkiye, 2009.
• Özmen N. Jinekolojik muayene sırasında kadınların hemşirelik yaklaşımlarına yönelik aldıkları hizmetler ve beklentileri. [The nursing services concerning nursing approaches and expectations of women
• examination] [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe
• Bilimleri Enstitüsü [Institute of Health
• University], Ankara, Türkiye, 2012. Lay MM. Midwifery on Trial: Balancing Privacy Rights and Health Concerns after Roe v. Wade. Quarterly Journal of Speech 2003, 89(1):60-77.
• Taşkın L. [Women's health and diseases nursing] Kadın sağlığı ve hastalıkları hemşireliği. 11. Baskı. Ankara: Sistem Ofset Matbaacılık; 2012. s. 413-427.
• Yıldırım G. Doğum eyleminde uygulanan ıkınma tekniğinin anne ve fetüs üzerindeki etkileri [The effects of pushıng technıques on mother and fetus ın bırth] [Doktora Tezi]. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü [Institute of Health
• University], İstanbul, Türkiye, 2005.
• Köksal Ö, Duran ET. [Cultural approach for labor pain] Doğum ağrısına kültürel yaklaşım. Dokuz Eylül
• Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2013, 6(3):144-148.
• Yıldız N. İlaçsız ağrı kontrol yöntemlerinden
• ağrısını algılamaya etkisi [The effectıveness of tens for paın relıef ın labor] [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara
• Bilimleri Enstitüsü [Institute of Health University], 2003.
• Newton N, Foshee D, Newton M. Experimental inhibition of labor through environmental disturbance. Obstetrics 1966;27(3):371-377.
• Odent M. The fetus ejection reflex.
• Birth 1987;14(2):104-105. Adams
• practical approach to labor support. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing 2008; 37: 106- 115.
• Chen CH, Wang SY, Chang MY. Women's perceptions of helpful and unhelpful nursing behaviors during labor: A study in Taiwan. Birth 2001; 28: 180-185.
• Özcan M, Akpınar A, Ergin AB.
• Personal and professional values
• grading among midwifery students. Nursing ethics 2012;19(3):399-407. 49.
• Arısoy Y. [Legal responsibilities of healthcare çalışanlarının sorumlulukları. Üniversitesi
• Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2009; 2(4): 183-187. Mobach
• influences the privacy of patients in design health care. Social Science & Medicine 2009; 68: 1000-1005.
• Üzeltürk S. [1982 Constitution and Human Rights, the right to privacy under the European Convention] 1982 Anayasası ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesine göre özel hayatın gizliliği hakkı. İstanbul: Beta Yayıncılık; 2004. s. 99-109.