Gebelerde Uyku Kalitesi ve Yaşam Kalitesi

Yıl 2019, , 25 - 33, 10.02.2019

Yasemin Özhüner Neşe Çelik

https://doi.org/10.17681/hsp.434753

Öz

Amaç:
Bu çalışmada, gebelerin uyku
kalitesi ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi ve aralarındaki ilişkinin
belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve
Yöntemler:  Kesitsel tipte tasarlanan
bu çalışma Eskişehir ilinde üç farklı Aile Sağlığı Merkezi’nde 386 gebenin
katılımı ile yapıldı. Araştırmada, veri toplama
aracı olarak “Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi” ve “SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği”
ve ilişkili faktörleri değerlendirebilmek için bir anket formu kullanıldı.Bulgular: Bu çalışmada gebelerin
Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi puan ortalaması 10.04±2.98 olup %57.8’inin
uyku kalitesi kötüdür. SF-36 Yaşam kalitesi ölçeği alt boyutlarından alınan
puan ortalamaları 26.29±33.73 ile 55.66±21.65 arasında değişmekteydi. Gebelerin
Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi global
skoru ile yaşam kalitesi alt boyutlarının puan ortalamaları arasında negatif
yönde anlamlı bir korelasyon bulundu. Gebelerin Pittsburgh
Uyku Kalitesi İndeksi’nden aldıkları puanlar arttıkça yaşam kalitesi alt
boyutlarından alınan puanlar azalmaktaydı (p<0.05).Sonuç: Bu çalışmaya göre gebelerin yarısından fazlasının uyku
kalitesi kötüdür. Gebelerin yaşam kalitesi orta ve orta düzeyin altındadır ve uyku kalitesi
kötüleştikçe yaşam kalitesi düşmekte ve olumsuz etkilenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, uyku kalitesi

Sleep Quality and Quality of Life in Pregnants

Öz

Aim: The aim of this study was to evaluate the sleep quality and quality of life and to determine the relation between them. Method: This descriptive study was conducted of the study 386 pregnant women who applied to the three different family health center in Eskişehir. In this study, Pittsburg Sleep Quality Index and SF-36 Quality of Life Survey and a questionnaire that was used as data collection tools to assess the factors associated. Results: In the study, it was seen that 57.8 % had poor sleep quality and the mean of Pittsburg Sleep Quality Index score was found as 10.04±2.98. The mean scores of the SF-36 Quality of Life Survey subscales ranged from 26.29 ± 33.73 to 55.66 ± 21.65. There was a negative significant correlation between the Pittsburg Sleep Quality Index global score and the mean score of the quality of life subscales. As the scores of pregnant women from Pittsburg Sleep Quality Index increased, scores from the quality of life subscales decreased (p<0.05). Conclusion: The findings of the study suggests that of more than half of the pregnancies have poor sleep quality. The quality of life of pregnant women is moderate and low. The poor sleep quality of pregnant women affects the quality of life negatively.

Kaynakça

• KAYNAKLAR1- Algın Dİ, Akdağ G, Erdinç OO. Kaliteli uyku ve uyku bozuklukları. Osmangazi Journal of Medicine 2016; 38(1):29-34.2- Karadağ G, Aksoy M. Uyku regülasyonu ve beslenme. Göztepe Tıp Dergisi 2009; 24(1):9-15.3- Pien GW, Schwab R.J. Sleep disorders during pregnancy. Sleep 2004; 27(7):1405–1417.4- Ko SH, Chang SC, Chen CH. A Comparative study of sleep quality between pregnant and nonpregnant Taiwanese women. Journal of Nursing Scholarship 2010;42(1):23–30.5- Taşkıran N. Gebelik ve uyku kalitesi. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi 2011; 8(3):181-187.6- Sharma S, Franco R. Sleep and its diorders in pregnancy. Wisconsin Medical Journal 2004;103(5), 48- 52.7- Müezzinoğlu T. Yaşam kalitesi. Üroonkoloji Bülteni 2005; 1(4):25-29. 8- Eser E, Yüksel H, Sıeberer UR. Çocuklar için genel amaçlı sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ölçeği (Kid-KINDL) Türkçe sürümünün psikometrik özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi 2008;19 (4):409-417.9- Özçelik G, Karaçam Z. Gebelikte sık karşılaşılan yakınmalar, fiziksel, ruhsal ve cinsel sağlık sorunları, risk faktörleri ve yaşam kalitesi ile ilişkileri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2014; 30(3):1-18.10- Mckee MD, Cunningham M, Zayas L. Health-related functional status in pregnancy: relationship to depression and social support in a multi-ethnic population. Obstetric and Gynecology 2001; 97:988-993.11- Magee LA, Chandra K, Guyatt GH. Development of health related quality of life instrument for nausea and vomiting of pregnancy. American Journal of Obstetrics and Gynecology 2002;186(5):232-238.12- Buysse DJ, Reynolds CF, Timothy HM, Susan RB, David JK. The Pittsburgh sleep quality index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psych Res 1988; 28:193–213.13- Ağargün MY, Kara H, Anlar O. The validity and reliability of the Pittsburgh Sleep Quality Index. Turkish Psychiatry Journal 1996;7(2):107-115.14- Ware JE, Sherbourne CD. The MOS 36-item Short-Form Health Survey (SF-36): I. Conceptual framework and item selection. Medical Care 1992;30, 473-83. 15- Pınar R. Sağlık araştırmalarında yeni bir kavram: Yaşam kalitesi, bir yaşam kalitesi ölçeğinin kronik hastalarda geçerlik ve güvenirliğinin sınanması. Hemşirelik Bülteni 1995;9: 85-95. 16- Çoban A, Yanıkkerem E. Gebelerde uyku kalitesi ve yorgunluk düzeyi. Ege Journal of Medicine 2010;49(2), 87–94.17- Köybaşı EŞ, Oskay ÜY. Gebelik sürecinin uyku kalitesine etkisi. Gülhane Tıp Dergisi, 2017; 59:1. 18- Mindel JA, Cook RA, Nikolovski J. Sleep patterns and sleep disturbances across pregnancy. Sleep Medicine 2015; (16):483–488.19- Naud K, Ouellet A, Brown C, Pasquier JC, Moutquin JM. Is sleep disturbed ın pregnancy? J Obstet Gynaecol Can. 2010; 32(1): 28-34. 20- Naghi I, Keypour F, Ahari SB, Tavalai SA, Khak M. Sleep disturbance in late pregnancy and type and duration of labour. J Obstet Gynaecol. 2011; 31(6): 489-91. 21- Reutrakul S, Zaidi N, Wroblewski K, Kay HH, Van Cauter E. Sleep disturbances and their relationship to glucose tolerance in pregnancy. Diabetes Care. 2011; 34(11): 2454-7. 22- Pınar ŞE, Arslan Ş, Dağlar G. Gebelerde uyku kalitesi ile algılanan stres arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2014; 7(3), 171-177. 23- Hedman C, Pohjasvaara T, Tolonen U, Suhonen-Malm AS, Myllyla VV. Effects of pregnancy on mothers’ sleep. Sleep Medicine 2002; 3:37-42.24- Çelik F, Köse M. Gebelikte uyku kalitesinin trimester ile ilişkisi. Kocatepe Tıp Dergisi 2017; 18:85-88.25- Aktaş E, Teksöz E, Ocakçı AF. Ailede kadının değişen rolünün çocuk sağlığına etkisi ve aile merkezli bakımın önemi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2012; 28 (1):73-80.26- Taheri S, Lin L, Austin D, Young T, Mignot E. Short sleep duration is associated with reduced leptin, elevated ghrelin, and increased body mass index-A population-based study. PLOS Medicine 2004; 3:e62.27- Bixler EO, Vgontzas AN, Lin HM, Calhoun SL, Vela-Bueno A, Kales A. Excessive day time sleepiness in a general population sample: The role of sleep apnea, age, obesity, diabetes and depression. The Journal of Clinical Endocrinology&Metabolism 2005; 90: 4510-4515.28- Göktaş E, Çelik F, Özer H, Gündüzoğlu NÇ. Obez bireylerin uyku kalitesinin belirlenmesi. DEUHFED 2015; 8(3),156-161.29- Hung HM, Tsai PS, Ko SH, Chen CH. Patterns and predictors of sleep quality in Taiwanese pregnant women. MCN Am J Matern Child Nurs. 2013; 38(2):95-101. 30- Facco FL, Kramer J, Grobman WA. Sleep disturbances in pregnancy. Obstetrics & Gynecology 2010; 115(1), 77-83.31- Köybaşı EŞ, Oskay UY. Gebelik sürecinin uyku kalitesine etkisi. Gülhane Tıp Dergisi 2017; 59:1-5.32- Kamysheva E, Skouteris H, Wertheim EH, Paxton SJ, Milgrom, J. A prospective investigation of the relationships among sleep quality, physical symptoms, and depressive symptoms during pregnancy. Journal of Affective Disorders 2010; 123(1-3),317–320. 33- Süt HK, Aşçı Ö, Topak N. Sleep quality and health-related quality of life in pregnancy. J Perinat Neonat Nurs. 2016; 34(4): 302–309.34- Signal TL, Gander PH, Sangalli MR, Travier N, Firestone RT, Tuohy F. Sleep duration and quality in healty nulliparous and multiparous women across pregnancy and postpartum, The Australian and New Zealand Journal of Obstetrics & Gynaecology 2007; 47(1): 16-22.35- Lee KA, Zaffke ME, Mcenany G. Parity and sleep patterns during and after pregnancy, Obstetrics & Gynecology 2000; 95(1): 14-18.36- Sunal N, Demiryay A. Gebe kadınların algıladıkları fiziksel ve emosyonel yakınmalar. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2009; 4(12): 99–110.37- Ursavaş A, Karadağ M. Sleep breathing disorders in pregnancy. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2009; 57(2): 237-243.38- Lee KA, Gay CL. Sleep in late pregnancy predicts length of labor and type of delivery. American Journal of Obstetrics & Gynecology 2004; 191(6), 2041–2046. 39- Chang JJ, Pien GW, Duntley SP, Macones GA. Sleep deprivation during pregnancy and maternal and fetal outcomes: Is there a relationship? Sleep Medicine Reviews 2010; 14: 107–114.40- Demir B. Uyku bozuklukları. Türkiye Tıp Dergisi 2002; 9(3):117-127.41- Ünver H, Aylaz R. Gebelerde fiziksel egzersizin yaşam kalitesi üzerine etkisi. Turkiye Klinikleri 2017; 27(2):71-8.42- Taşdemir SB, Elçin GO, Osman G. Comparison of life quality of pregnant adolescents with taht of pregnant adults in Turkey. Upsala Journal of Mediacl Sciences 2010; 115(4):275-281.43- Förger F, Otensen M, Schumacher A, Villiger PM. Impact of pregnancy on health related quality of life evaluated prospectively in pregnant women with rheumatic diseases by the SF-36 health survey. Ann Rheum Dis. 2005; 64:1494–1499.44- Costa DD, Dritsa M, Verreault N, Balaa C, Kudzman J, Khalife S. Sleep problems and depressed mood negatively impact health-related quality of life during pregnancy. Arch Womens Ment Health 2010;13:249–257.45- Fatemeh A, Azam B, Nahid M. Quality of life in pregnant women results of a study from Kashan, Iran. Pak J Med Sci. 2010; 26(3):692-697.46- Jomeen J, Martin CR. The factor structure of the SF-36 in early pregnancy. Journal of Psychosomatic Research 2005;59:131– 138.47- Mazuchova L, Kelcikova S, Dubovicka Z. Measuring women's quality of life during pregnancy. KONTAKT 2018; 20:e31-e36.48- Nakamura Y, Takeishi Y, Atogami F, Yoshizawa T. Assessment of quality of life in pregnant Japanese women: Comparison of hospitalized, outpatient, and non-pregnant women. Nursing and Health Sciences 2012; 14:182–188.49- Effati‐Daryan F, Mirghafourvand M, Mohammad‐Alizadeh‐Charandabi S, Shiri‐Sarand F, Zarei S. Sleep quality and its relationship with quality of life in Iranian pregnant women. Internatıonal Journal of Practice 2017; 23:e12518. 50- Rezaei E, Moghadam ZB, Nejat S, Dehghannayeri N. The impact of sleep healthy behavior education on the quality of life in the pregnant women with sleep disorder: A randomized control trial in the year 2012. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research 2014; 19(5): 508-516.51- Tsai SY, Lee PL, Lin JW, Lee CN. Cross-sectional and longitudinal associations between sleep and health-related quality of life in pregnant women: A prospective observational study. International Journal of Nursing Studies 2016;56: 45–53.