Ebelik ve Hemşirelik Öğrencilerinin Egzersiz Davranışı, Sigara Bağımlılığı ve Genel Sağlık Durumu

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 169 - 178, 10.06.2018

Ayla Günal , Funda Demirtürk , Halime Arıkan , Büşra İnal

https://doi.org/10.17681/hsp.348026

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı ebelik ve hemşirelik bölümü öğrencilerinin egzersiz
davranışı, sigara bağımlılığı ve genel sağlık durumunu araştırmaktı. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya yaşları
17-25 yıl arasında olan (ortalama 20,01±1,30 yıl) 211 öğrenci katıldı. Öğrencilerin
demografik bilgileri kaydedildikten sonra egzersiz davranışları Egzersizde
Davranışsal Düzenlemeler Ölçeği-2 ile, sigara bağımlılıkları Fagerström Nikotin
Bağımlılık Testi ile, genel sağlık durumları Genel Sağlık Anketi-12 ile
değerlendirildi. Bulgular: Öğrencilerin
sırasıyla genel sağlık puan ortalaması 2,64±2,66 egzersizde davranışsal
düzenlemeler ölçeğinin içsel düzenleme alt boyutu 17,68±5,50 içe atımla
düzenleme alt boyutu 3,80±3,57 güdülenmeme alt boyutu 1,08±1,96 dışsal
düzenleme alt boyutu 1,27±1,95 puan olarak saptandı. Öğrencilerin % 8,1’inin
sigara içtiği; bu öğrencilerin de Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi’nden
0,26±0,99 puan aldığı görüldü. Yaş ile Egzersizde Davranışsal Düzenlemeler
Ölçeği-2’nin güdülenmeme alt boyutu arasında negatif bir ilişki saptandı
(r:-0,197, p:0,004). Katılımcıların vücut kütle indeksi değerleri ile
Egzersizde Davranışsal Düzenlemeler Ölçeği-2’nin dışsal düzenleme alt boyutu
arasında pozitif bir ilişki bulundu 
(r:0,215, p:0,002). Genel sağlık durumu ile egzersiz davranışı ve sigara
bağımlılığı arasında istatistiksel olarak bir ilişki saptanmadı (p>0,05). Sonuç: Çalışmamızda öğrencilerin
egzersiz davranışlarını ağırlıklı olarak güdülenme ile yönettikleri çoğunluğun
sigara bağımlısı olmadığı ve genel sağlık durumlarının da ağırlıklı olarak
orta-iyi düzeyde olduğu görüldü. Yaş ve vücut kütle indeksinin egzersiz yapma
davranışını etkilediği saptandı. Öğrencilerin yaş alımı olmadan erken dönemde
farkındalıklarının artması önemlidir. Bununla birlikte vücut kütle indeksi
artmış bireylerin dış görünüş odaklı egzersiz yapmalarının hatalı sonuçlar
doğurabileceği, öncelikle doğru bir değerlendirme yapılması gerektiği ve kişiye
özel egzersiz programlarının düzenlenmesi gerektiği düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Egzersiz Davranışı, Genel Sağlık, Sigara Bağımlılığı

Exercise Behavior, Smoking Addiction and General Health Status of Nursing and Midwifery Students

Öz

Aim: To investigate exercise behaviour, smoking addiction and general health status of nursing and midwifery students. Material and Method: 211 students between 17-25 years old (mean 20,01±1,30 years) were included. After recording demographic data, exercise behaviours were assessed by the Behavioural Regulations Scale for Exercise-2; addictive behaviours by the Fagerstrom Nicotine Dependence Scale; and general health status by the General Health Questionnaire-12.  Results: General health score of the students was 2,64±2,66 the internal regulation subscale of the Behavioural Regulations Scale for Exercise was 17,68±5,50 the introjected regulation subscale was 3,80±3,57 the amotivational subscale was 1,08±1,96 and the external regulation subscale was 1,27±1,95 points. 8,1% of the students were smokers and received 0,26±0,99 points from the Fagerström Nicotine Dependence Test. There was a negative relationship between age and amotivation subscale of Behavioural Regulations Scale for Exercise-2 (r:-0,197, p:0,004). It was seen that the motivation behaviour increased with age. A positive correlation was found between body mass index and external regulation subscale of Behavioural Regulations Scale for Exercise-2 (r:0,215, p:0,002). Also the need for external regulation increased as the body mass index increased. No significant relationship existed between general health status and exercise behaviour; and smoking dependence (p>0,05). Conclusion: It seems that the majority of the students managed their exercise behaviours with a great deal of motivation, and were not addicted to smoking and the general health conditions were predominantly moderate-good. Age and body mass index were found to influence exercise behaviour.  Improving awareness in the early years before students take ages is essential. However, it has been thought that exercising with external appearance focus may lead to erroneous results in individuals with high body mass index. So an accurate evaluation and personalized exercise programs are important.

Anahtar Kelimeler

Exercise behavior, general health, smoking addiction

Kaynakça

• KAYNAKLAR 1. Biddle SJ. European Perspectives on Exercise and Sport Psychology. 1st ed. Champain: Human Kinetics; 1995. p.5-25.
• 2. Global recommendations on physical activity for health. WHO Library Cataloguing-in Publication Data 2009 [updated 2009 October] ; Available from: http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/44399/1/9789241599979 _eng.pdf
• 3. Tümer A. Fiziksel aktiviteyi artırmada değişim aşaması temelli bireysel danışmanlık girişiminin etkililiği [Effectiveness of change-based personal counseling ınitiative in ıncreasing physical activity][Doktora Tezi]. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü [Institute of Medical Sciences, Ege University ], İzmir, Türkiye, 2007.
• 4. Cindaş A. Yaşlılarda egzersiz uygulamasının genel ilkeleri [Principles of exercise training for the elderly]. Türk Geriatri Dergisi [Turkish Journal of Geriatrics] 2001;4(2):77-84.
• 5. Kennedy MM, Newton M. Effect of exercise intensity on mood in step aerobics. The Journal of Sports Medicine Physical Fitness 1997;37(3):200-204.
• 6. Kostak MA, Kurt S, Süt N, Akarsu Ö, Ergül GD. Hemşirelik ve sınıf öğretmenliği öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları [Healthy Lifestyle behaviors of nursing and classroom teaching students]. TAF Preventive Medicine Bulletin 2014;13(3):189-196
• 7. Oral C, Aktop A. Üniversite öğrencilerinin egzersiz öz yeterlik düzeyleri ve egzersiz davranış değişim basamaklarının incelenmesi [Investigation of exercise self - efficacy and stage of exercise behavior change in university students]. International Journal of Science Culture and Sport 2014; 2:287-300.
• 8. Kamışlı S, Karatay G, Terzioğlu F, Kublay G. Sigaranın ruh sağlığı üzerindeki etkileri [The effects of cigarette smoking on mental health]. 1.Baskı. Ankara: Klasmat Matbaacılık; 2008. p.7-8.
• 9. Tobacco free initiative (TFI) Health effects of smoking among young people WHO 2017. [updated 2017]; Available from: http://www.who.int/tobacco/research/youth/health_effects/en
• 10. Pıçakçıefe M, Keskinoğlu P, Bayar B, Bayar K. Muğla Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sigara içicilik sıklığı ve içiciliği arttıran nedenler. [Smoking prevalence among Muğla School of Health Sciences students and causes of leading ıncrease in smoking] TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni [TAF Preventive Medicine Bulletin] 2007;6(4):267-272.
• 11.Taş Ş (çevirmen) Salgını Durdurmak [Curbing the Epidemics]. İstanbul: Dünya Bankası Yönetimler ve Tütün Ekonomisi, Dünya Bankası Yayınları, Ofset Baskı, 2001.
• 12. Goldberg DP. Manual of the General Health Questionnaire. Slough: NFER-Nelson, 1978.
• 13. Kılıç C. Genel sağlık anketi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. [General health questionnaire: validity and reliability study]. Türk Psikiyatri Dergisi [Turkish Journal of Psychiatry]. 1996;7:3-11.
• 14. Heatherton TF, Kozlowski LT, Frecker RC, Fagerström KO. The fagerström test for nicotine dependence: a revision of the fagerström tolerance questionnaire. British Journal of Addiction 1991; 86(9):1119-1127.
• 15. Uysal MA, Kadakal F, Karşidağ C, Bayram NG, Uysal O, Yılmaz V. Fagerström test for nicotine dependence: reliability in a Turkish sample and factor analysis. Tuberkuloz and Toraks 2004;52(2):115-121.
• 16. Markland D, Tobin V. A modification of the behavioral regulation in exercise questionnaire to include an assessment of amotivation. Journal of Sport and Exercise Psychology 2004;26(2):191-196.
• 17. Ersöz G, Aşçı FH, Altıparmak E. Egzersizde davranışsal düzenlemeler ölçeği-2: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. [Reliability and validity of behavioral regulations in exercise questionnaire-2]. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi [Turkiye Klinikleri Journal of Sports Science]. 2012;4(1):22-31.
• 18. Aksakoğlu G. Sağlıkta araştırma ve çözümleme [Health research and analysis]. 1. Baskı. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Basımevi; 2006.
• 19. Dalkıran O, Aslan CS. Sporcu öğrenciler ile sedanter öğrencilerin sağlık-egzersiz/fiziksel aktivite bilinç düzeylerinin karşılaştırılması [Comparison of awareness levels of health-exercise and physical activity between athlete and non-athlete students] Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi [International Journal of Contemporary Educational Studies] 2015;1:34-41.
• 20. Oldridge NB: Compliance and exercise in primary and secondary prevention coronary heart disease: a review. Preventive Medicine 1982;11(1):56-70.
• 21. Cihangiroğlu Z, Deveci SE. Fırat Üniversitesi Elazığ Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler [Healthy life style behaviours and related influencing factors of the students of Elazığ High School of Health Sciences of Fırat University]. Fırat Tıp Dergisi [Fırat Medical Journal] 2011;16(2):78-83.
• 22. Arslan SA, Daşkapan A, Çakır B. Üniversite öğrencilerinin beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlıklarının belirlenmesi. [Specification of nutritional and physical activity habits of university students] TAF Preventive Medicine Bulletin 2016;15(3):171-180.
• 23. Ertop NG, Yılmaz A, Erdem Y. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimleri [Healthy Lifestyle of University Students] KÜ Tıp Fakületsi Dergisi [KÜ ] 2012;14(2):1-7.
• 24. Tuncel F, Tuncel S, Yüksel HS, Var SM. Ankara Üniversitesi kolejlerinde çalışan personelin sağlıklı yaşam alışkanlıkları ve fiziksel aktivite bilinç düzeyleri [Ankara University colleges’ personnels’ healthy life habits and physical activity consciousness levels] Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Spormetre Dergisi [Ankara University Sports Science Faculty Spormetre Journal] 2016;14 (1):109-119.
• 25. Vallerand RJ, Fortier MS. Measures of intrinsic and extrinsic motivation ın sport and physical activity: a review and critique. In: Duda J, eds. Advancements in sport and exercise psychology measurement. Morgantown. Fitness information technology, Inc., 1998. p.81-101.
• 26. Deci EL, Ryan RM. The “what” and “why” of goal pursuits: human needs and the self determination of behavior. Psychological Inquiry. 2000;11(4):227-268.
• 27. Gaston A, Jesus SD, Markland D, Prapavessis H. I sit because I have fun when I do so! Using self-determination theory to understand sedentary behavior motivation among university students and staff. Health Psychology and Behavioral Medicine. 2016;4(1):138-154.
• 28. Brunet J, Sabiston C.M. Exploring motivation for physical activity across the adult lifespan. Psychology of Sport and Exercise. 2011; 12(2):99-105.
• 29. Ağduman F. Üniversite öğrencilerinin boş zaman motivasyon ve tatminlerinin incelenmesi [Study on leisure motivations and satisfactions of university students] [Yüksek Lisans Tezi]. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, [Institute of Medical Sciences, Atatürk University ], Erzurum, Türkiye, 2014.
• 30. Hagberg LA, Lindahl B, Nyberg L, Hellénius ML. Importance of enjoyment when promoting physical exercise. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports. 2009;19(5):740-747.
• 31. Lewis BA, Williams DM, Frayeh A, Marcus BH. Self-efficacy versus perceived enjoyment as predictors of physical activity behavior. Psychology Health. 2016;31(4):456-469.
• 32. Stankov I, Olds T, Cargo M. Overweight and obese adolescents: what turns them off physical activity? International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity. 2012;9:1-15.
• 33. Cook B, Engel S, Crosby R, Hausenblas H, Wonderlich S, Mitchell J. Pathological motivations for exercise and eating disorder specific health-related quality of life. International Journal of Eating Disorders. 2014;47(3):268-272.
• 34. Garcia JM, Sirard JR, Deutsch NL, Weltman A. The influence of friends and psychosocial factors on physical activity and screen time behavior in adolescents: a mixed-methods analysis. Journal of Behavioral Medicine. 2016;39(4):610-623.
• 35. Quintiliani LM, Bishop HL, Greaney ML, Whiteley JA. Factors across home, work, and school domains influence nutrition and physical activity behaviors of nontraditional college students. Nutrition Research. 2012;32(10):757-763.
• 36. Harmon BE, Forthofer M, Bantum EO, Nigg CR. Perceived influence and college students’ diet and physical activity behaviors: an examination of ego-centric social networks. BMC Public Health. 2016;16(473):1-10.
• 37. Guedes DP, Legnani RFS, Legnani E. Exercise motives in a sample of Brazilian university students. Motriz Rio Claro. 2013;19(3):590-596.
• 38. Roberts S, Reeves M, Ryrie A. The influence of physical activity, sport and exercise motives among UK-based university students. Journal of Further and Higher Education. 2015;39(4):598-607.
• 39. Onurlubaş E, Yıldız E, Yıldız S. Üniversite öğrencilerinin sigara tüketimini etkileyen faktörler: Trakya Üniversitesi öğrencileri üzerine bir uygulama [Factors affecting cigarette consumption of university students: an application on Trakya University students] The Journal of International Scientific Researches. 2017;2(4):83-92.
• 40. Türkiye İstatistik Kurumu. Konulara göre istatistikler. Sağlık ve sosyal koruma. Sağlık İstatistikleri. (Güncellenme tarihi 2016; Erişim tarihi 2 Ekim 2017) Erişim adresi:http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1095