Traditional Beliefs and Practices of Women from Preconceptional Period to Postpartum Period*

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 237 - 246, 01.06.2019

Nazan Çakırer Çalbayram , İlknur Münevver Gönenç Nezide Topuz

Öz

DOI: 10.17681/hsp.431298

Purpose: This study was carried out to determine the traditional beliefs and
practices of women from preconceptional period to postpartum period.

Materials and Methods: The research has been descriptive. The study
sample was constituted of 166 women who consulted to the Female Education and
Culture Center between October 2015 and December 2015, gave at least one live
birth, and agreed to participate in the study were involved in the scope of the
study. The data of the study were collected through face-to-face interviews
using a data form. Data was analyzed by frequency distribution and chi square
test and statistical significance was examined at 0.05 significance level.

Results: According to the study; As the cause of infertility, nearly to half of
women said, “the woman must have health problems”. 69.9% of women stated that
they should go to a doctor for infertility treatment and 13.9% stated that it
is a necessity of any traditional practice to facilitate pregnancy. 33.7 % of
the woman stated that the baby’s gender could be understood during pregnancy.
68.1 % of the participants stated they knew “puerperal fever” and 54.2 % of the
participants said they knew “the forty fever” practice. Almost all of the
participants were determined to implement a traditional practice with the
umbilical cord. The participants gave multiple answers. 50 % stated the infant
should be taken to the doctor when it had jaundice, 41.1 % said it could be
covered with a yellow gauze. 52.% of the women stated that they should drink
plenty of liquid to to increase the breast milk, and 25.5% stated that they
should eat sweet things.

Conclusion: The
study was found that the incidence rate of traditional practices declined,
however that they still continued to exist. For this reason, it is important
that the traditional practices and beliefs of midwives and nurses taking care
of them, their interrogation, the effects of these practices on mother and baby
health.

Anahtar Kelimeler

Pregnancy, birth, postpartum period, newborn, infertility, traditional practices

Prekonsepsiyonel Dönemden Postpartum Döneme Kadınların Geleneksel İnanç ve Uygulamaları

Öz

DOI: 10.17681/hsp.431298

Amaç: Çalışma; prekonsepsiyonel dönemden postpartum döneme kadınların geleneksel inanç ve uygulamalarını saptamak amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem:Çalışma tanımlayıcı türdedir. Araştırmanın örneklemini Ekim 2015- Aralık 2015 tarihleri arasında Ankara’da ki bir Kadın Eğitim Kültür Merkezi’ne başvuran, en az bir canlı doğum yapmış olan ve çalışmaya katılmayı kabul eden 166 kadın oluşturmuştur. Araştırmanın verileri veri toplama formu ile yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde frekans dağılımı ve ki kare testi kullanılmış olup istatistiksel anlamlılık 0.05 önem düzeyinde incelenmiştir.

Bulgular: Çalışmada, kadınların yarısına yakını infertilitenin kadının sağlık probleminden kaynaklandığını ifade etmiştir. Kadınların %69,9’u infertilite tedavisi için doktora gidilmesi gerektiğini, %13,9’u ise gebeliğin oluşmasını kolaylaştırmak için herhangi bir geleneksel uygulama yapılması gerektiğini belirtmiştir. Kadınların %33,7’si gebe iken bebeğin cinsiyetinin anlaşılabileceğini belirtmiştir. Katılımcıların %68,1’i “al basması”, %54,2’sinin “kırk basması” uygulamasını bildiğini ifade etmiştir. Katılımcıların neredeyse tamamının bebeğin düşen göbeği ile ilgili bir geleneksel uygulama yaptığı belirlenmiştir. Katılımcıların %50’si bebek sarardığında doktora götürülmesi gerektiğini, %41’i sarı tülbent örtülebileceğini ifade etmiştir. Kadınların %52,8’i anne sütünü arttırmak için bol sıvı içilmesini, %25,5’i tatlı şeyler yenmesi gerektiğini belirtmiştir.

Sonuç:Araştırma, geleneksel uygulamaların görülme oranının azaldığını fakat bu uygulamaların hala devam ettiğini göstermektedir. Bu nedenle, ebe ve hemşirelerin bakım verirken geleneksel uygulama ve inanışları sorgulaması, bu uygulamaların anne ve bebek sağlığına etkilerini ortaya çıkarması önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, doğum, doğum sonu dönem, yenidoğan, infertilite, geleneksel uygulamalar

Kaynakça

• 1. World Health Organization 2013, WHO traditional medicine strategy: 2014-2023. http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/92455/1/9789241506090_eng.pdf, ISBN 978 92 4 150609 0, Printed in Hong Kong SAR: China; 2013. 2. Seviğ Ü, Tanrıverdi G. Kültürlerarası Hemşirelik. 1. Baskı. İstanbul: Akademi Yayıncılık. 2014. p. 24. 3. Sivri BB. 12 aylık bebeği olan annelerin anne-bebek bakımına ilişkin geleneksel uygulamaları. (Yüksek Lisans Tezi). Kayseri: Erciyes Üniversitesi; 2012. 4. Eğri G, Gölbaşı Z. 15-49 yaş grubu evli kadınların doğum sonu dönemde bebek bakımına yönelik geleneksel uygulamaları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007;6:313-20. 5. Kaewsarn P, Moyle W, Creedy D. Traditional postpartum practices among Thai women. J Adv Nurs. 2003;41(4): 358–366. 6. Tokur Kesgin M, Özcebe H. Türkiye’de çocuk bakımındaki geleneksel inanç ve uygulamalar. HÜTAD. 2004;1(1): 43-56. 7. Şenses M, Yıldızoğlu İ. Sekiz ayrı ildeki kaynana ve gelinlerin loğusalık ve çocuk bakımında geleneksel uygulamaları. Çocuk Forumu. 2002;5(2):44-48. 8. Çalışkan Z, Bayat M. Annelerin bebek bakımı uygulamaları ve etkileyen faktörler: Bir Kapadokya örneği. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2011;14:23-30. 9. Koyun A, Çamuroğlu, C, Korkmaz G, Menteşe N, Ocak F. Kadınların gebelik, doğum ve yenidoğan bakımına ilişkin geleneksel inanç ve uygulamaları. Aile ve Toplum Dergisi. 2010; 6:57-4. 10. Yalçın H. Gebelik, doğum, lohusalık ve bebek bakımına ilişkin geleneksel uygulamalar (Karaman örneği). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2012;55(1): 19-31. 11. Biltekin Ö, Boran ÖD, Denkli MD, Yalçınkaya S. Naldöken Sağlık Ocağı Bölgesinde 0-11 aylık bebeği olan annelerin doğum öncesi dönem ve bebek bakımında geleneksel uygulamaları. STED. 2004;13:166-7. 12. Çakırer N, Çalışkan Işık Z. Nevşehir İli Ağıllı Köyünde gebelik, doğum ve lohusalığa ilişkin geleneksel inanç ve uygulamalar. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2010;9:343-8. 13. Geçkil E, Şahin T, Ege E. Traditional postpartum practices of women and infant and the factors influencing such practices in South Eastern Turkey. Midwifery. 2009;25:62-71. 14. Engin R, Pasinlioğlu T. Erzurum ve yöresinde infertil kadınların infertilite ile ilgili geleneksel inanç ve uygulamaları. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2002;5(1):1-10. 15. Işık T, Akçınar M, Kadıoğlu S. Mersin ilinde gebelik, doğum ve loğusalık dönemlerinde anneye ve yenidoğana yönelik geleneksel uygulamalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2010;7:63-4. 16. Uğurlu ES, Başbakkal Z, Dayılar H, Çoban V, Ada Z. Ödemişte bulunan annelerin bebek bakımında uyguladıkları geleneksel yöntemlerin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;2 (3): 342-360. 17. Yumru AE, Öndeş B. İnfertil çifte yaklaşım ve in vitro fertilizasyon’a doğru hasta seçimi. JAREM. 2011;1: 57-60. 18. Karaca A, Ünsal G. İnfertilitenin kadın ruh sağlığı üzerine etkileri ve psikiyatri hemşiresinin rolü. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2012;3(2):80-85. 19. Cserepes RE, Kollár J, Tamás S, Wischmann T, Bugán A. Effects of gender roles, child wish motives, subjective well-being, and marital adjustment on infertility-related stress: a preliminary study with a Hungarian sample of involuntary childless men and women. Arch Gynecol Obstet. 2013;288(4):925–932. 20. Erbil N, Sağlam G. Gebelikte bebeğin cinsiyetini belirleme ve tahmin etmeye ilişkin geleneksel inanç, uygulamalar ve bazı sosyo-demografik özelliklerle ilişkisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2010;7(1): 347-359. 21. Öger U. Uygur Türklerinin doğum adetleri. Turkish Studies. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 2012;7(1):1679-1694. 22. Artun E. “Çukurova Konar-Göçer Türkmenlerinin Halk Kültürlerinde Eski Türk İnançlarının İzleri”, Halk Kültürü Araştırmaları, Kitabevi, İstanbul. 2008. http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/artun_konar_gocer.pdf 23. Bolçay E. Erzurum’da doğum öncesi, doğum sonrası ve çocukluk dönemiyle alâkalı gelenekler. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2011;19(2):587-600. 24. Bakır E, İnci H, Alan S, Gökyıldız Ş, Elmas E. Adana’da albasması inanışı ve geleneksel uygulamalar. Lokman Hekim Journal. 2011;1 (1): 13-18. 25. Karaaslan M. Türklerinde doğum çevresinde gelişen inanç ve pratikler. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 2011;6(3):1435-1448. 26. Gölbaşı Z, Doğaner G, Erbaş N. 6-8. sınıf adölesan kızlara akran eğitimi yöntemiyle uygulanan menstruasyon sağlığı eğitiminin bilgi ve davranışlar üzerindeki etkisi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2012;11(2):191-198. 27. Sivri BB, Karataş N. Toplumun kültürel yönü: Doğum sonu dönemde anne ve bebek bakımına yönelik yapılan geleneksel uygulamalar ve dünyadan örnekler. J Curr Pediatr. 2015;13:183-93. 28. Özsoy SA, Katabi VA. Comparison of traditional practices used in pregnancy, labour and the postpartum period among women in Turkey and Iran. Midwifery. 2008;24:291-300. 29. Bayram V, Deveci SE. The evaluation of the known and/or applied traditional methods in mother care during postpartum period among married women living in kızıltepe, Mardin Province. Fırat Tıp Dergisi. 2017;22(1):34-42. 30. Jarrah S, Bond AE. Jordanian women's postpartum beliefs: an exploratory study. Int J Nurs Pract. 2007;13(5):289-95.