Health Perceptions and Health Promotion Behaviors of Workers Working in an Industrial Field

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 3, 564 - 574, 01.10.2019

Aynur Çetinkaya , Derya Ovat Cankurtaran Gül Önat

Öz

DOI: 10.5152/hsp.2019.576916

Objective: The purpose of the present study
was to determine health perceptions and health promotion behaviors of workers
working in an industrial field, to investigate the relationship between health
perceptions and health promotion behaviors, and to determine the factors that
affect its.

Materials and methods: The descriptive
cross-sectional study was conducted between April 2014 and June 2014. No sample
was selected in the study, and the sample of the research was workers working
in Opet Fuchs Madeni Yağ San. Tic. and Aygaz A.Ş. located in Işıkkent and Aliağa
in İzmir (N=160). Data were collected through a questionnaire consisting of 17
questions developed in line with the literature and through the “Healthy Life
Style Behaviour Scale” and “Health Perception Scale.” Data were analyzed using
SPSS package program. For statistical analysis, Mann–Whitney U test,
Kruskal–Wallis test, and Spearman correlation test were used. The study was
conducted after approval from the local ethics committee.

Results: The mean score of the Healthy Life
Style Behaviour Scale of workers was found to be 121.0±23.8 (minimum score: 60
and maximum score: 192). The mean score of the Health Perception Scale of
workers was found to be 48.8±6.3 (minimum score: 34 and maximum score: 66). The
correlation (rs=0.43) between the Healthy Life Style Behaviour Scale and the
Health Perception Scale of the workers indicated a moderate positive
correlation (p<0.001).

Conclusion: Workers’ healthy lifestyle
behaviors and health perception levels are above average and at a good level.
As the health perceptions of workers increase, the health promotion behaviors
also increase.

Cite this article as: Çetinkaya A, Ovat
Cankurtaran D, Önat G. Health perceptions and health promotion behaviors of
workers working in an industrial field. Journal of Health Science and
Profession 2019; 6(3): 564-74.

Anahtar Kelimeler

Health promotion, occupational health, health, industry

Endüstriyel Alanda Çalışan İşçilerin Sağlık Algıları ve Sağlığı Geliştirme Davranışları

Öz

DOI: 10.5152/hsp.2019.576916

Amaç: Bu çalışmanın amacı, endüstriyel
alanda çalışan işçilerin sağlık algıları ve sağlığı geliştirme davranışlarını
belirlemek, aralarındaki ilişkiyi ve etkileyen faktörleri saptamaktır.

Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı kesitsel
tipteki çalışma Nisan - Haziran 2014 tarihleri arasında yürütüldü.  Çalışmada herhangi bir örneklem seçimine
gidilmeyip, araştırmanın örneklemini Opet Fuchs Madeni Yağ San. Tic. A.Ş.’de ve
İzmir Işıkkent ve Aliağa’da bulunan Aygaz A.Ş. de çalışan işçiler oluşturdu
(n=160). Verilerin toplanmasında, literatür bilgileri doğrultusunda
geliştirilen 17 sorudan oluşan anket formu, “Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları
Ölçeği” ve “Sağlık Algısı Ölçeği” kullanıldı. Veriler SPSS paket programı ile
analiz edildi. İstatistiksel analizler için Mann Whitney U testi, Kruskal
Wallis testi ve Spearman korelasyon testi kullanıldı. Çalışma, Yerel Etik
Kurulu’ndan onaylandıktan sonra gerçekleştirildi.

Bulgular: İşçilerin Sağlıklı Yaşam Biçimi
Davranışları Ölçeği puan ortalamasının 121,0±23,8 (alt puan: 60, üst puan: 192)
olduğu, Sağlık Algısı Ölçeği puan ortalamasının ise 48,8±6,3 (alt puan: 34, üst
puan: 66) olduğu saptandı. İşçilerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği
ile Sağlık Algısı Ölçeği arasında korelasyon değeri rs=0,43 olup, orta düzeye
yakın pozitif yönde ilişki saptandı (p<0,001).

Sonuç: İşçilerin sağlıklı yaşam tarzı
davranışları ve sağlık algı düzeyleri ortalamanın üzerinde ve iyi düzeydedir.
İşçilerin sağlık algıları arttıkça sağlığı geliştirme davranışları da
artmaktadır.  

Cite this article as: Çetinkaya A, Ovat
Cankurtaran D, Önat G. Health perceptions and health promotion behaviors of
workers working in an industrial field. Journal of Health Science and
Profession 2019; 6(3): 564-74.

Anahtar Kelimeler

Sağlığın geliştirilmesi, iş sağlığı, sağlık, sanayi

Kaynakça

• Huang SL, Li RH, Tang FC. Comparing disparities in the health-promoting lifestyles of Taiwanese workers in various occupations. Industrial Health. 2010; 48(3): 256-64.
• Bahar Özvarış Ş. Sağlığın geliştirilmesi kavramı [The concept of health promotion]. Aslan D, editör. Halk Sağlığı İle İlgili Güncel Sorunlar Ve Yaklaşımlar. Ankara: Grafiker Matbaası; 2009; s.10-5.
• Açıksöz S, Uzun Ş, Arslan F. Hemşirelik öğrencilerinin sağlık algısı ile sağlığı geliştirme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Relationship between perceptions of health status and health promotion behaviors in nursing students]. Gülhane Tıp Dergisi. 2013; 55(3): 181-7.
• Bilir N, Yıldız NA. İş sağlığı ve güvenliği [Occupational health and Safety]. Güler Ç, Akın İ, editörler. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları; 2006. s. 602-31.
• Esin MN, Aktaş E. Çalışanların sağlık davranışları ve etkileyen faktörler: Sistematik inceleme [Worker’s Health Behaviors and Influencing Factors: A Systematic Review]. İ.Ü.F.N. Hem. Derg. 2012; 20(2): 166-76.
• Nutbeam D. Health promotion glossary. Health Promotion International. 1998; 13(4): 349-64.
• Bottorff JL, Johnson JL, Ratner PA, Hayduk LA. The effects of cognitive-perceptual factors on health promotion behavior maintenance. Nurs Res. 1996; 45(1): 30-6.
• Walsh DC, Jennings SE, Mangione T, Merrigan DM. Health promotion versus health protection? Employees' perceptions and concerns. J Public Health Pol. 1991; 12(2): 148–64.
• Tremblay S, Dahinten S, Kohen D. Factors related to adolescents’ self perceived health. Health Rep. 2003; 14(Suppl):7-16.
• Vingilis E, Wade TJ, Adlaf E. What factors predict student self-rated health? J Adolescent. 1998; 21(1): 83-97.
• Kaleta D, Makowiec-Dabrowska T, Dziankowska-Zaborszczyk E, Jegier A. Physical activity and self perceived health status. Int J Occup Med Environ Health. 2006; 19(1):61-9.
• Stranges S, Notaro J, Freudenheim JL, Calogero RM, Muti P, Farinaro E, et al. Alcohol drinking pattern and subjective health in a population based study. Addiction. 2006; 101(9):1265-76.
• Ayaz S, Tezcan S, Akıncı F. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları [Health Promotion Behavior of Nursing School Students]. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2005; 9(2): 26-34.
• Spellbring AM. Nursing's role in health promotion. An overview. Nurs Clin North Am. 1991; 26(4): 805-13.
• Pender NJ, Walker SN, Sechrist KR, Frank-Stromborg M. Predicting health-promoting lifestyles in the workplace. Nursing Research. 1990; 39(6):326-32.
• Esin MN. Endüstriyel alanda çalışan işçilerin sağlık davranışlarının saptanması ve geliştirilmesi [Determination and improvement of health behaviors of industrial workers]. Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 1997.
• Kadıoğlu H, Yıldız A. Sağlık Algısı Ölçeği'nin Türkçe çevriminin geçerlilik ve güvenilirliği [Validity and Reliability of Turkish Version of Perception of Health Scale]. Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2012; 32(1):47-53.
• TC. Sağlık Bakanlığı Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü. Türkiye Beden Ağırlığı Algısı Araştırması [Turkey Body Weight Perception Survey]. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın No: 894; 2012. s.17-8.
• Ozvurmaz S, Mandiracioglu A. Healthy lifestyle behavior of employees in small and medium-sized enterprises in Aydin, Turkey. Pak J Med Sci. 2017; 33(2):404–10.
• Yılmazel G, Naçar M, Çetinkaya F. Bir sanayi kuruluşunda çalışan işçilerin sağlığı geliştirme davranışları [Health promoting behaviors in ındustrial workers]. TAF Prev Med Bull. 2015;14(2):161-70.
• Beser A, Bahar Z, Buyukkaya D. Health promoting behaviors and factors related to lifestyle among Turkish workers and occupational health nurses' responsibilities in their health promoting activities. Ind Health. 2007; 45(1):151- 9.
• Karadağ G, Koçak HS, Aydın N, Parlar Kılıç S, Kul S. Determination of some nutritional habits and healthy lifestyle behaviours of workers. International Journal of Caring Sciences. 2013; 6(3): 485-93.
• Zhang SC, Wei C, Fukumoto K, Harada K, Ueda K, Minamoto K, et al. Comparative study of health-promoting lifestyles in agricultural and nonagricultural workers in Japan. Environ Health Prev Med. 2011; 16(2): 80–9.
• Yu K, Bi J, Huang Y, Li F, Cheng J, Wang T, et al. Relationship between health-promoting lifestyle and sub-health status in the employees of an enterprise. J South Med Univ. 2013; 33(8):1203-6.
• Yalçınkaya M, Özer FG, Karamanoğlu AY. Evaluation of healthy lifestyle behaviors in health care workers TAF Prev. Med. Bull. 2007; 6(6): 409-20.
• Türkol E, Güneş G. Healthy life style behaviors of resident assistant working at Inonu University Medical Faculty Hospital. Journal of Inonu University Medical Faculty. 2012; 19(3): 159-66.
• Al Ma'aitah R, Haddad L, Umlauf MG. Health promotion behaviors of Jordanian women. Health Care Women International. 1999; 20(6): 533-46.
• Hammerback K, Hannon PA, Harris JR, Clegg-Thorp C, Kohn M, Parrish A. Perspectives on workplace health promotion among employees in low-wage industries. Am J Health Promot. 2014; 29(6):384–92.
• Kolaç N, Balcı AS, Şişman FN, Ataçer BE, Dinçer S. Fabrika çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışı ve sağlık algısı [Health perception and healthy lifestyle behaviors in factory workers]. Bakırköy Tıp Dergisi. 2018; 14 (3):267-74.
• İzgi C, Türkmen HÖ. Akdeniz Üniversitesi’nde taşeron sağlık işçilerinin işçi sağlığı ve iş güvenliği durum tespiti [Due diligence of occupational health and safety of subcontractor health workers in Akdeniz University]. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2012;10(3) :160-73.
• Oflezer C, Ateş M, Bektaş G, İrban A. Bir kamu hastanesinde çalışan işçilerin iş doyumu ve etkileyen faktörler [Job satisfaction level and factors affecting job satisfaction among workers in a state hospital]. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2011; 2(4): 203-14.
• Zaybak A, Fadıloğlu Ç. Üniversite öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışı ve bu davranışı etkileyen etmenlerin belirlenmesi [Determining of the health promotion behaviors of university students and the factors affecting these behaviors]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2004; 20(1): 77-95.
• Diamond JJ, Becker JA, Arenson CA, Chambers CV, Rosenthal MP. Development of a scale to measure adults’ perceptions of health: Preliminary findings. Journal of Community Psychology. 2007; 35(5): 557-61.
• Şenol V. Kayseri il merkezinde sağlık hizmetlerinin kullanımı ve algılanan sağlıkla ilişkisi [Use of health services in Kayseri city center and its relationship with perceived health]. Doktora Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2006.
• AI-Windi A, Dag E, Kurt S. The influence of perceived well-being and reported symptoms on health care utilization: A population-based study. J Clin Epidemiol. 2002; 55(1): 60-6.
• Alkan SA, Özdelikara S, Boğa NM. Hemşirelik öğrencilerinin sağlık algılarının belirlenmesi [Determination of nursing students’ health perception]. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 6(2): 11-21.