Geçmişten Günümüze Türk Donanmasının Hava Savunma Harbi Kabiliyeti Analizi

Yıl 2022, Sayı: 5, 101 - 135, 29.06.2022

Anıl Uzun

Öz

Savaş uçaklarının taarruz ve istihbarat amacıyla gemilere karşı kullanılması gemilerin yeni bir muharebe tarzıyla tanışmasına neden oldu. 20’nci yüzyılın ilk yarısına kadar hava savunmada hafif top ve makineli tüfekler kullanılsa da teknoloji geliştikçe uçaklar ve hava savunma silahları arttı ve çeşitlendi. II. Dünya Savaşı’nda özellikle Pasifik Cephesi’ndeki gelişmelerle birlikte, savaş gemilerinin en büyük düşmanının gemiler değil, savaş uçakları ve denizaltılar olduğu anlaşıldı. Türk donanmasının gemi konuşlu hava savunma tarihi, Osmanlı donanmasına kadar dayanmaktadır. Gelecekte de gemilerin havadan gelecek tehditlere karşı savunulmasının önemi artarak devam edecektir. Ne yazık ki Türk donanması envanterine giren gemilerin hava savunma kabiliyetine odaklı ayrıntılı bir askerî tarih çalışması mevcut değildir. Bu çalışmanın amacı, Türk donanmasının envanterine giren ana savaş platformlarının hava savunma kabiliyetlerini incelemek, kısa vadede Türk donanmasının hava savunma kabiliyeti ihtiyacını tespit ve teşhis etmektir.

Anahtar Kelimeler

Arama Radarı, Hava Savunma, Hava Savunma Fırkateyni, Savaş Gemisi, Türk Donanması

Kaynakça

• BLACKMAN, Raymond V. D., The World Warships, Macdonald & Co., Londra 1963 (3. Baskı)
• CAMPBELL, John, Naval Weapons of World War Two, Naval Institute Press, Annapolis 2002
• Conway's All the Wor1d’s Fighting Ships 1906-1921, ed. Gray Randal, Conway’s Maritime Press, Londra 1985
• FRİEDMAN, Norman, Naval Radar, Conway Maritime Press, Greenwich 1981
• HASTİNGS, Max; Jenkins Simon, the Battle For the Falklands, Michael Joseph Ltd, Londra 1983
• HEALY, Mark, Midway 1942, Osprey Publishing, Oxford 1993
• HODGES, Peter ve Friedman Norman, Destroyer Weapons of World War 2, Conway Maritime Press, Annapolis 1979
• GANDER, Terry; Chamberlain Peter, Weapons of the Third Reich: An Encyclopedic Survey of All Small Arms, Artillery And Special Weapons of the German Land Forces 1939–1945, Doubleday Publishing, New York 1979
• GARDİNER, Robert, Conway’s All World Fighting Ships 1947-1995, Naval Institute Press, Annapolis 1996
• GÜLERYÜZ, Ahmet; Langensiepen, Bernd, Osmanlı Donanması 1828–1923, Denizler Kitabevi, İstanbul 2007
• FRİEDMAN, Norman, Naval Weapons of World War One, Naval Institute Press, Maryland 2011
• MC COMB, DAVE, Us Destroyers 1934-45, Osprey Publishing, Oxford 2010
• PRANGE, Gordon W. vd., At Dawn We Slept: the Untold Story of Pearl Harbor, Penguin Books, New York 1982
• PREZELİN, Bernard ve BAKER, A.D., III. The Naval Institute Guide to Combat Fleets of the World 1990/1991, Naval Institute Press, Annapolis 1990
• ROBERTS, John, The Battleship: Dreadnought, Conway Maritime Press, Londra 1992
• UYANIKER, Ferdi, II. Dünya Savaşı Sürecinde Türk Donanmasındaki Gelişmeler, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Doktora Tezi, İstanbul 2019
• UYANIKER, Ferdi, “Atatürk’ün Vefatı Sonrası Deniz Kuvvetlerindeki Hazırlıklar ve Gemi Jurnalleri Işığında Donanmanın Atatürk’e Vedası”, Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, Sayı 3 (Eylül 2020), c. 7
• UYANIKER, Ferdi, Donanmanın Malta-Faller Ziyareti 1936, Paradigma Akademi, Çanakkale 2021
• UYANIKER, Ferdi, Türk Donanmasında Mecidiye Kruvazörü, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2009
• UZUN, Anıl, Birinci Dünya Savaşı Öncesi Osmanlı Donanmasının İtilâf Donanmalarıyla Karşılaştırılması, Milli Savunma Üniversitesi Alparslan Savunma Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2020
• ZİMM, Alan D., the Attack on Pearl Harbor: Strategy, Combat, Myths, Deceptions, Casamate Publishers, Newbury 2011
• “Aselsan”, https://www.aselsan.com.tr/01c05888-99ed-4398-9d5e-4b4135b9c6d2.pdf (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “Defence Turkey”, https://www.defenceturkey.com/tr/icerik/barbaros-sinifi-firkateynyari-omur-modernizasyonu-yom-mlu-projesi-ve-tcg-orucreis-4939 (ErişimTarihi: 21.03.2022)
• “DZKK”, www.dzkk.tsk.tr/Destek/icerik/barbaros-sinifi (Erişim Tarihi: 29.1. 2022)
• “DZKK”, https://www.dzkk.tsk.tr/Destek/icerik/gabya-sinifi (Erişim Tarihi: 29.1. 2022)
• “Havelsan”, www.havelsan.com.tr/sektorler/savunma-ve guvenlik/deniz/su-ustu-savas-yonetim-sistemleri/havelsan-genesis (Erişim Tarihi: 29.1. 2022)
• “DZKK”, www.dzkk.tsk.tr/Destek/icerik/yavuz-sinifi (Erişim Tarihi: 29.1. 2022)
• “DZKK”, https://www.dzkk.tsk.tr/Destek/icerik/yavuz-sinifi (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “DZKK”, https://www.dzkk.tsk.tr/Arge/icerik/firkateyn-muhrip-projeleri (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “DZKK”, https://www.dzkk.tsk.tr/Destek/icerik/ada-sinifi (Erişim Tarihi: 29.11. 2022)
• “Global Security”, https://www.globalsecurity.org/military/world/israel/gabriel-specs.htm (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “IDF”, https://www.idf.il/en/minisites/israeli-navy/the-israeli-navy-s-newest-and-most-advanced-ship/ (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “IAI”, https://www.iai.co.il/p/barak-mx-system (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “Mbda”, https://www.mbda-systems.com/product/camm-sea/ (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “Naval News”, https://www.navalnews.com/naval-news/2020/12/first-italian-built-fremm-delivered-to-egypt-reaches-alexandria/ (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “Mbda”, https://www.mbda-systems.com/product/exocet-am-39/ (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “Naval News”, https://www.navalnews.com/naval-news/2021/04/naval-group-delivers-first-air-defense-fremm-alsace-to-the-french-navy/ (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “Naval Technology”, https://www.naval-technology.com/projects/fremm/ (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “Defence Turkey”, https://www.defenceturkey.com/tr/icerik/barbaros-sinifi-firkateyn-yari-omur-modernizasyonu-yom-mlu-projesi-ve-tcg-orucreis-4939 (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “SSB”, https://www.ssb.gov.tr/Website/ContentList.aspx?PageID=2372 (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “SSB”, https://www.ssb.gov.tr/WebSite/contentlist.aspx?PageID=2372&LangID=1 (Erişim Tarihi: 29.1.2022)
• “SSB”, www.ssb.gov.tr/WebSite/contentlist.aspx?PageID=371&LangID=1 (Erişim Tarihi: 29.11. 2022)
• “Thales”, https://www.thalesgroup.com/en/worldwide/defence/smart-s-mk2-3d-medium-long-range-surveillance-radar (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “Thales”, https://www.thalesgroup.com/en/worldwide/defence/samp-t (Erişim Tarihi: 21.03.2022)
• “Thales”, https://www.thalesgroup.com/en/worldwide/defence/smart-s-mk2-3d-medium-long-range-surveillance-radar (Erişim Tarihi: 21.03.2022)