Identification of the Fourth Cavalry Brigade Commander of the Turkish War of Independence

Yıl 2023, Sayı: 8, 131 - 143, 31.12.2023

Eray Çelik

https://doi.org/10.61348/htde.1292042

Öz

The high rank commanders in the battles that held an important place in history are generally known. On the other hand, the lower rank commanders could only be recognized if there is a direct study on them. Such studies are generally memoirs or articles. The same situation is observed in the Turkish War of Independence, which was a struggle for existence. Considering the sources that have been available to the public until this time, it has been observed that the names of some of the major unit commanders who participated in the battles are not mentioned, and their information is incomplete or written wrong. The reasons for these problems could be the fact that only a small part of the archive records were available to citizens, the non-use of surnames at that time, unspecified rank in some of the documents examined, the similarity of names, the absence of the person in that position, etc. In addition, it should be kept in mind that in some of the memoirs, there is a possibility that the author mistakenly remembered the event since a long time has passed. One of the units that faced problems in identifying the commander during the Turkish War of Independence was the 4th Cavalry Brigade, which was active in 1921. Due to the reasons mentioned above, it has been observed that the name of the commander of the brigade is incorrectly specified in some academic studies. In this study, the commander of the mentioned brigade will be determined after giving brief information about this unit.

Anahtar Kelimeler

Cavalry, Brigade, İsmail Hakkı, Battle, Sakarya

Türk İstiklal Harbi’nde 4’üncü Süvari Tugayı Komutanının Tespiti

Öz

Tarihte önemli yer tutan muharebelerde genel olarak yüksek komuta kademesinde bulunanlar bilinmektedir. Daha alt kademedeki komutanlar için ise yapılmış olan bir çalışma varsa ancak bilgi sahibi olunabilmektedir. Bu çalışmalar genelde hatırat ya da makaleler olup Türk tarihi açısından bir varoluş mücadelesi olan İstiklâl Harbi için de aynı durumla karşılaşılmaktadır. Bu zamana kadar halkın kullanımına sunulan kaynaklara bakıldığında muharebelere katılan bazı büyük birlik komutanlarının adının hiç geçmediği, bilgilerinin eksik veya yanlış yazıldığı görülmüştür. Buna sebep olarak arşiv kayıtlarının çok küçük bir bölümünün vatandaşın kullanımına sunulmuş olması, o dönem soyadı kullanımının olmaması, araştırılan bazı belgelerde sadece isim yazılarak, rütbenin belirtilmemesi, isim benzerliği, kişinin o görevde hiç bulunmaması vb. gösterilebilir. Ayrıca hatıratların bazılarında olayın üzerinden çok zaman geçtiği için hatırat sahibinin yanlış hatırlama ihtimalinin de bulunduğu unutulmamalıdır. İstiklâl Harbi’nde komutan bilgisi sorunlu olan birliklerden biri de 1921 yılı içinde faaliyette olduğunu gördüğümüz 4’üncü Süvari Tugayı’dır. Yukarıda belirtilen sebeplerden dolayı adı geçen tugayın komutanının isminin bazı akademik çalışmalarda yanlış belirtildiği görülmüş olup çalışmamızda bu birlik ile ilgili kısa bilgiler anlatılarak komutanının kim olduğunun tespiti yapılacaktır

Anahtar Kelimeler

Süvari, Tugay, İsmail Hakkı, Muharebe, Sakarya

Teşekkür

Harp Tarihi Dergisi çalışanlarına, eşime, kızıma, oğluma, Fuat Serdar Aydın ve Mürettep Müfrezeye teşekkür ederim.

Kaynakça

• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi (=BCA), 30-18-1-1/1-3-19, 23 Haziran 336 [23 Haziran 1920]
• BCA, 30-18-1-1/1-18-13, 9 Teşrinisani 336 [9 Kasım 1920]
• BCA, 30-18-1-1/5-31-20, 21 Teşrinievvel 338 [21 Ekim 1922]
• Türk İstiklal Harbi, c.2, Batı Cephesi Ks. 3, Birinci, İkinci İnönü, Aslıhanlar ve Dumlupınar Muharebeleri (9 Kasım 1920-15 Nisan 1921), Genelkurmay Basımevi, Ankara 1999
• Türk İstiklal Harbi, c.2, Batı Cephesi, Ks. 4, Kütahya-Eskişehir Muharebeleri (15 Mayıs-25 Temmuz 1921), Genelkurmay Basımevi, Ankara 1974
• Türk İstiklal Harbi, c.2, Batı Cephesi, Ks. 5, Kitap 1, Sakarya Meydan Muharebesinin Başlangıç Dönemindeki Olaylar ve Harekât (25 Temmuz-22 Ağustos 1921), Genelkurmay Basımevi, Ankara 1995
• Türk İstiklal Harbi, c.2, Batı Cephesi, Ks. 5, Kitap 2, Sakarya Meydan Muharebesi (23 Ağustos - 13 Eylül 1921) ve Sonraki Harekât (14 Eylül - 10 Ekim 1921), Genelkurmay Basımevi, Ankara 1995
• Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri, Genelkurmay Basımevi, Ankara 1989 (2. Baskı)
• Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Alay ve Tugay Komutanlarının Biyografileri, c. 1, Genelkurmay Basımevi, Ankara 2010
• Türk İstiklal Harbi’ne Katılan Alay ve Tugay Komutanlarının Biyografileri, c. 2, Genelkurmay Basımevi, Ankara 2010
• ALTAY, Fahrettin, İstiklâl Harbimizde Süvari Kolordusu, İnsel Kitabevi, İstanbul 1949
• APAK, Hüseyin Rahmi, Yetmişlik Bir Subayın Anıları, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1988
• ÇELİK, Eray, “Büyük Taarruz Başlangıcında Batı Cephesi Birlik ve Komutanlarının Tespitine Dair Bir Analiz”, Harp Tarihi Dergisi, Sayı 6 (2022), s. 143-180
• İDİKUT, İhsan, İdeal Komutanlarımızdan 4’üncü Fırka Kumandanı Miralay Şehit Nazım Bey, Şirket-i Mürettebiye Matbaası, İstanbul 1952
• GÖRGÜLÜ, İsmet, On Yıllık Harbin Kadrosu (1912-1922), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1993 (1. Baskı); Ankara 2014 (2. Baskı)
• GÜRALP, Şerif, İstiklal Savaşının İçyüzü, Dizerkonca Matbaası, İstanbul 1958
• “Türk İstiklâl Harbi’ne Ait Belgeler”, Harp Tarihi Vesikaları Dergisi, Sayı 52 (Haziran 1965), s. 7-102
• “Türk İstiklâl Harbinde Batı Cephesi”, Harp Tarihi Vesikaları Dergisi, Sayı 57 (Eylül 1966), s. 241-340
• ÇELİK, Eray, “Sakarya Meydan Muharebesinde 11’inci Piyade Tümeni-2”, www.geliboluyuanlamak.com/2342_sakarya_meydan_ muhare besinde-11inci-piyade-tumeni-2-eraycelik.html (Erişim Tarihi: 10.06.2023)