Obezite ve Psikoloji

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 3, 1 - 12, 30.09.2019

Merve Şengönül İrem Özay Arancıoğlu , Çiğdem Yıldırım Maviş , Berrak Ergüden

Öz

Obezite
günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin önemli sağlık sorunlarından
birisidir. Obezite oranı her geçen gün artarken beraberinde  sağlık sorunlarını ve ekonomik sorunları
getirebilmektedir. Ayrıca yağ kütlesinin artmasına bağlı olarak oluşan
hastalıklar kişinin yaşam kalitesini olumsuz olarak etkilemektedir. Obezite
tedavisinde kişiye özel yöntemler uygulanmalıdır. Fiziksel aktivitelerin
yapılmaması ve dengesiz beslenme, şeker hastalığı, tansiyon hastalığı, kalp
hastalıkları gibi hastalıkların oluşmasına neden olabilmektedir. Yaşamı daha
sağlıklı ve kaliteli hale getirmek için beslenme alışkanlıklarının kazanılması
gerekmektedir. Düzenli yapılan egzersizler ruh sağlığının iyi olmasına katkı
sağlamaktadır. Bireylerde yeme davranışı içinde bulunduğu üzüntü,neşe,öfke gibi
ruhsal durumlara göre değişiklik göstermektedir. Depresyon,stres durumlarında
yeme miktarında artma görülebilmektedir. Benlik saygısı bireyin kendisine
verdiği değerle ilgilidir. Bireyin kendisine verdiği değer benlik saygısını
etkileyebilmektedir. Bireylerin obez bireylere karşı tutumları negatif
duyguların oluşmasına neden olurken benlik saygısının azalmasına ve olumsuz
beden algısına sebebiyet verebilmektedir. Düşük benlik saygısı, beden algısı ve
depresyona etki eden faktörlerin gözden geçirilerek; ruhsal durumun ve beden
algısının düzeltilmesi ve benlik saygısının arttırılması için gerekli
tedavilerin verilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Obezite, Depresyon, Beden Algısı

Kaynakça

• (1) World Health Organization Geneva SW. Obesity: preventing and managing the global epidemic. Report of a WHO Consultation presented at the World Health Organization, 1998, June 3–5, Geneva, Switzerland.
• (2) Barlow S.E., Dietz W.H.P., Obesity evaluation and treatment: expert committee recommendations, 1998, 102(3);29-4.
• (3) Girgin E., Obez Bireylerde Duygusal Yeme Davranışının Beslenme Durumuna Etkisi. Yüksek Lisans Tezi; Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2018.
• (4) Dallar Y., Erdeve Ş.S., Çakır İ., Köstü M., Obezite, çocuklarda depresyon ve özgüven eksikliğine neden oluyor mu? Gülhane Tıp Dergisi, 2006, 48(1);1-3.
• (5) Johnson C.L., Paulose-Ram R., Ogden C.L., Carroll M.D., Kruszan-Moran D., Dohrmann S.M. ve ark., National health and nutrition examination survey. Analytic guidelines 1999-2010, 2013.
• (6) Telch C.F., Agras W.S., Obesity, binge eating and psychopathology: are they related? International Journal of Eating Disorders, 1994, 15(1);53-61.
• (7) Çuhadaroğlu F., Adölesanlarda Benlik Saygısı. Uzmanlık Tezi; Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara, 1986.
• (8) Tekdemir Ş.Ç., Bir eğitim ve araştırma hastanesinin obezite polikliniğine başvuran obez bireylerin beden algılarının benlik saygısı üzerine etkisinin değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi; Sağlık Bilimleri Ensititüsü, İstanbul, 2013.
• (9) Satman İ., Yumuk, V.D., Bayram, F., Bahçeci, M., Araz, M., Sönmez, A., Peker, Y. ve Küçükerdönmez, Ö., Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu, 2017, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. (10) Gedik O., Metabolism. Obezite ve çevresel faktörler, 2003. 2;1-4.
• (11) Özpınar H., Beslenme ve Diyet Temel İlkeleri. İstanbul Tıp Kitapevi. İstanbul:2011.
• (12) Ogden C., Carroll M., Kit B., Flegal K., Prevalence of obesity among adults: United States, 2011-2012. NCHS Data Brief no. 131. 2015.
• (13) Satman İ., Alagöl F., Ömer B., Kalaca S., Tütüncü Y., Çolak N., Türkiye diyabet, hipertansiyon, obezite ve endokrinolojik hastalıklar prevalans çalışması- (TURDEP II). 2011.
• (14) Sassi F., Devaux M., OECD obesity update 2012.
• (15) Anonim, Türkiye beslenme ve sağlık araştırması 2010. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, 2014; (931).
• (16) Koban B., Vural E., Işıtmangil G., Gönenç I., The effects of nutrition, other environmental factors and microbiota on the epigenetics of obesity, 2017, 8(4);108-17.
• (17) Ali İ., Arslan N., Estimated anthropometric measurements of Turkish adults and effects of age and geographical regions, 2009, 39(5);860-5.
• (18) Hamurcu P., Obez bireylerde benlik saygısı ve beden algısının değerlendirilmesi. İstanbul Bilim Üniversitesi, Yükseklisans Tezi; Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2014.
• (19) Wang Y., Monteiro C., Popkin B., Trends of obesity and underweight in older children and adolescents in the United States, Brazil, China, and Russia, 2002, 75(6);971-7.
• (20) İskender M., Tura G., Akgül Ö., Turtulla S., The relationship between the family environment, eating behavior and obesity for the secondary school students Orta okul öğrencilerinde aile ortamı, yeme tutumu ve obezite durumları arasındaki ilişki, 2014, 11(2);10-26.(21) Güven S.P., Obezitenin Temel Boyutları, Diyarbakır’da Obezite ve Obeziteye Karşı Alınması Gereken Önlemler. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi; İstanbul, 2014.
• (22) Lubrano C., Genovesi G., Specchia P., Costantini D., Mariani S., Petrangeli E. ve ark., Obesity and metabolic comorbidities: environmental diseases? 2013, Oxid Med Cell Longev.
• (23) Baysal A., Beslenme. Hatipoğlu Yayınları 14. baskı. Ankara:2002.
• (24) Assari S., Disparities E.H., Association between obesity and depression among American Blacks: role of ethnicity and gender, 2014. 1(1);36-44.
• (25) Sönmez Ö., Obezite ve Depresyon Arasındaki İlişkinin Araştırılması, Mersin Üniversitesi, Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi; Mersin, 2018.
• (26) Canetti L., Bachar E., Berry E., Food and emotion, 2002, 60(2);157-64.
• (27) Kaya Gündüz G., Obezite tanısı almış kadınların obezite dereceleri ile problemli yeme davranışları arasındaki ilişki, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yükseklisans Tezi; İstanbul, 2016.
• (28) Armagan A., Obez kadınlarda benlik saygısının beden imgesi üzerindeki etkisinde biçimleyici değişkenlerin incelenmesi. Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Yüksek Lisans Tezi; İstanbul, 2013.
• (29) Çetintaş M., Depresif Fazla Kilolu ve Obez Kadınların Diyet Tedavisi Sonucunda Psikolojik Durumlarının Değerlendirilmesi. Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi; İstanbul, 2016.
• (30) Verzijl C.L., Ahlich E., Schlauch R.C., Rancourt D., The role of craving in emotional and uncontrolled eating, 2018, 123;146-51.
• (31) Macht M., How emotions affect eating: a five-way model, 2008, 50(1);1-11.
• (32) Gibson E.L., Emotional influences on food choice: sensory, physiological and psychological pathways, 2006, 89(1);53-61.
• (33) Shin L., Bregman H., Frazier J., Noyes N., An overview of obesity in children with psychiatric disorders taking atypical antipsychotics, 2008, 16(2);69-79.
• (34) Schwartz M.B., Brownell K., Obesity and body image, 2004, 1(1);43-56.
• (35) Karslı H.G., Obez Bireylerde Beden Algısı, Benlik Saygısı ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi. Haliç Üniversitesi,Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi; İstanbul, 2017.
• (36) Cengiz Y., Obez Ergenlerde Beden Algısı, Benlik Saygısı ve Ruhsal Durum Değerlendirmesi. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi; İstanbul, 2011.
• (37) Esen Ö., Obezite Tanısı Almış Bireylerde Stresle Başa Çıkma Tarzları ve Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Haliç Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi; İstanbul, 2017.
• (38) Leibbrand R., Fichter M.M., Maintenance of weight loss after obesity treatment: is continuous support necessary? 2002, 40(11);1275-89.