Perineal Hijyen Eğitiminin Postpartum Kadınların Bilgi ve Davranışları Üzerine Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 41 - 51, 31.01.2020

Aysu Yıldız Karaahmet , Leman Kutlu

Öz

Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı postpartum kadınların perine hijyeni hakkındaki bilgi ve davranışlarını sorgulamak, perine hijyeni için verilen eğitimi ve eğitimin bilgi ve davranışlar üzerine olan etkisini değerlendirmektir
Yöntem ve Gereçler: Çalışma, deneysel tipte tasarlanmıştır. 2017-2018 yılları arasında devlet ve özel sağlık merkezlerine başvuran gönüllü 200 postpartum kadın katılımcıdan veriler uygun örnekleme ile toplanmıştır. Veriler kişisel bilgi formu, perine hijyeni hakkındaki bilgi ve davranışları değerlendirme formu ve eğitimi değerlendirme formuyla toplandı.Etik kurul izninden sonra kadınlar bilgilendirilerek onamları alındı. Önce Kişisel bilgi formu ve perine hijyeni bilgisi ve davranışını değerlendirme formu verildi.Perine hiyeni eğitimi verildikten sonra eğitimi değerlendirme formu ve perine hijyeni eğitimi broşürü verildi.Okuma yazma bilenler anketleri kendileri doldurdu.Okur ve yazar olmayanlarla araştırmacılar yüz yüze görüşerek anketleri doldurdu. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler kullanıldı
Bulgular: Çalışmadaki kadınların % 52'si 25-40 yaşlarında, tamamına yakınınin okuma-yazma bildiği (%92), çoğunun düşüğü (%69.5) ve kürtajının olmadığı (%88), %63'unun multipar olduğu belirlendi. Kadınların, eğitim öncesi postpartum dönem perine hijyeni bilgisi ve davranışları incelendiğinde; perine hijyenini ılık su (%34) ve tuvalet kağıdıyla (%22.5) yaptığı, %28.5'inin temizlikte zorlanma derecisini 5 üzerinden 3 verdiğ, %20'sinin günde bir kez perine temizliğini günde yaptığı, çoğunun iç çamaşırlarını günlük olarak değiştirdiği (%60), perine temizliğinde herhangi bir ürün kullanmadığı (%81), vaginal duş yaptıkları (%62), genital enfeksiyonu olmadığı (%75), perine temizliğini önden arkaya doğru yaptığı(%77), ağrıyla baş etme yollarını bilmediğini(%55) ve kegel egsersizlerini duymadığı(%74) saptandı. Perine hijyeni eğitiminin değerlendirilmesinde kadınların tamamına yakınının (%93) eğitimin faydalı olduğuna katıldığı, çoğunun (%69.5) hijyen alışkanlıklarıyla ilgili düşüncelerinde değişiklik olduğunu, %95'inin verilen eğitimin ihtiyaçlarını kesinlikle karşıladığını ve eğitimcinin konuya kesinlikle hakim olduğunu (%95) bildirdiler.
Sonuç:Perine hijyeni eğitimi sonucunda kadınların çoğunun eğitimden memnun kaldıkları ve eğitim ihtiyaçlarının karşılandığıbelirlendi.
Anahtar Kelimeler: Perine hijyeni, eğitim, postpartumdönem

Abstarct
Objective: The aim of this study was to question the knowledge and behavior of postpartum women on perineal hygiene, and to evaluate the training given to perineal hygiene and the effect of education on knowledge and behavior.
Materials and Methods: The study was designed as an experimental type. Data were collected by appropriate sampling from 200 postpartum female volunteers who applied to public and private health centers between 2017-2018. Data were collected with personal information form, information and behavior evaluation form about perineal hygiene and training evaluation form. After the permission of the Ethics Committee, women were informed and their consent was obtained. First, personal information form and perineal hygiene information and behavior evaluation form was given. After the perineal hygiene training was given, the training evaluation form and perineal hygiene training brochure were given.Readers who read and write the questionnaires themselves completed the survey. Descriptive statistics were used for data analysis
Results: It was found that 52% of the women in the study were between 25-40 years old, almost all of them were literate (92%), most of them were aborted (69.5%) and had no abortion (88%) and 63% were multiparous. When the perineal hygiene knowledge and behaviors of the women were examined before the training, postpartum period; perineal hygiene with warm water (34%) and toilet paper (22.5%), 28.5% gave the degree of difficulty in cleaning 3 out of 5, 20% cleaned perineum once a day, most of them changed their underwear daily (60%) (81%), vaginal douche (62%), no genital infection (75%), perineal cleaning from front to back (77%), no way to deal with pain (55%); kegel exercises (74%). They reported that almost all women (93%) participated in the evaluation of perineal hygiene training, that most of them (69.5%) had a change in their thinking about their hygiene habits, 95% of them met the needs of the training given, and the educator (95%) was absolutely competent.
Conclusion: As a result of perineal hygiene training, it was determined that most of the women were satisfied with the training and their educational needs were met.
Keywords: Perineal hygiene, education, postpartum period

Anahtar Kelimeler

eğitim, Perine hijyeni, postpartum

Destekleyen Kurum

destekleyen kurum bulunmamaktadır

Teşekkür

Çalışmayı destekleyen ve katılan tüm gönüllülere, öğrencilerimiz Havva Söylemez, Şerife Temmur, Esra Avcı ve Hena Aygün’e katkılarından dolayı teşekkür ederiz.

Kaynakça

• 1. World Health Organization (WHO). “WHO Recommendations On Postnatal Care Of The Mother And Newborn”. (2013). http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/97603/1/9789241506 649_eng.pdf.( Erişim Tarihi: 29.12.2018)
• 2. . United Nations Children’s Fund. “Estimates Developed By The UN Inter-Agency Group For Child Mortality Estimation (UN Igmelevels & Trends İn Child Mortality”. (2017). (Erişim Tarihi: 29.12.2018.)
• 3. Taşkın,L. Riskli Doğum Eylemi: Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği,(2007),VIII. Baskı,ISBN: 975-94661-0-4 Ankara- 2007. ss;368-69.
• 4. World Health Organization Maternal Mortality. (2016). Erişim Tarihi: 29.12.2018. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs348/en/
• 5. Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Ankara, Türkiye,(2013),(ErişimTarihi:29.06.2019). http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2013/rapor/TNSA_2013_ana_rapor.pdf
• 6. Balkaya, N.A. Postpartum dönemde annelerin bakım gereksinimleri ve ebe-hemşirenin rolü. C. Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, (2002), 6(2), 42-9.
• 7. Başer, M., Mucuk, S., Korkmaz, Z., Seviğ, Ü. Postpartum dönemde anne ve babaların yenidoğan bakımına ilişkin gereksinimlerinin belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi, (2005),14(Ek Sayı:Hemşirelik Özel Sayısı), 54-8.
• 8. Doğaner, G., Bekar, M. Vajinal yolla doğum yapan kadınların erken postpartum dönemde kendisinin ve yenidoğanın bakımına yönelik yaşadıkları sorunların belirlenmesi. Sağlık ve Toplum, (2006),16(4), 60-70.
• 9. Yıldız, H., Küçükşahin, N. Kırsal bölgede annelerin doğum sonu yaşadıkları sorunlar ve bakım gereksinimleri. Türk Aile Hekimliği Dergisi, (2011),15(4), 159-66.
• 10. Communication Disease Center (CDC).Genital candidiasis http://www.cdc.gov/ncidod/dbmd/diseaseinfo/candidi asis_gen_g.htm. (2005). (erişim: 01 Haziran 2019)
• 11. Balcı, G.E., Yüksek Lisans Tezi ,Sezeryan Doğumlarda Uygulanan Anestezi Yöntemlerinin Annenin ve Yeni Doğanın Doğum Sonu Konforuna ve Uyumuna Etkisi, İstanbul Üniversitesi ,Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İstanbul ,2016
• 12. Doğaner, G. Yüksek Lisans Tezi,Vaginal Yolla Doğum Yapan Kadınların Erken Postpartum Dönemde Kendisinin ve Yenidoğanın Bakımına Yönelik Yaşadıkları Sorunların Belirlenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi ,Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Programı, Sivas,2002
• 13. Karakuş, A., Yanıkkerem, E.Postpartum Dönemde İnkontinans ve Yaşam Kalitesi: Son 10 Yıllık Çalışmalar. CBU-SBED, (2015), 2(3), 54-59.
• 14. Koç, E., Oskay, Ü. Postpartum dönemde cinsellik ve danışmanlık. KASHED, (2015),2(1): 15- 26.
• 15. Acele, EÖ., Karaçam, Z. Sexual problems in women during the first postpartum year and related conditions. Journal of Clinical Nursing, (2012),21(7-8), 929-937.
• 16. Leeman., L, Rogers, R. Sex after childbirth: postpartum sexual function. Obstetrics & Gynecology, (2012), 119-3, 647-655.
• 17. Arcamone, A. Perineal care. Evidence Based Nursing Care Guidelines Medical-Surgical Interventions. Edit: Ackley BJ, Ladwig GB, Swan BA, Tucker SJ. Elseiver Mosby, 1 Edition, Canada. (2008). 609-612.
• 18. Gray, M., Bliss, D.Z., Doughty, D.B.et al. Incontnence-associated dermatitis: a consensus. J Wound Ostomy Continence Nurs. (2007), 34(1): 45-54.
• 19. Ünal, T.F., Turan, Z., Şentürk, E.A. Doğum Sonu Erken Dönem Hemşirelik Uygulamalarında Güncel Yaklaşımlar. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. (2017),6(2): 96 – 103
• 20. Coşkun,A.(ed),Kızılkaya, B.N.,Hotun, Ş.N.,Yeşiltepe, O.Ü., Küçük, D.B., Yıldırım, G., Aslan, E.,Reis, N., Demirci, H.,Güngör, İ.Kadın sağlığı ve Hastalığı El Kitabı Öğrenim Rehberi.İstanbul Tıp Kitabevi.İstanbul Medikal Yayıncılık.İstanbul, (2008).
• 21. Beji,K. Kadın Sağlığı ve Hastalıkları El Kitabı. Nobel Tıp Kitabevleri,İstanbul, (2016).
• 22. Sağlık Bakanlığını,Postpartum Bakım ve Yönetim. Güvenli Annelik. Cinsel Sağlık / Üreme Sağlığı Katılımcı Kitabı. Ankara-2005
• 23. Doğum Sonu Bakım Yönetim Rehberi.T.C.Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması .Ankara. (2014)
• 24. Tazeen,S.A.,Sadian,M., Mohammad,R.Frequency and determinants of vaginal infection in postpartum period: A crosssectional survey from low socioeconomic settlements, Karachi, Pakistan; in Journal of the Pakistan Medical Association · .(2006)
• 25. Gibbs,R.S., Rodgers,P.J., Castaneda,Y.S., Ramzy,I. Endometritis following vaginal delivery. Obstet. gynaecol. 1980;56:555-8.
• 26. Mandl, K.D., Homer, C.J. Pediatrics. Effect of a reduced postpartum lenght of stay program on primary care services use by mothers and infants. (2000), 106(4):937-941.
• 27. Şenol,K.D, Aslan, E.Normal Doğum Sonrası Perinenin Değerlendirilmesi, Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi.(2015).
• 28. Albers,L.L., Sedler,K.D., Bedrick,E.J., Teaf, D., Peralta,P. Factors related to genital tract trauma in normal spontaneous vaginal births. Birth ; (2006),32:94-100.
• 29. Başgöl, Ş., Kızılkaya, B.N. Doğum Eyleminin İkinci ve Üçüncü Evresinde Sık Yapılan Uygulamalar ve Kanıta Dayalı Yaklaşım. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. (2015),5(5).
• 30. Dahlen,H.G., Ryan, M., Homer, C., Cooke, M. An Australian prospective cohort study of risk factors for severe perineal trauma during childbirth. Midwifery; ( 2006),23:196–203.
• 31. Arslan, F., Uzun, Ş., Hemşirenin Postnatal Eğitim ve Danışmanlık Hizmetlerinin İncelenmesi, Türkiye Klinikleri J Med Sci 2008; (28): 736-42
• 32. Şirin, A(ed.), Kavlak, O(ed.), Karaçam, Z. Normal Pospartum Dönemin Fizyolojisi ve Bakımı: Kadın Sağlığı. Birinci Baskı. İstanbul -2008
• 33. Sleep, J., Grant, A. Effects of salt and Savlon bath concentrate post-partum. Nurs Times (1988).;84:55
• 34. Kartal, B., Özhan, T., Cırak, M. Primipar Kadınların Epizyotomi Bakımına İlişkin Uygulamaları Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi / Gümüşhane University Journal of Health Sciences: ;(2014),3(4) 1056
• 35. Joanna,H.R., Qiyan, C., Rachel, J.T.,Paul, G. Traditional beliefs and practices in the postpartum period in Fujian Province, China: a qualitative study; BMC Pregnancy and Childbirth 2007, 7:8
• 36. AbdelAziem, A. A., Khalid Yassin, Hadeel A. I.Characteristics of female sexual dysfunctions and obstetric complications related to female genital mutilation in Omdurman maternity hospital, Sudan;Reprod Health. 2018; 15: 7.
• 37. Ekanem,A. D., John, M. E., Ekott, M. E., Udoma, E. J. Post-partum practices among women in Calabar, Nigeria. Tropical Doctor 2004; 34: 97-98.
• 38. Macarthur, A.J., Macarthur, C. Incidence, severity, and determinants of perineal pain after vaginal delivery: a prospective cohort study Am J Obstet Gynecol. 2004 Oct;191(4):1199-204.
• 39. Toker,Z., Eroğlu, K. Epizyotomi Bakımında Kullanılan İki Farklı Yöntemin Yara İyileşme Sürecine Etkisi. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005:49–61.
• 40. Ali,A. A., Adam, I. Lack of antenatal care, education and high maternal mortality in Kassala hospital, eastern Sudan during 2005-2009. J Matern Fetal Neonatal Med 2011; online
• 41. Ratier,N., Balenbois, E., Letouzey, V., Marès, P., De Tayrac, R. [Methods of pushing at vaginal delivery and pelvi-perineal consequences. Review]. Progres en Urologie : Journal de L’Association Francaise D’urologie et de la Societe Francaise D’urologie; (2015),25(4):180-7. http://dx.doi. org/10.1016/j.purol.2015.01.003.)