Özel Gereksinimli Çocukların Annelerinde Bakım Veren Yükü ve Merhamet Yorgunluğunun İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 3, 153 - 160, 30.09.2020

Ahmet Emir Devrim Tarakcı Sibel Doğan

Öz

Giriş. Konjenital sebeplerle fiziksel veya zihinsel engelli olan çocuklar gelişim süreçleri boyunca normal bakım gereksinimlerine ek olarak bakım ihtiyacına sahiptir. Çalışmada amaç fiziksel ve zihinsel engelli çocukların annelerinde bakım yükü ve merhamet yorgunluğunu araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem. Online anket formlarının ulaştırıldığı 160 anneden çalışmayı tamamlayan 117 annenin, demografik bilgileri ile bakım yükü ve merhamet yorgunluğu; bakım yükü ölçeği ve merhamet yorgunluğu ölçeği kullanılarak değerlendirildi. Demografik bilgilerin dağılımına göre veriler karşılaştırılarak analiz edildi.
Sonuçlar. Bakım yükü sonuçları ortalamaları hafif yük seviyesinde bulunmuştur. Ekonomik durum, medeni durum, eğitim durumu ve engellilik grubuna göre bakım yükleri ve merhamet yorgunluğu verileri arasında anlamlı sonuçlar bulunamadı (p>0.05).
Tartışma. Katılımcıların demografik verilerine göre değişkenlerde anlamlı farklılık olmasa da bakım yükü açısından hafif yük seviyesi normale seviyenin üzerinde olarak değerlendirildi. Örneklem büyüklüğünün fazla olduğu çalışmaların yapılması gerekliliği düşünüldü

Anahtar Kelimeler

Bakım Yükü, Merhamet Yorgunluğu, Özel Gereksinimli Çocuklar

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Katılımcıların sağlanmasında desteği olan Konya Özel Saygı Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezine, Yalova Özel Gerçek Dünya Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezine katkıları için teşekkür ederiz.

Kaynakça

• 1. Homan KJ, Greenberg JS, Mailick MR. Generativity and Well-Being of Midlife and Aging Parents With Children With Developmental or Mental Health Problems. Res Aging. 2019;
• 2. Doğru SSY, Arslan E. Engelli Çocuğu Olan Annelerin Sürekli Kaygı Düzeyi ile Durumluk Kaygı Düzeylerinin Karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi Sos Bilim Enstitüsü Derg. 2008;(19):543–53.
• 3. Şengül S, Baykan H. Zihinsel engelli çocukların annelerinde depresyon, anksiyete ve stresle başa çıkma tutumları. Kocatepe Tıp Derg. 2013;14(1):30–9.
• 4. Yıldırım A, Aşılar RH, Karakurt P. Engelli çocukların annelerinin ruhsal durumlarının belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Derg. 2013;20(3):200–9.
• 5. Vergili Ö, Oktaş B, Koçulu E. Engelli çocuğun bağımsızlık düzeyinin kendisine bakım verenler üzerindeki sağlıkla ilgili yaşam kalitesi açısından etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilim Fakültesi Derg. 2015;
• 6. Atagun M, Balaban O, Atagun Z, Elagoz M, Ozpolat A. Caregiver Burden in Chronic Diseases. Psikiyatr Guncel Yaklasimlar - Curr Approaches Psychiatry. 2011;513.
• 7. Polat FN, Erdem R. Merhamet Yorgunluğu Düzeyinin Çalışma Yaşam Kalitesi ile İlişkisi: Sağlık Profesyonelleri Örneğİ. J Suleyman Demirel Univ Inst Soc Sci. 2017;26(1).
• 8. Jenkins B, Warren NA. Concept analysis: Compassion fatigue and effects upon critical care nurses. Crit Care Nurs Q. 2012;35(4):388–95.
• 9. Bédard M, Molloy DW, Squire L, Dubois S, Lever JA, O’Donnell M. The Zarit Burden Interview: a new short version and screening version. Gerontologist. 2001;41(5):652–7.
• 10. İnci FH. Bakım verme yükü ölçeği’nin türkçe’ye uyarlanması, geçerlilik ve güvenilirliği. Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2006.
• 11. Raes F, Pommier E, Neff KD, Van Gucht D. Construction and factorial validation of a short form of the self‐compassion scale. Clin Psychol Psychother. 2011;18(3):250–5.
• 12. Akdeniz S, Deniz M. Merhamet Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. 2016;
• 13. Ostadhashemi L, Arshi M, Khalvati M, Eghlima M, Khankeh HR. Social Workers’ Resilience: Preventing Burnout and Compassion Fatigue in Pediatric Oncology. Int J CANCER Manag. 2019 Jul;12(7).
• 14. Sullivan CE, King A-R, Holdiness J, Durrell J, Roberts KK, Spencer C, et al. Reducing Compassion Fatigue in Inpatient Pediatric Oncology Nurses. Oncol Nurs Forum. 2019 May;46(3):338–47.
• 15. Bumin G, Günal A, Tükel Ş. Anxiety, depression and quality of life in mothers of disabled children. SDÜ Tıp Fakültesi Derg. 2008;15(1):6–11.
• 16. Erdem E, Korkmaz Z, Tosun Ö, Özlem A, Nevin U, Bayat M. Kronik Hastalığı Olan Çocukların Annelerinin Bakım Yükü. Sağlık Bilim Derg. 2013;22(2):150–7.
• 17. Toledano-Toledano F, Domínguez-Guedea MT. Psychosocial factors related with caregiver burden among families of children with chronic conditions. Biopsychosoc Med. 2019;13(1):1–9.
• 18. Marsack-Topolewski CN, Church HL. Impact of caregiver burden on quality of life for parents of adult children with autism spectrum disorder. Am J Intellect Dev Disabil. 2019;124(2):145–56.