Erken Evliliklerin Kadın Sağlığının Psikososyal Boyutuna Etkileri

Yıl 2021, - I. Ulusal Kadın Sağlığı Kongresi Özel Sayısı, 61 - 72, 30.04.2021

Nükhet Kaçar

https://doi.org/10.48124/husagbilder.799068

Öz

Erken evlilikler tüm dünyada ve ülkemizde yaygın bir şekilde görülmektedir. Genellikle kız çocukları arasında görülmekte olan küresel bir sorundur. Erken evliliklere eğitim durumu, sosyoekonomik durum, kültürel özellikler, dini inanış biçimleri, savaş ve göç gibi faktörler neden olmaktadır. Bu evlilikler kadınlarda doğum sayısının artması, kronik hastalıklar ve enfeksiyon gibi fizyolojik sonuçlara sebep olmaktadır. Aynı zamanda bu evlilikler intihar, depresyon, eğitimsizlik, sosyal izolasyon, şiddet görme, özgüven yetersizlikleri gibi psikososyal sonuçlara da neden olmaktadır. Erken evlilikler hem sağlık hem de psikosoyal sorunları da beraberinde getirerek, dünya ve ülkemiz için çözülmesi gereken ortak bir sorun haline gelmiştir. Bu sorunun öncelikli olarak önlenmesi ve nihayetinde çözüme kavuşturulması için; yasal düzenlemelerin uygulanması, toplumun bilinç düzeyinin artırılması, adölesan grubun eğitimine önem verilmesinde, toplum sağlığı hizmetlerinde önemli role sahip olan ebelere sorumluluklar düşmektedir. Bu derleme erken evliliklerin kadın sağlığının psikososyal boyutuna etkilerinin açıklanması ve erken evliliklerde ebelik yaklaşımlarının belirlenmesi amacıyla yazılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Erken evlilik, Adölesan, Psikososyal Yönler

Kaynakça

• WHO. World Health Organization Department of Child and Adolescent Health and Development. Adolescent Pregnancy – Unmet Needs and Undone Deeds, A Review of the Literature and Programmes, Issues in Adolescent Health and Development [Internet]. 2007 [Erişim Tarihi: 07.03.2020]. Erişim Adresi: https://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/discussion/en/
• Ardahan E, Yıldırım Sarı H. Adölesan Evliliklerin Sağlığa Etkileri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2016;32(2):132-42.
• Anık Y, Ege E. Erken Evlilikler ve Adölesan Gebeliklerde Hemşirelik Yaklaşımı. Çelebioğlu A, Editör. Adölesan Sağlığı ve Hemşirelik Yaklaşımları. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2019;46-55.
• Sarıtaş E, Şahin Ü. Hayat Bilgisi Ders Kitaplarında Toplumsal Cinsiyet Rolleri Üzerine Bir İnceleme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018;48:463-77.
• Yeşil F, Yıldırım A. Toplumsal Cinsiyet ve Medyadaki Söylemi: Evlilik Programları. Selçuk İletişim Dergisi. 2018;12(1): 232-54. https://doi.org/10.18094/josc.412189
• Erdoğan M, Kahraman S. Evli Kadınlarda Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Evlilikte Sorun Çözmeye Ve Doyumuna Etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2019;12 (62): 798-804. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3097
• Yakıt E, Coşkun Margirit A. Toplumsal Açıdan Çocuk Yaşta Evlilikler Gerçeği: Hemşire Ve Ebenin Sorumluluğu. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2014;11(3):3-10
• TNSA. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Ankara [Internet]. 2018 [Erişim Tarihi: 07.03.2020]. Erişim Adresi: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2018/rapor/TNSA2018_ana_Rapor.pdf
• UNFPA. United Nations Population Fund. State of World Population [Internet]. 2013 [Erişim Tarihi: 07.03.2020]. Erişim Adresi: https://www.unfpa.org/publications/state-world-population-2013
• UNICEF Türkiye. Türkiye'de Çocuk ve Genç Nüfusun Durumunun Analizi 2011 [Internet]. 2011 [Erişim Tarihi: 07.03.2020]. Erişim Adresi: http://unicef.deparyazilim.com/bilgimerkezidetay.aspx?id=97
• UNICEF Türkiye. Türkiye'de Çocuk ve Genç Nüfusun Durumunun Analizi 2012 [Internet]. 2012 [Erişim Tarihi: 07.03.2020]. Erişim Adresi: http://unicef.deparyazilim.com/files/bilgimerkezi/doc/sitan-tur-final-2012.pdf
• Gezer Tuğrul Y. Erken Yaşta Evlendirilen Kadınların Evlilik Süreçleri Deneyimleri ve Sonraki Yaşamları Üzerine Niteliksel Bir Çalışma. Sosyoloji Notları. 2018;2(1):2-38.
• Orge NB, de Guzman MF. Causes and Effects of Early Marriage Practice: A Case among Secondary Students of Zambales, Philippines. 2019. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3472699 Erişim Tarihi: 08.03.2020
• Wahyudi T, Hasanbasri M, Kusnanto H, Hakimi M. Social Determinants of Health of Child Marriage (Analysis of IFLS 2000,2007,2014). Jurnal Kesehatan Masyarakat. 2019;15(1):62-8. DOI: https://doi.org/10.15294/kemas.v15i1.16514
• Kabir R, Ghosh S, Shawly A. Causes of Early Marriage and Its Effect on Reproductive Health of Young Mothers in Bangladesh. American Journal of Applied Sciences. 2019;16(9):289-97. DOI: 10.3844/ajassp.2019.289.297
• Lilay A. The Prevalence of Early Marriage: Causes and Its Consequences in Tigray, Ethiopia; the Case of Welkait Woreda. Journal of Demography Africa (JDA). 2019;1(1):42-60.
• Koçtürk N, Bilge F, Yüksel F. Erken Yaşta Evlenen Ergenlerin Bireysel ve Ailesel Özellikleri, Okul Terkinin Nedenleri ve Evlilikle İlgili Sorunları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2018;8(50):1-28. https://dergipark.org.tr/en/pub/tpdrd/issue/40299/481354
• Nguyen HTM, Lewis BD. Teenage Marriage and Motherhood in Vietnam: The Negative Effects of Starting School Early. Population Research Policy Review. 2019;39:739-62.Doi: https://doi.org/10.1007/s11113-019-09553-y
• Alfred E, Oluwaseyi OS, Philip OD, Mayowa MG. The Socıo-Economıc Implıcatıons Of Chıld Marrıage In Anyıgba, Dekına Local Government Area Of Kogı State, Nıgerıa. The Nigerian Journal of Medical Sociology. 2019;1(1):81-96.
• UNİCEF Türkiye. Türkiye-Unicef Ülke İşbirliği Programı 2016-2020. 2017 Yıllık Raporu [Internet]. 2017 [Erişim Tarihi: 07.03.2020]. Erişim Adresi: http://www.unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/dijital%20unicef%20annual%2012eylul%20TR.PDF
• UNİCEF Türkiye. Türkiye-Unicef Ülke İşbirliği Programı 2016-2020. 2018 Yıllık Raporu [Internet]. 2018 [Erişim Tarihi: 07.03.2020] Erişim Adresi: https://www.unicef.org/turkey/media/7351/file/UNICEF%20T%C3%9CRK%C4%B0YE%20YILLIK%20RAPORU%20-%202018.pdf
• CEFM. Parliamentarians for Global Action. Campaign to End Child, Early adn Forced Marriage [Internet]. [Erişim Tarihi: 07.03.2020]. Erişim Adresi: https://www.pgaction.org/gei/cefm.html
• Şen S, Kavlak O. Çocuk Gelinler: Erken Yaş Evlilikleri ve Adölesan Gebeliklere Yaklaşım. Aile ve Toplum. 2012;7(25):35-44. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/198037
• Gage AJ. Association of Child Marriage With Suicidal Thoughts and Attempts Among Adolescent Girls in Ethiopia. Journal of Adolescent Health. 2013;52(5):654-6. doi:10.1016/j.jadohealth.2012.12.007
• Malatyalı Kaynak M. Türkiye’de Çocuk Gelin Sorunu. Nesne Psikoloji Dergisi. 2014;2(3):27-38.
• Rinchen L. Early Marriage Of Girls Ending in Divorce in Umling, Sarpang, Bhutan. Masters By Coursework Thesis, Murdoch University. 2019. http://researchrepository.murdoch.edu.au/id/eprint/50138
• Poyraz Fındık OT, Gökalp Özcan B, Arman A, Gümüştaş F. Erken Evlendirilmeleri için Adli Rapor Talebi ile Çocuk Psikiyatri Polikliniğine Yönlendirilen Ergenlerin Sosyodemografik ve Ruhsal Özelliklerinin Değerlendirilmesi. Turk J Child Adolesc Ment Health. 2019;26(3):125-30. Doi: 10.4274/tjcamh.galenos.2019.2019.06.011
• Sanjaya A, Narenda Moersintowarti B, Irwanto Suryawan A, Irmawati M, Efendi F. Early Marriage and Its Relationship With Child Development. 2018;9(9):193-8. Doi: 10.5958 / 0976-5506.2018.00993.2
• Duraku ZH, Jemini-Gashi L, Toçi E.Perceptions of Early Marriage, Educational Aspirations, and Career Goals among Kosovar Adolescents. Marriage and Family Rewiev. 2020;6(56):513-34. https://doi.org/10.1080/01494929.2020.1728006
• Fakhari A, Farahbakhsh M, Azizi H, Elham Davtalab E, Mirzapour M, Rahimi VA. Early Marriage and Negative Life Events Affect on Depression in Young Adults and Adolescents. Archives of Iran Medicine. 2020;23(2): 90-8.