The Effect of Sustainable Food Literacy on the Nutritional Attitude and Status of Working People

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 1 - 13, 21.02.2025

Kübra Akman , Fitnat Şule Sakar

https://doi.org/10.48124/husagbilder.1596670

Öz

Individuals' dietary attitudes and food preferences are crucial factors influencing human health. Individuals with adequate and high levels of food literacy are more likely to possess essential knowledge of food and nutrition and apply this knowledge in their behaviors, which supports healthier dietary habits and improved nutrition. In recent years, with the increasing number of desk-bound workers, raising awareness about sustainable food literacy is considered important. It is believed that this awareness could enhance work productivity and contribute to national development. The purpose of this review is to evaluate, in light of recent literature findings, the impact of sustainable food literacy on dietary attitudes and behaviors, and to highlight its significance for working individuals.

Anahtar Kelimeler

Food literacy, nutritional attitude, sustainability

Sürdürülebilir Gıda Okuryazarlığının Çalışan Kişilerin Beslenme Tutum ve Durumuna Etkisi

Öz

Bireylerin beslenme tutumları ile gıda tercihleri, insan sağlığını etkileyen önemli faktörler arasındadır. Gıda okuryazarlığı düzeyi yeterli ve yüksek olan bireylerin temel gıda ve beslenme bilgisine sahip olmaları ve davranışsal olarak bu bilgileri hayata geçirmeleri daha iyi beslenme tutumu sergilemelerine ve sağlıklı beslenmelerine destek olmaktadır. Özellikle son yıllarda sayısı giderek artış gösteren masa başı çalışan kişilerin sürdürülebilir gıda okuryazarlığı kavramı konusunda bilinçlendirilmesi ile çalışanların iş veriminin artırılarak ülke gelişmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu derlemenin amacı; sürdürülebilir gıda okuryazarlığının beslenme tutum ve durumuna etkisinin güncel literatür bulgular ışığında değerlendirilmesi ve çalışan kişiler için öneminin vurgulanmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Gıda okuryazarlığı, beslenme tutumu, sürdürülebilirlik

Kaynakça

• 1. Pekcan G. Beslenme durumunun saptanması. Diyet El Kitabı. 2012; 726:67-141.
• 2. Pekcan GA. Sürdürülebilir beslenme ve beslenme örüntüsü: bitkisel kaynaklı beslenme. Bes Diy Derg. 2019;47(2):1-10.
• 3. Peker H, Günal AM. Sustainable nutrition. Sustainable Social Development. 2023 Sep 27;1(2).
• 4. Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER). Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı Yayın No:1031, Ankara; 2022.
• 5. Bilir N. Sağlık okur-yazarlığı. Turkish Journal of Public Health. 2014;12(1):61-68.
• 6. Karademir E, Bayrak E, Cebirbay MA. Gıda ve beslenme okuryazarlığının besin etiket bilgilerinin anlaşılması açısından önemi. In: Aktaş N, editor. Gıda ve Beslenme Okuryazarlığı. 1st ed. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2022. p.48-52.
• 7. Erem S, Bektaş Z. Genç erişkinlerde beslenme okuryazarlığı düzeyi yaşam kalitesi ile ilişkili midir? Food and Health. 2023;9(2):129-138.
• 8. Erdoğan M, Yurtseven E, Eren F, Vehid S, Köksal S, Erginöz E. Beyaz yakalı çalışanların beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Kocatepe Tıp Dergisi. 2014;15(1):20-26.
• 9. Sevim Y, Kurtuluş A. Beyaz yakalı çalışanların beslenme alışkanlıkları. Sağlık Bilimleri ve Yaşam Dergisi. 2022;6(1):48-54.
• 10. Esin MN, Aktaş N. Çalışanların sağlık davranışları ve etkileyen faktörler: Sistematik inceleme. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2012;20:166–77.
• 11. Ronda-Perez E, Campos-Mora J, de Juan A, Gea T, Reid A, Caballero P. Differences in the prevalence of fruit and vegetable consumption in Spanish workers. Nutrients. 2020;12(12):3848.
• 12. Özcan Ç, Kızıl M. İş stres düzeyinin çalışanlarda beslenme durumu, diyet kalitesi ve antropometrik ölçümlere etkisinin değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi. 2020;48:56–64.
• 13. Park S, Sung E. You gotta have something to chew on’: perceptions of stress-induced eating and weight gain among office workers in South Korea. Public Health Nutr. 2021;499–511.
• 14. Kang MY, Park H, Seo JC. Long working hours and cardiovascular disease: a meta-analysis of epidemiologic studies. J Occup Environ Med. 2012;54:532–7.
• 15. Petersen JS, Zwerling C. Comparison of health outcomes among older construction and blue-collar employees in the United States. Am J Ind Med. 1998;34:280–7.
• 16. Oftedal S, Burrows T, Fenton S, Murawski B, Rayward AB, Duncan MJ. Feasibility and preliminary efficacy of an m-Health intervention targeting physical activity, diet, and sleep quality in shift-workers. Int J Environ Res Public Health. 2019;16:3810.
• 17. Bakır A, Doğan E, Gençol H, Kaya İ. Bireylerin yeme-içme tercihlerini etkileyen faktörler. Anatolia Social Research Journal. 2022;1(1):34-51.
• 18. Onbaşı ZÇ, Akçil Ok M. Ağırlık yönetiminde yaklaşımlar ve beslenme bilgi düzeyi ile ilişkisi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2022;7(1):49-65.
• 19. Uzun Çoban M, Kocatürk RR, Özcan ÖÖ, Karahan M. Masa Başı İşlerde Çalışanların Fiziksel Aktivite Düzeyleri, Beslenme ve Antropometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi. IGUSABDER. 2022;588–602.
• 20. Sopalı T. Yetişkinlerde beslenme durum ve alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri ile uyku kalite ilişkisinin belirlenmesi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi; 2019. 1-123.
• 21. Özenoğlu A. Duygu durumu, besin ve beslenme ilişkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;(4):357-365.
• 22. Aslan Y, Ünal S. Bir fabrikada çalışan işçilerde tükenmişliğin incelenmesi. TAF Prev Med Bull. 2010; 9:453-62.
• 23. Karaman EE, Çetinkaya N. Gıda tercihlerinde duyuların rolü: Tat duyusunun tat testi ile demografik özelliklere göre farklılığının tespiti. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2020;24(2):883-898.
• 24. Baysal A, Aksoy M, Besler HT, Bozkurt N, Keçecioğlu S, Merdol T, ... & Yıldız E. Diyet el kitabı. 11th ed. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi; 2019. p. 67-143.
• 25. Üner MH, Yılmaz İ. Evaluation of relationship among employee nutrition, occupational accidents and productivity. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;3(3):169–79.