Yöneticilerin Liderlik Tarzları ile İşgörenlerin Performansı Arasındaki İlişki

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 299 - 322, 30.09.2019

Halil Can Aktuna Arzu Kılıçlar

Öz

Yöneticiler işletmelerinin devamlılığını sağlamak zorundadırlar. Devamlılığı sağlamak için yöneticiler işletmelerinde iş verimliliğini ve yapılan işin kalitesini, yani işletme performansını olabildiğince yüksek seviyede tutmaya çalışmaktadırlar. Yöneticiler bu faktörleri istedikleri seviyeye getirebilmek için bilerek veya bilmeyerek çeşitli liderlik tarzlarını kullanmaktadırlar. Yöneticilerin kullandığı bu liderlik tarzları işgören performansı için oldukça büyük bir önem arz etmektedir. Özellikle hizmetin doğrudan müşteriye verildiği turizm sektöründe işgörenlerin performansı iyi takip edilmelidir. Bu hususta yöneticiler doğru performans değerleme sistemlerini kullanmalı ve verileri, performans değerleme hatalarını asgari düzeyde tutarak, iyi analiz etmelidirler. Bu bağlamda araştırmanın amacı, yöneticilerin liderlik tarzlarının işgören performansı üzerindeki etkisinin belirlenmesidir. Bu amaçla Ankara’da bulunan 5 yıldızlı konaklama işletmelerinde çalışan işgörenlerden anket yöntemiyle veri sağlanmıştır. Ulaşılan konaklama işletmelerinden elde edilen 387 anket formu değerlendirmeye alınmıştır. Üç bölüm olarak tasarlanan anket formunun ilk bölümünde demografik özellikler ile ilgili ifadeler, ikinci bölümünde yöneticilerin liderlik tarzlarının işgörenler tarafından değerlendirilmesi ile ilgili ifadeler, üçüncü bölümde ise işgörenlerin kendi performanslarını değerlendirdikleri ifadeler yer almıştır. Bu ifadelerin tamamı konaklama işletmelerinde çalışan işgörenler tarafından doldurulmuştur. Elde edilen veriler doğrultusunda gerekli analizler yapılmış ve yöneticilerin liderlik tarzlarının işgören performansını etkilediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Turizm, Liderlik, Performans

Kaynakça

• Akal, Z. (2005). İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi Çok Yönlü Performans Göstergeleri, Ankara: MPM Yayın, 30.
• Barutçugil, İ. (2002). Performans Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık, 40-188.
• Bass, B. M. and Avolio, B.J. (1995). The Multifactor Leadership Questionnaire Form 5x. California: Mind Garden, 5.
• Bass, B.M. (1990). Bass & Stogdill’s Handbook of Leadership: Theory, Research & Managerial Applications (Third Edition). New York: Free Press,10.
• Baş, M. ve Artar, A. (1991). İşletmelerde Verimlilik Denetimi, Ankara: MPM Yayınları, 62.
• Bingöl, D. (2003). İnsan Kaynakları Yönetimi. (5. Basım) İstanbul: Beta Yayın, 240-273.
• Black, J.S. and Porter, W.L. (2000). Management. New Jersey: Prentice Hall, 402.
• Bolat, T.(2008), Dönüşümcü Liderlik, Personeli Güçlendirme Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Bruns, J. W. (1978). Performance Measurement, Evaluation, and Incentives, USA: Harvard Business Press. 17-18.
• Burns, M.J. (1978). Leadership. New York: Harper & Row Publishers,10.
• Cemaloğlu, N. (2007). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile yıldırma arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33), 82.
• Çelik, V. (1998). Eğitimde dönüşümcü liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 16, 423-442.
• Çöl, G. (2008). Algılanan güçlendirmenin işgören performansı üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (1), 35- 46.
• Donnelly, H.J., Gibson, L.J., and Ivancevich, M.J. (1998). Fundementals of Management. 10th. Ed. New York: McGraw Hill Co, 336.
• Erel, C. (2008). Lider. İdealist Düşünce, 5-6.
• Feldman, C.D. and Arnold, J.H. (1983). Managing Individual and Group Behaviour in Organizations. New York: McGraw Hill Comp, 18.
• Howell, J. M. and Avolio, B. J. (1993). Transformational leadership, transactional leadership, Locus of control and support for innovation: Key predictors of consolidated business-unit performance. Journal of Applied Psychology, 78, 891-902.
• Howell, M.J. and Shamir, B. (2005). The role of followers in the charismatic leadership process: relationships-their consequences, Academy of Management Review, 30 (1): 96-112.
• Karip, E. (1998). Dönüşümcü liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,4(4), 443-465.
• Koçel, T. (2014). İşletme Yöneticiliği (On altıncı Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık, 677-692.
• Krill, L. T. and Carter, I.R. (1997). An exploration of the leadership practice enabling others to act: a case study. Journal of Agricultural Education, 38 (4), 42-43.
• Özgen, H., Öztürk, A. ve Yalçın, A. (2005). İnsan Kaynakları Yönetimi. Ankara: Nobel Kitabevi, 117.
• Ribiere, M.V. and Sitar, S.A. (2003). Critical role of leadership in nurturing a knowledge-supporting culture. Knowledge Management Research & Practice, 1, 39-48.
• Stordeur, S., D’hoore. and Vanderberghe, C. (2001). Leadership, organizational stress, and emotional exhaustion among hospital nursing. Journal of Advanced Nursing, 35, 533-542.
• Tannenbaum, R., Weschler, R.I. and Massarik F. (1961). Leadership and Organization: A Behavioural Science Approach. New York: McGraw Hill Pub, 22.
• Topaloğlu, M. ve Koç, H. (2012). İşletmeciler İçin Yönetim Bilimi – Temel Kavramlar, Kuramlar ve İlkeler, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 168-185.
• Topaloğlu, M. ve Koç, H. (2012). İşletmeciler İçin Yönetim Bilimi – Temel Kavramlar, Kuramlar ve İlkeler, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 168-185.
• Turunç, Ö. (2010). Organizasyonlarda kontrol algılamalarının örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Ç.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), 251-269.
• Uygur, A. (2007). Örgütsel bağlılık ile işgören performansı ilişkisini incelemeye yönelik bir alan araştırması. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 71-85.
• Yamane, T. (2001). Temel Örnekleme Yöntemleri. (İngilizceden Çeviren: Alptekin ESİN, M. Akif BAKIR, Celal AYDIN ve Esen GÜRBÜZSEL). İstanbul: Literatür Yayıncılık, 116.