1929 Dünya Ekonomik Krizi’nin Türkiye’ye Sosyo-Ekonomik ve Siyasal Yansımaları

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 259 - 281, 30.09.2019

Eyüp Öz

Öz

Bu çalışma 1929 Dünya Ekonomik Krizi’nin Ege Bölgesi’nde (İzmir ve Menemen’de) neden olduğu sosyo-ekonomik ve siyasal sorunlara eğilmektedir. Bu kapsamda, kuruluşu ile dünya ekonomik buhranı arasında tarihçilerin her zaman bağ kurdukları Serbest Cumhuriyet Fırkası kurucularının bölgeyi ziyaretinde, İzmir’de meydana gelen olayları ve partinin kapanmasından sonra Menemen’de meydana gelen sarsıcı isyanı, küresel kriz ve geleneksel kültürün prizmasından incelemektedir. Ayrıca bölgenin geleneksel özellikleri ve bunların alt kültürel havzalarının oluşturduğu farklılıklar ve iklimsel koşulların sonuçlarının birleşmesi nedeniyle, krizin ne denli farklı şekillerde kendini gösterdiği ve karmaşık bir sembolizme dönüştüğü vurgulanmak istenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kriz, Toplum, Siyaset

Kaynakça

• Ağaoğlu A. (1994), Serbest Fırka Hatıraları, İstanbul, İletişim Yayınları.
• Ağaoğlu S. (1998), Babamın Arkadaşları, İstanbul, İletişim Yayınları.
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA) Başbakanlık Muamelat Genel Müdürlüğü Kataloğu (BMGM K).
• Bouvier J. (1974), Les crises economiques du XIXe siecle et analiys historiqueses : le ca de la France, Fair de l’histore, Paris, Édition Gallimard, içinde, s. 25-50.
• Chaunu P. (1974), Depassemen et prospective, Jacques le Goff ve Piree Nora (ed.), Fair de l’histore, içinde Édition Gallimard, Paris, s. 51-74.
• Durgun B. (2006), Atatürk Döneminde İzmir Ekonomisi, 1923-1928, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi, yayınlanmamış doktora tezi.
• Emrence C. (2006), 99 Günlük Muhalefet Serbest Cumhuriyet Fırkası, İstanbul, İletişim Yayınları.
• İnsel A.(2005), « Türkiye’de Liberalizm Kavramının Soyçizgisi », Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Liberalizm, İstanbul, İletişim Yayınları, s. 41-74.
• Jacques le Goff ve Piree Nora (ed.) .(1974), Fair de l’histore, Paris, Édition Gallimard.
• Kurtoğlu İ. (2000), Menemen Olayı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Muhit Dergisi
• Naskali E. G. (der.), (2015), Celal Bayar Arşivinden Serbest Fırka Anıları, İstanbul, Doğan Kitap.
• Okyar F. (1987), Serbest Cumhuriyet Fırkası Nasıl Doğdu, Nasıl Fesh Edildi?, İstanbul, İsis Yayınları.
• Öz E., (2015), « İzmir ve Serbest Cumhuriyet Fırkası,12 Ağustos-17 Kasım 1930 », Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı 5, s. 409-440.
• Öz E., (2015), «Yasak Bir Hafızayla Yüzleşmek : Menemen Olayı İrtica mı, Komplo mu?», FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, Sayı 5, s. 409-440.
• Hizmet Gazetesi.
• Özengin O. (2013), Kubilay Olayı Tarihi, 40 Gün, İzmir, Ata Matbaacılık.
• Silianoff M. (10 Eylül 1930), « La fermentation de l’opposition en Turquie [Türkiye’de Muhalefetin Oluşumu]», Slovo Gazetesi, BCA BMGM K, [Katalog no: 30 10/240 618 19].
• Tekeli İ. Ve İlkin S. (1977,) 1929 Dünya Buhranında Türkiye’nin İktisadi Politika Arayışları, Ankara ODTÜ Yayınları.
• Temizer A. (2014), Şefik Avni Özüdoğru’nun Serbest Fırka Hatıratı, İstanbul, Libra Kitap.