Türk Dili

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 175 - 197, 25.11.2020

Mustafa Demirel

Öz

Bu makalede önce dilin tanımından ve yeryüzündeki dil ailelerinden söz edilmiştir. Sonrasında Türkçenin dünya dil grupları arasında Ural-Altay dilleri grubuna girdiği ve bu dil ailesinin Altay koluna bağlı olduğu ifade edilmiştir.
Türkçemiz kültürümüzün temel taşıdır. O; kimliğimiz, tarihimiz ve milletimizin birliğini ve dirliğini sağlayan en önemli etkendir. Türkçemiz özümüze bağlılığın, asalet ve millî hassasiyetimizin göstergesidir. Onun içindir ki Türkçeyi öğretmek millî bir görev olmalıdır.
Duygu ve düşüncelerimizi ve kalbimize doğan her şeyi dilimizle anlatabiliriz. Bu da dilimizin zenginliği ile olur. Dil zenginliği; dile değer vermek, onu korumak ve doğru olarak kullanmakla elde edilir. Bu zenginlik, dilimizde kelime sayısının zenginliği ve ifade gücü ile ölçülür. Bunları elde edebilmemiz için eski edebiyat metinlerini, halk edebiyatı mahsullerini okuyup anlayacak düzeyde kelime bilgisini edinmek gerekir.
İlk örneklerine VII.yüzyıldan itibaren rastladığımız Türk yazı dilinin X. yüzyıla kadar süren Eski Türkçe dönemini, X. yüzyıldan itibaren Karahanlı, Harezm ve Kıpçak Türkçesinin örneklerinin verildiği Orta Türkçe dönemi takip eder. Makalemizin içeriğinde yer alan edebî eser örnekleri de bu dönemleri kapsamıştır. Bunlardan başka Yeni Türkçe döneminde dil, edebiyat, sözlük ve yeni edebî türlerde yazılan pek çok eser vardır. Bunlar kütüphanelerimizde bizleri beklemektedirler. 

Anahtar Kelimeler

Türk Dili, eski türkçe, orta türkçe

Kaynakça

• Aksan, D., (1995). Her yönüyle Dil. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Aksan, D., (2019). Türkçenin Gücü. Ankara, Bilgi Yayınevi. Arat, R. R., (1979). Yusuf Has Hacib Kutadgu Bilig I, Metin. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Arat, R. R., (1992). Edib Ahmed b. Mahmud Yükneki Atabetü’l-Hakayık. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Atalay, B., (1941). Mahmud el-Kaşgarî Divanü Lûgati’t-Türk. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Atalay, B., (1945). Et-Tuhfetü’z-zekiyye fi-lûgati’t-Türkiyye. İstanbul, Türk Dil Kurumu Yayınları. Boratav, P. N., (2017). Folklor ve Edebiyat I. Ankara, BilgeSu Yayıcılık. Brockelman, C., (1934). Al-Zamakhşari. Leiden-Leipzig. Caferoğlu, A., (1931). Ebû Hayyan Kitabü’l-idrak li-Lisâni’l-Etrâk. İstanbul, Evkaf Matbaası. Caferoğlu, A., (1970), Türk Dili Tarihi I-II. İstanbul, Edebiyat Fakültesi Basımevi. Dilçin, C., (2017). Yeni Tarama Sözlüğü. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Eraslan, K., (1991). Divan-ı Hikmet Ahmed-i Yesevi. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Ergin, M., (1970). Orhun Abideleri. İstanbul, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Ergin, M., (2016). Türk Dil Bilgisi. İstanbul, Bayrak Basım Yayın. Gabain, A. V., (1974). Alttürkische Grammatik. Wiesbaden. Grönbech, K., (1942). Komanisches Wörterbuch Türkischer Wortindedex zu Codex Cumacicus. Kopenhagen. Hacıeminoğlu, N. (2000). Kutb’un Husrev ü Şirin’i ve Dil Hususiyetleri. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Hacıeminoğlu, N., (1996). Karahanlı Türkçesi Grameri. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Kafesoğlu, İ., (1984). Harezmşahlar Devleti Tarihi. Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınalrı. Karamanlıoğlu, A. F., (1978). Seyf-i Sarâyî, Gülistan Tercümesi. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Özkan, M., (2006). Yüksek Öğretimde Türk Dili Yazılı ve Sözlü Anlatım. İstanbul, Filiz Kitabevi. Şahin, E., (1999). Yurt Konulu Tatar Cırları (Giriş-Metin-Aktarma-Dizin). Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Tekin, Ş., (1976). Uygurca Metinler II. Maytrisimit, Burkancların Mehdisi Maitreye İle Buluşma. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Tezcan, S., - Zülfikar, H. (1995). Nehcü’l-Ferâdis. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları. Yüce, N., (1993). Mukaddimetü’l-Edeb, “ez-Zamahşerî el-Havârizmî” Giriş, Dil Özellikleri, Metin, İndeks. Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları.