Hospitalize Hastalarda Nütrisyonel Durumun Yemekhane Hizmetlerinden Memnuniyet Durumuyla İlişkisi

Yıl 2021, , 27 - 38, 30.04.2021

Şeyda Güngör

https://doi.org/10.21020/husbfd.705930

Öz

Amaç: Bu çalışma hospitalize hastaların beslenme durumlarının yemekhane hizmeti memnuniyetleriyle ne derece ilişkili olduğunu araştırmak amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel bir araştırma olan bu çalışma, Kasım 2019-Aralık 2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Katılımcılar Muş Devlet Hastanesi kliniklerinde yatmakta olan ve en az 2 ana öğünü hastane yemeklerinden tüketen 18 yaş üzeri gönüllü hastalardan oluşmuştur. Nutrisyonel Tarama Aracı (NRS-2002), Hastane Yiyecek Hizmetleri Hasta Memnuniyet Anketi (HYHHM) ve demografik bilgi formu olmak üzere 3 bölümden oluşan anket formu, katılımcılara yüz yüze uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 23.0 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya dâhil edilen 109 katılımcıdan 25’inin malnütrisyon riski altında olduğu saptanmıştır. HYHHM ölçeğinin ortalama puanı 71,7±1,21 olup katılımcıların memnuniyet düzeylerinin en yüksek olduğu faktörlerin servis personelinin durumu ve çevresel faktörler olduğu saptanmıştır. Fakat katılımcıların malnütrisyon riski altında olup olmamalarıyla, hastane yiyecek hizmetlerinden genel memnuniyet durumları arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (r<0,2, p>0,05). Sonuç: Toplu beslenme sistemlerinin yatan hastaların beslenme durumu üzerinde önemli bir etken olduğu gerçeği yadsınamasa da çalışmanın anlamlı bir sonuç ortaya koyamadığı görülmüştür. Literatürde aynı hipotezin sorgulandığı benzer çalışmalar incelendiğinde bu çalışmanın örneklem sayısı ve katılımcıların hastanede yatış süresi noktalarında kısıtlı olduğu düşünülmektedir. Bu konuda daha fazla değişkeni kapsayan yeni çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler

Malnütrisyon, Beslenme değerlendirmesi, Gıda hizmetleri

The Relationship Between Nutritional Status and Food Service Satisfaction in Hospitalized Patients

Öz

Objective: This study was conducted to investigate the relationship between the nutritional status of hospitalized patients and their satisfaction with institutional foodservice. Material and Methods: This cross-sectional study was conducted between November 2019-December 2019. Participants consisted of volunteer patients over the age of 18, who were hospitalized in Muş State Hospital clinics and consumed at least 2 main meals from hospital meals. A questionnaire form consisting of 3 parts: Nutritional Screening Tool (NRS-2002), Hospital Food Services Patient Satisfaction Questionnaire (HYHHM) and demographic information form was applied face to face to the participants. The obtained data were analyzed with SPSS 23.0 statistical program. Results: It was determined that 25 of 109 participants included in the study were under the risk of malnutrition. The mean score of the HYHHM scale was 71.7 ± 1.21 and it was determined that the factors with the highest satisfaction levels of the participants were the condition of the service personnel and environmental factors. However, no significant correlation was found between whether the participants were at risk of malnutrition and their general satisfaction with hospital food services (r <0.2, p>0.05). Conclusion: Although it is not denied that institutional foodservice are an important factor on the nutritional status of patients it was found that the study did not produce a meaningful result. When similar studies that question the same hypothesis are examined in the literature, it is thought that this study is limited in the number of samples and the length of hospitalization of the participants. There is a need for new studies covering more variables on this subject.

Anahtar Kelimeler

Malnutrition, Nutritional assessment, Food services

Kaynakça

• Akbulut, G., Yılmaz, B. (2016). Hastane malnütrisyonunun önlenmesinde yemek hizmetlerinin rolü. Türkiye Klinikleri J Nutr Diet-Special Topics, 2(3), 33-39.
• Alphan, M. E., Baş, M., Baysal, A., Merdol, T. K., Kızıltan, G., Pekcan, G., ve diğerleri. (2014). Beslenme Durumunun Saptanması. İçinde M. E. T. Alphan (Eds). Hastalıklarda Beslenme Tedavisi (pp. 85-135). Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
• Balcı, E., Şenol, V., Eşel, E., Günay, O., Elmalı, F. (2012). 65 yaş ve üzeri bireylerin depresyon ve malnutrisyon durumları arasındaki ilişki. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 10(1), 38-43.
• Baysal, A., Aksoy, M., Besler, T., Bozkurt, N., Keçecioğlu, N., Mercanlıgil, M., ve diğerleri. (2013). Diyet El Kitabı. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
• Birdane, S. (2018). Hastaneye Yatan Hastaların Beslenme Riski Ve Hastaların Yemeklerden Memnuniyetinin Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale.
• Bolayır, B. (2014). Hospitalize Hastalarda Nutrisyonel Değerlendirme Testi Nrs-2002’nin (Nutrıtıonal Rısk Screenıng-2002) Geçerlilik ve Güvenilirliğinin değerlendirilmesi (Uzmanlık Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ankara.
• Capra, S., Wright, O., Sardie, M., Bauer, J., Askew, D. (2005). The acute hospital foodservice patient satisfaction questionnaire: the development of a valid and reliable tool to measure patient satisfaction with acute care hospital foodservices. Foodservice Research International, 16(1‐2), 1-14.
• Ercan, G., Ok, M. A. (2018). Hastane yiyecek hizmetleri hasta memnuniyeti ölçeğinin türkçe formunun geçerlilik ve güvenirlilik çalışması. Türkiye Klinikleri Journal of Health Sciences, 3(3), 187-194.
• Kadıoğlu, P. (2004). Erişkinde Nutrisyonel Durumun Değerlendirilmesi: Antropometrik, Klinik ve Biyokimyasal Yöntemler. İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Sağlıkta ve Hastalıkta Beslenme Sempozyum Dizisi (pp.19-25).
• Kondrup, J., Rasmussen, H. H., Hamberg, O., Stanga, Z. (2003). Nutritional risk screening (NRS 2002): a new methodbasedon an analysis of controlled clinical trials. Clinical Nutrition, 22(3), 321–336.
• Köklü, Y., Özkan, A., Alemdaroğlu, U., Ersöz, G. (2009). Genç futbolcuların bazı fiziksel uygunluk ve somatotip özelliklerinin oynadıkları mevkilere göre karşılaştırılması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 61-68.
• Köksal, G., Gökmen, H. (2013). Çocuk Hastalıklarında Beslenme Tedavisi. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
• Oğuz, S., Altay, B.(2016). Hastanede yatan yaşlı hastaların toplu beslenme hizmetlerinden memnuniyet durumlarının saptanması. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 11-24.
• Selçuk, H. (2012). Malnütrisyon ve önemi. Güncel Gastroenteroloji Dergisi, 16(2), 158-62.
• Türkoğlu, İ., Ilgaz, F., Yalçın, T., Yürük, A. A., Aksan, A., Çerçi, A., ve diğerleri. (2015). Hastanede yatan yetişkin hastalarda malnütrisyon prevelansı: dört farklı beslenme tarama aracının karşılaştırılması. Beslenme ve Diyet Dergisi, 43(2), 135-142.
• Ural, G. (2017). Yatarak Tedavi Gören Hastaların Hastane Yiyecek Hizmetlerinden Memnuniyetleri İle Nutrisyonel Durumlarının Karşılaştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Başkent Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Uyar, F., Dikmen, D., Kızıl, M., Tengilimoğlu, M., Aydın, M., Hamurcu, E., ve diğerleri. (2011). Bir üniversite hastanesinin ortopedi servisine yatan hastaların toplu beslenme hizmetlerinden memnuniyet durumlarının belirlenmesi, Beslenme ve Diyet Dergisi, 39(1-2), 21-27.