Kitap Okumanın Sistematik Değerlendirilmesi (KOSD) Ölçeğinin Türkçe'ye Uyarlanması Çalışmaları

Yıl 2015, Uluslararası Katılımlı 3. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongre Kitabı, - , 24.06.2015

Şule Cengiz Mübeccel Gönen

Öz

AMAÇ

Bu araştırma öğretmenlerin resimli öykü kitabı okuma etkinliklerinin önemini ortaya koymak, bu etkinliklerin farklı alt boyutlarda değerlendirilmesini sağlamak için hazırlanmış olan kitap okumanın sistematik değerlendirilmesi ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması amacıyla hazırlanmıştır.

GEREÇ VE YÖNTEM

Kitap Okumanın Sistematik Değerlendirilmesi ölçeği nitel bir ölçme aracıdır. Bu nedenle Türkçe’ye uyarlama çalışmaları kapsamında nitel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini; Kırşehir ilini temsil eden beş bağımsız anaokulunda çalışmakta olan pilot uygulama için 5, asıl uygulama için ise 10 öğretmen oluşturmaktadır. Öğretmenlerin çocuklarla birlikte büyük grup olarak paylaşımlı gerçekleştirdiği resimli  öykü  kitabı  okuma  etkinliklerini  değerlendirmek  için  bir  araca  ihtiyaç  duyulmuş  ve  bu  amaçla birçok ölçme aracı incelenmiştir. Okul öncesi dönemde öğretmenlerin yaptıkları resimli öykü kitabı okuma etkinliklerini farklı açılardan ele alması, farklı boyutlarda değerlendirmesi ve bütünleşik etkinlikleri de desteklemesi sebebiyle KOSD ölçeği Türkçe’ye uyarlama çalışmaları için tercih edilmiştir. KOSD ölçeğine ait alt boyutlarda video kayıtlar yoluyla gözlemler yapılmış ve elde edilen veriler kodlama anahtarları oluşturularak alt boyutlara göre kodlanmıştır.

BULGULAR

Nitel yöntemler ile üç aşamada gerçekleştirilen uyarlama çalışmaları kapsamında dil uygunluğu, pilot uygulama ve asıl uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler MedCalc programı ile analiz edilmiş ve uygulayıcılar arasındaki iç tutarlılığa bakılmıştır.

SONUÇ

Sonuç  olarak  Kitap  Okumanın  Sistematik  Değerlendirilmesi  ölçeğinin Türkçe’ye  uyarlama çalışmaları tamamlanmıştır. Ülkemizde kullanılabilir geçerli ve güvenilir bir araç olduğu belirlenmiştir.

Anahtar kelimler: Kitap Okumanın Sistematik Değerlendirilmesi, resimli öykü kitabı okuma, okul öncesi, değerlendirme, dil gelişimi

 

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Ball, E. W., & Blachman, B. A. (1991). Does phoneme awareness training in kindergarten make a difference in early word recognition and developmental spelling? Reading Research Quarterly, 24, 49–66.
• Bayhan, P. ve Artan, İ. (2009). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları
• Beck, I. L., & McKeown, M. G. (2007). Increasing young low-income children’s oral vocabulary repertoires through rich and focused instruction. The Elementary School Journal, 107, 251–271.
• Berk, L. E. (2013). Biliş ve Dil Gelişimi. (Çev.A.Dönmez). Çocuk Gelişimi . 272-422. Ankara: İmge
• Kitabevi.
• Chomsky, N. (1957). Syntactic Structures, The Hague/Paris: Mouton.
• Cohen, L., Manion, L., Morrison, K. (2003). Research Methods in Education. London: RoutledgeFalmer
• Publishing.
• Correll, K. (2008). A program evaluation of a conversational instruction program for the vocabulary development of four-year old student in preschool classes. Unpublished Doctoral Dissertation. University of Houston, USA.
• Dedeoğlu, H. (2013). İlkokullarda çocuk kitapları ve dergileri. M. Gönen (Ed.). Çocuk edebiyatı. 281-299.
• Ankara: Eğiten Kitap.
• Deretarla Gül, E. (2013). Okul öncesi Çocuklara Okuma Alışkanlığı Kazandırma. M.Gönen. (Ed.). Çocuk
• Edebiyatı. 305-314. Ankara: Eğiten Kitap Yayınevi.
• Deretarla Gül, E. (2013). Okul öncesi Çocuklara Okuma Alışkanlığı Kazandırma. M.Gönen. (Ed.). Çocuk
• Edebiyatı. 305-314. Ankara: Eğiten Kitap Yayınevi.
• Erdoğan, S., Şimşek Bekir, H. ve Erdoğan Aras, S. (2005). Alt sosyoekonomik bölgelerde ana sınıfına
• devam eden 5-6 yaş grubundaki çocukların dil gelişim düzeylerine bazı faktörlerin etkisinin incelenmesi
• Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 14 (1). 231-246.
• Gönen, M. (1994). Okul öncesi dönem çocuklar için kitap seçimi. Okul Öncesi Eğitimciler için El Kitabı.
• İstanbul: Yapa Yayınları.
• Gönen, M., Burçak, F., Uysal, H. ve Bediz, E. (2013). 0-3 yaş dönemi kitapları. M. Gönen. (Ed.). Çocuk edebiyatı. 77-89. Ankara: Eğiten Kitap.
• Gündüz, A. (2007). Anne-baba ve öğretmenlerin okul öncesi çocuk kitaplarını değerlendirmesi.
• Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Hildebrand, V. (1981). Introduction to Early Childhood Education. NewYork: Macmillan Publishing.
• Jaeger, J.J. (2005). Kids’ slips: what young children’s slips of the tongue reveal about language development.
• USA: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
• Joyce, M.F. (2011). Vocabulary acquistion with kindergarten children using song picture books. Unpublished
• Doctoral Dissertation. University of Northeastern Baston.
• Justice, L.M., Zucker, T.A. & Sofka, A.E. (2010). Systematic assessment of book reading: SABR manual.
• Project Star. Sit together and read. Preschool Language and Literacy Research Lab .The Ohio State
• University College of Education and Human Ecology, Columbus, Ohio.
• Kargı, E. (2012). “Kültürel tarihsel kuram çerçevesinde” erken çocuklukta bilişsel gelişim ve öğrenme deneyimi, E.Kargı (Ed.). Erken çocukluk döneminde gelişim. 2-15. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kobayashi, C. (2009). Language and throught: linguistic influence on developmental neural basis of ‘Theory of mind’.M.A. Reed (Eds.). Children and language: development, impairment and training. 3- 31. USA: Nova Science Publishers, Inc.
• Koçyiğit, S. ve Kök, M. (2011). Okul öncesi eğitimde motivasyon. G. Balat ve H. Bilgin (Ed.). Okul öncesi eğitimde sınıf yönetimi. 183-199. Ankara: Eğiten Kitap.
• Küçükkaragöz, H. (2012). Bilişsel gelişim ve dil gelişimi. B. Yeşilyaprak (Ed.). Eğitim psikolojisi gelişim- öğrenme-öğretim. 84-122. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kuş, E. (2009). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• La Paro, K. M., Pianta, R. C., & Shulman, M. (2004). The classroom assessment scoring system: Findings from the prekindergarten year. The Elementary School Journal, 104(5), 409–426.
• Lundberg, I., Larsman, P. & Strid, A. (2012). Development of phonological awareness during the preschool year: the influence of gender and socio-economic status. Read Write, 25, 305-320.
• Machado, J.M. (2013). Language development: emerging literacy in young child. Early childhood experiences in language arts: early literacy. 1-95. USA: Wadsworth, Cengage Learning.
• Maybin, J. & Watson, N. J. (2009). Children’s Literature: Approaches and Territories. The Open University, Walton Hall, Milton Keynes.
• Neaum, S. (2010). Child development for early childhood studies. Understanding children’s development. 33-
• Glasgow, UK: Learning Matters Ltd.
• Okuturlar, M.H. (1966). Çocuk Dilinin Gelişimi. Pedagoji Cemiyeti Dergisi, Dil Eğitimi Özel Sayısı, 2 (8),
• -526.
• Öztürk, Y. (2013). Sembolik Düşünce; Okul Öncesi Yıllarda Oyun, Dil ve Okuryazarlık, (Ed.B.Akman),
• Erken Çocukluk Döneminde Gelişim. 254-293. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Robert, E. & Owens, J.R. (2012). Language development an introduction, The Territory, 3-35. Upper Saddle
• River, New Jersey: Pearson Education Inc.
• Şahin, N. (1978). Dil ve zihin işleyişinin etkileşimi. Bilim kültür ve öğretim dili olarak Türkçe, Ankara: TTK Yayını, 181-204.
• Şahin, V. (2013). Bebeklik Döneminde Dil ve Okuma Yazma Becerileri, (Ed.B.Akman). Erken Çocukluk
• Döneminde Gelişim. 148-165. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Sawyer, W.Y. (2012). Whats so special about literature? Growing up with literature. 1-20. USA: Wandsworth
• Cengage Learning
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenirlik ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Turan, F. ve Gül, G. (2008). Okumanın erken dönemdeki habercisi: sesbilgisel farkındalık becerisinin
• kazanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimler, 8(1), 265-284.
• Whirter, J.J. ve N. Voltan-Acar (1985). Çocukla İletişim. Ankara: Özel Yayın.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yılmaz, T. (1974). Dil Yapısının Okul Başarısındaki Rolü. Ankara: Atatürk Üniversitesi Yayını.