Okul Öncesinde Gelişimsel Ölçeklerin Yansımaları

Yıl 2015, Uluslararası Katılımlı 3. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongre Kitabı, - , 24.06.2015

Serap Antepli Yasemin Yıldız

Öz

AMAÇ: Denver II Gelişimsel Tarama Testi; 0-6 yaş çocukların gelişimsel durumları hakkında bilgi veren ölçeklerden biridir. Çocukları erişkinden ayıran en önemli özellik; sürekli büyüme- gelişme sürecinde olmasıdır ve Denver Testi okul öncesi gelişimsel sapmalarının erken dönemde belirlenmesini sağlar. Denver II Gelişimsel Tarama Testi; 1. Kişisel Sosyal Duygusal Gelişim: İletişim kurma, bireysel gereksinimlerini karşılayabilme

2. İnce Motor Gelişim: El göz koordinasyonu, küçük cisimleri kullanabilme, çizme yetisi 3. Dil Gelişimi: İşitme, anlama, konuşma 4. Kaba Motor Gelişim: Oturma, yürüme, zıplama, büyük kasların kullanımı olarak özetlenebilir.

GEREÇ VE YÖNTEM: Bu çalışma 2013-2014 döneminde Dadya Çocukları Kreş ve Gündüz Bakım Evi’ne devam eden 134 çocuğa uygulanan ölçek sonuçlarına dayanarak hazırlanmıştır. Ölçek sonuçları normal / şüpheli şeklinde değerlendirilmiştir. Ölçeklerde yaş çizgisine göre gecikme saptanan çocuklar farklı etkinliklerde gözlenmiş, gelişim gözlem kontrol formu gözlemlere dayanarak gözlenmedi / şüpheli notu düşülerek doldurulmuştur.  Şüpheli  vakalara  kısa aralıklarla  2-3  kere  ölçek  uygulanmış,  ardından  ailelerle  görüşme yapılmıştır. Görüşme sonucunda gerekliyse, uygun görülen uzmanlık alanlarına yönlendirmede bulunulmuş; beklenen / beklenene yakın sonuçlar alınmıştır. 134 çocuğa uygulanan ölçek sonuçlarında en fazla sapma dil ve kaba motor gelişimde görülmüştür. Dadya Çocukları’nda çocukların yaş özelliğine göre gelişim ve beceri durumları Marmara Hazır Bulunuşluk, Peabody gibi farklı ölçeklerle ölçülerek;

•    Öğretmenlerin gruplarına yönelik eğitim planlarını hazırlamalarında,

•    Çocukların bireysel özelliklerine göre farklılaştırılmış etkinlikler hazırlamada,

•    Anne babaların gereksinimlerini bilerek bilgilendirmede,

•    Şüpheli durumlarda doktora / uzmana yönlendirmede ve uzmanla işbirliği kurmada kullanmaktayız.

BULGULAR: Bu süreçte 7 çocuğumuza ifade edici dilde terapi önerilmiş, 3 çocuğa yaygın gelişimsel davranış bozukluğu, 2 çocuğumuza ince motor, 4 çocuğumuza da kaba motor geriliği tanısı konmuş, uzmanlarla işbirliği

içinde gelişim takibi yapılmış ve başarılı sonuçlar alınmıştır. Çocuklardaki normalden sapmaların erken saptanması ve önleyici tutumlar oluşturulması için ailelere; bilgilerin yaşantılarıyla örtüştürülebilmesi, neden- sonuç ilişkilerinin kurulabilmesi için drama destekli aile eğitim programları; grupta yapılan ölçeklerde alınan sonuçlara göre; desteklenmesi gereken alanlara yönelik gerçekleştirilmektedir. “Sınırlar, Sorumluluklar, Sorun Çözme” konulu eğitim çalışmaları buna örnektir.

SONUÇ: Okulöncesi dönemde önlemlerin alınmadığı gelişim/ davranış problemleri okul döneminde sosyal uyum, davranış sorunları, akademik başarıda olumsuz etkileyeceğinden önemlidir.

Anahtar kelimeler: Gelişim, ölçek, sapma,  şüpheli vaka

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Lauster, U. & P., (1974). Ist Mein Kind Schulreif, Germany
• T.C. M.E.B., (2013). 0-36 Aylık Çocuklarda Sağlık, Bakım ve Beslenme
• Yalaz, K. & Anlar, B. & Bayoğlu, B. U., (2010). Denver II Gelişimsel Tarama Testi, Ankara: Gelişimsel
• Çocuk Nörolojisi Derneği
• Polat, Ö., Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği El Kitabı
• Haktanır, G. (Ed.) (2011). Okul Öncesi Eğitime Giriş (5. Baskı) Ankara: Anı Yayıncılık