Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının "Okul Yöneticisi" Kavramına İlişkin Algılarına Yönelik Metafor Çalışması

Yıl 2015, Uluslararası Katılımlı 3. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongre Kitabı, - , 24.06.2015

Rengin Zembat Hilal Tunçeli Ezgi Akşin

Öz

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmen adaylarının okul yöneticisi kavramına ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla belirlenmesidir.

GEREÇ VE YÖNTEM: Araştırma verileri 2014-2015 bahar döneminde Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören 3. ve 4. sınıf  169 öğretmen adayından elde edilmiştir. Araştırma verileri iki aşamalı açık uçlu sorulardan oluşan formlar aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Analiz sürecinde uygun bulunmayan 39 metafor çalışma dışı bırakılmış ve 130 metafor kullanılmıştır.

BULGULAR: Araştırmanın bulguları incelendiğinde öğretmen adaylarının okul yöneticisi”  kavramı en çok Baba (16), Lider (8), Anne (7), Ebeveyn (6) metaforlarıyla özdeşleştirdiği görülmüştür. Ayrıca öğretmen adaylarının “okul yöneticisi” kavramına yönelik ürettikleri metaforların büyük çoğunlukla yönetim odağı olma (% 23,076), düzenleyici olma (%16,153) ve yönlendiren/yol gösterici olma (%11,538)  kategorileri altında toplandığı görülmüştür. SONUÇ: Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının ürettikleri metaforların kategorilere dağılımına bakıldığında “okul yöneticisini” öğrencilerini ve öğretmenlerini koruyan, kollayan, problem çözen, yol gösteren kişiler olarak yani çoğunlukla olumlu olarak algıladıkları görülmüştür.

Anahtar sözcük: metafor, okul öncesi öğretmen adayı, okul yöneticisi

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Alger, C. L. (2009). Secondary teachers’ conceptual metaphors of teaching and learning: changes over the career span. Teaching and Teacher Education, 25, 743e751. http://www.sciencedirect.com/science/. Adresinden elde edildi.
• Arnett, R.C. (1999). Metaphorical guidance: administration as building and renovation. Journal of
• Educational Administration, 37(1), 80-89. http://www.emeraldinsight.com/ adresinden elde edildi.
• Arslan, M., Bayrakçı, M. (2006). Metaforik Düşünme ve Öğrenme Yaklaşımının Eğitim-Öğretim Açısından İncelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, sayı171, s.100-108. http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/ dergiler/ adresinden elde edildi.
• Aydoğdu, E. (2008). İlköğretim Okullarındaki Öğrenci Ve Öğretmenlerin Sahip Oldukları Okul Algıları İle İdeal Okul Algılarının Metaforlar (Mecazlar) Yoluyla Analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi.
• Bloom, G., Castagna, C. & Warren, B. (2003). More than mentors: Principal coaehing. Leadership, May/ June, 20-23.
• http://coaching4educators.com/documents/more_than_mentors.pdf adresinden elde edildi.
• Binbaşıoğlu, C. (1978). Eğitim yöneticiliği. s. 3. Ankara: Binbaşıoğlu.
• Cerit, Y. (2008). Öğrenci, Öğretmen Ve Yöneticilerin Müdür Kavramı İle İlgili Metaforlara İlişkin
• Görüşleri. Eğitim ve Bilim. 33 (147). http://egitimvebilim.ted.org.tr/ adresinden elde edildi.
• Dönmez, Ö. (2008). Türk Eğitim Sisteminde Kullanılan Yönetici Metaforları (Kayseri İli Örneği).
• Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi.
• Ertan Kantos, Z., Oğuz Çuhadaroğlu, E., & Taşdan, M. (2009). İlköğretim okulları yöneticilerinin yönetim biçimlerine ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri (nitel bir araştırma). Kastamonu Eğitim Dergisi, 17, (2),
• -403.
• Evcim, U. (2008). Örgüt Kültürünün Algılanmasında Metaforların Rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
• Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Fennel, H. A. (1996). An Exploration Of Principals’ Metaphors For Leaders and Power. http://www.eric. ed.gov/ERICWebPortal/ adresinden elde edildi.
• Guerrero, M., & Villamil, O.S. (2002). Metaphorical conceptualizations of ESL teaching and learning.
• Language Teaching Research, 6(2), 95-120. http://ltr.sagepub.com/content/6/2/95.full.pdf. Adresinden elde edildi.
• Gül, S. K. (2008). Kamu Yönetiminde ve Güvenlik Hizmetlerinde Hesap Verebilirlik. Polis Bilimleri
• Dergisi, 10 (4), 72-94. http://www.gear.pol.tr/ adresinden elde edildi.
• Kaya, Y. K. (1999). Eğitim yönetimi: kuram ve Türkiye’deki uygulama. Ankara: Bilim Yayınları.
• Kösterelioğlu, M. (2014). Öğretmen adaylarının okul yöneticisi kavramına ilişkin metaforik algıları.
• Zeitschrift für die Welt der Türken. Vol. 6 no. 3. http://www.dieweltdertuerken.org/ adresinden elde edildi.
• Lakoff, G. & Johnson, M. (2005). Metaforlar Hayat, Anlam ve Dil. (Çev: G. Y. Demir). İstanbul: Paradigma
• Yayınları.
• Lum, B. J. (1997). Student Mentality: Intentionalist Perspectives About The Principal. Journal of
• Educational Administration, 35 (3), 210-218. http://www.emeraldinsight.com/ adresinden elde edildi.
• Morgan G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor (Çev. G. Bulut). İstanbul: BZD Yayıncılık.
• Saban, A, Koçbeker, B.N. & Saban A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 6(2), 461 522. http://www. edam.com.tr/kuyeb/ adresinden elde edildi.
• Shuell, T. J. (1990). Teaching and learning as problem solving. Theory into Practice, 29 (2), 102–108. http://
• archive.excellencegateway.org.uk/pdf/ adresinden elde edildi.
• Yalçın, M. ve Erginer, A. (2012). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar. Journal Of Teacher Education and Educators. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi. 1 (2), 229-256. http:// www.jtee.org/document/issue2/4mak.pdf. Adresinden elde edildi.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Zembat, R., Koçyiğit, S. Tuğluk,M. ve Doğan, H. (2010). The relationship between the effectiveness of preschools and leadership styles of school managers. Procedia Social and Behavioral Sciences 2 (2010)
• –2276. http://www.sciencedirect.com/ adresinden elde edildi.