Sınıflarında Kaynaştırma Öğrencisi Bulunan Okul Öncesi Öğretmenlerin Kaynaştırma Eğitimi ve Erken Müdahale Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2015, Uluslararası Katılımlı 3. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongre Kitabı, - , 24.06.2015

Tüba Doğaroğlu Sırma Bapoğlu Dümenci

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine olan yaklaşımlarını ve yaptıkları uyarlamaları, özel eğitim alanı ile ilgili eğitimlerini, özel eğitime yönelik temel bilgi düzeylerini ve kaynaştırma uygulamalarına yönelik düşünce önerilerini incelemektir.

Gereç ve Yöntem: Araştırmanın katılımcıları  8  okul  öncesi  eğitimi  alanında  çalışan  öğretmendir.  Katılımcılar  ile  niteliksel  araştırma yönteminin kullanıldığı yarı yapılandırılmış görüşmeler uygulanmıştır. Görüşmeler katılımcıların izni alınarak kaydedilmiştir. Görüşmeler sonrasında kayıtlar yazılı hale dönüştürülmüş ve temalar oluşturularak analiz edilmiştir.  

Bulgular:  Araştırmaya  katılan  öğretmenlerin  eğitim  durumlarına bakıldığında;  1  öğretmenin lisans, 5 öğretmenin ön lisans ve son olarak 2 öğretmenin meslek lisesi mezunu oldukları görülmektedir. Katılımcılara özel eğitime yönelik aldıkları eğitimler sorulduğunda; 1 öğretmenin ders aldığını, 2 öğretmen ise; bir seminere katıldıklarını belirtikleri görülmüştür. Yapılan uyarlamalara ilişkin sorular yöneltildiğinde, özel eğitim merkezlerinde yürütülen eğitime paralel bir uygulama yapıldığı ya da yetersizliğin bulunduğu alanla ilgili çalışma yapılamayacağının ifade edildiği gözlenmiştir. Bazı öğretmenler erken müdahale kavramını hiç bilmediklerini ifade ederken, bir kısmı kaynaştırmanın bir erken müdahale olduğunu ifade etmiş, bir öğretmen ise; risk grubu çocuklara yönelik yapılan değerlendirme ve planlanacak müdahaleler olarak tanımlamıştır. Önerileri ise; güçlüklerin giderilmesi için çeşitli eğitimler verilebileceğini ve okullarda özel eğitim danışmanının olması gerektiğini ifade etmişlerdir. Sonuç: Yapılan uyarlamalar ve davranışlara yönelik müdahalelerdeki yetersizliklerin öğretmenlerin konu ile ilgili bilgi yetersizliğinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bununla birlikte, öğretmenlerin kaynaştırma eğitimine ilişkin tutumlarının duygusal boyutu ele alındığında olumlu duygulara sahip oldukları, ancak zihinsel ve davranışsal boyutunda kaynaştırma eğitimine yönelik bilgi düzeylerinin düşük olması nedeniyle uygulamalarda güçlük yaşadıkları düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Kaynaştırma, Okul Öncesi Öğretmenleri, Bilgi

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Aral, N. ve Gürsoy, F. (2007). Özel Eğitim Gerektiren Çocuklar ve Özel eğitime Giriş. Morpa Kültür Yayınları, İstanbul.
• Batu, S. (1998). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırılmaya ilişkin görüş ve önerileri.Yayınlanmış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Berg, B. L. (1998). Qualitative Research Methods fort he Social Siciences. Boston: Ally and Bacon.
• Brown, W.H., Odom, S.L., Shouming, L. ve Zercher,C. (1999). Ecobehavioral assessmentin early childhood programs: A portrait of preschool inclusion. The Journal of Special Education, 33 (3), 138-153.
• Bruns, A. D., & Mogharberran, C. C. (2009). The Gap Between Beliefs and Practices: Early Childhood
• Practitioners’ Perceptions About Inclusion. Journal of Research in Childhood Education, 21(3), 229-241.
• Buysse, V., Skinner, D. ve Grant, S. (2001). Toward A Definition of Quality Of İnclusion: Perspectives Parents and Practitioners. Journal of Early Intervention, 24(2), 146- 161.
• DeSimone, J. R. Ve Parmar, R. S. (2006). Issues and Challenges for Middle School Mathematics Teachers in
• Inclusion Classrooms. School Science and Mathematics, 106, 339 – 348.
• Eğitim Reformu Girişimi. (2011). Eğitim İzleme Raporu. http://erg.sabanciuniv.edu/sites/erg.sabanciuniv.edu/
• files/EIR2011.19.12.12.WEB_.pdf
• Eripek, S. (2005), Özel Eğitim. Okulöncesi Öğretmenliği Lisans Programı Ders Kitabı, Ed.: S. Eripek, Anadolu
• Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını No:756.
• Gök, G; Erbaş, D. (2011). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşleri ve önerileri. International Journal of Early Childhood Special Education, 3(1), 66-87.
• Gürsel, O.(2004) Bireyselleştirilmiş Eğitim Programının Geliştirilmesi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. Howard, V., Williams, B. ve Lepper, C. (2010). Very Young Children with Special Needs: A Fodutation for
• Educators, Families and Service Providers (4th Ed.). Upper Saddle River, N.J: Pearson Education.
• Kırcaali – İftar, G. (1992). Özel Eğitimde Kaynaştırma. Eğitim ve Bilim, 16, 45 – 50.
• Kırcaali-İftar, G. (2010). Kaynaştırmanın temelleri. Seminer notu. 12.09.2011, http://
• kaynastirmaprojesitohumotizmvakfierg.edublogs.org/2010/09/06/sunum-1.
• Martinez, R. S. (2003). Impact of A Graduate Class On Attitudes Toward Inclusion, Perceived Teaching Efficacy and Knowledge About Adapting Instruction for Children with Disabilities in Inclusive Settings. Teacher Development, 7, 473-494.
• Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, (2000). http://mevzuat.meb.gov.tr/html/66.html
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum, Algı ve İletişim. Beykent Üniversitesi Yayyınevi, İstanbul.
• Odom, S. L. (2000). Preschool inclusion: What we know and where we go from here. Topics in Early Childhood
• Special Education, 20(1), 20-27.
• Özaydın, L., Çolak, A. (2011). “Okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ve “okul öncesi eğitimde kaynaştırma eğitimi hizmet içi eğitim programı”na ilişkin görüşleri”. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi (KUEİBD), 1(189 – 226 ).
• Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. (1997). http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_
• dosyalar/2012_10/10111011_ozel_egitim_kanun_hukmunda_kararname.pdf
• Özen, A., Ergenekon, Y., Ülke – Kürkçüoğlu, B. ve Genç, D. (2013). Özel Eğitim Öğretmenlerinin Etkinlik
• Temelli Öğretime İlişkin Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44: 262 – 274.
• Pivic, J., McComas, J. ve La Flamme, M. (2002). Barriersand Facilitators To İnclusive Education. Exceptional
• Children, 69(1), 97-107
• Suoğlu, B., Ünsal, P. Ve Özokçu, O. (2004). Kaynaştırma Sınıfı Öğretmenlerinin Önleyici Sınıf Yönetimi
• Becerilerinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (2), 51
• – 64.
• Sucuoğlu, B. ve Kargın, T. (2006). İlköğretimde Kaynaştırma Uygulamaları: Yaklaşımlar, Yöntemler, Teknikler.
• Morpa Kültür Yayınları, İstanbul.
• Sucuoğlu, B. ve Akalın, S. (2010). Kaynaştırma Sınıflarına Alternatif Bir Bakış: Çevresel Davranışsal Değerlendirme ile Öğretimsel Özelliklerin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 11 (1) 19 – 37.
• Sucuoğlu, B., Bakkaloğlu, H., İşcen Karasu, F. Demir, S. ve Akalın, S. (2014). Preschool Teachers’ Knowledge
• Levels about Inclusion. Educational Sciences: Theory and Practice 14(4), 1477-1483
• Şahbaz,Ü; Kalay , G. (2010) Okulöncesi Eğitimi Öğretmen Adaylarının Kaynaştırmaya İlişkin Görüşlerinin
• Belirlenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 10, Sayı 19, Haziran 2010,
• -135
• Temel, F. (2000) Okul Öncesi Eğitimcilerinin Engellilerin Kaynaştırılmasına İlişkin Görüşleri, Hacettepe
• Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18 : 148 - 155 (2000).
• TÜİK (2010) http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1017.
• Uşun, S.(2003) Okul Öncesi Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitim Gereksinimlerinin Belirlenmesi, G.Ü. Gazi
• Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 23, Sayı 2 (2003) 125-138.