Öğretmenlere Yönelik Çocuk Hakları ve Hak İhlalleri Eğitiminin Değerlendirilmesi Üzerine Nitel Bir Çalışma

Yıl 2015, Uluslararası Katılımlı 3. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongre Kitabı, - , 24.06.2015

Nihan Koran

Öz

AMAÇ

Bu çalışmanın amacı KKTC’de okul öncesi ve ilkokullarda görev yapan öğretmenlere yönelik olarak düzenlenen ‘Çocuk Hakları ve Hak İhlalleri Eğitimi’nin, öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesidir.

GEREÇ VE YÖNTEM

Bu araştırma nitel araştırma türlerinden biri olan eylem araştırması olarak gerçekleştirilen bir çalışmadır. Çalışma grubu Çocuk Hakları ve İhlallerine ilişkin eğitim talebinde bulunan gönüllü 18 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler bireysel olarak her öğretmen tarafından doldurulan Eğitim Değerlendirme Formu ve odak grup görüşme tekniği kullanılarak elde edilmiştir ve içerik analizi ile analiz edilmiştir.

BULGULAR

18 öğretmenin 13’ü (%72.2) eğitime katılma amacını Çocuk Hakları ile ilgili bilgi ve farkındalığını artırmak, 5’i (%27.8)  ise çocuklara haklarını öğretmek olarak açıklamaktadır. 15 öğretmen (%83.3)  eğitimde kazandıkları ‘en önemli’ bilgiyi kendi uygulamalarını değerlendirmelerini sağlayan bilgiler olarak tanımlamıştır. 10 öğretmen   (%55.5)   eğitimde öğrendikleri bilgileri çocuklara aktarmak için kullanmayı amaçladıklarını belirtmektedir. 9 öğretmen (%50) eğitimden sonra çocuklara bağırmaktan kaçındığını belirtirken, 10 öğretmen (%55.5)  bu konuların hizmet içi eğitim programına alınması için çalışma yapılması gerektiği şeklinde yanıt vermiştir.

SONUÇ

Eğitime katılan öğretmenlerin eğitim sonucunda,   Çocuk Hakları ve Hak İhlalleri ile ilgili bilgi edinerek bu eğitim aracılığı ile eğitim ortamlarında kendileri tarafından hak ihlali içeren davranışlar ile ilgili farkındalık  geliştirdikleri  sonucuna  ulaşılmaktadır. Ayrıca  öğretmenler  okul  ortamlarında  Çocuk  Koruma Politikaları’nın eksikliğini fark etmişler ve eğitim sürecinde edindikleri bilgileri hakların öznesi konumundaki çocuklara öğretmeye istekli olduklarını fakat bu konudaki eğitim ihtiyaçlarının devam ettiğini belirtmişlerdir.

Anahtar kelimeler: Çocuk Hakları Eğitimi,  Öğretmen Eğitimi, Nitel Araştırma

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Akman, B. ve Ertürk, G. ( 2011 ). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çocuk Haklarına İlişkin Bilgi Düzeylerinin ve Okul Öncesi Çocuk Haklarının Öğretilmesine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi. 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi Yetişkin Bildirileri Kitabı,269-284. İstanbul : Çocuk Vakfı Yayınları.
• Alderson, P. (2008).Young children’s rights: Exploring beliefs, principles and practice. London: Jessica
• Kingsley Publishers.
• Avrupa Birliği Adalet Komisyonu Genel Müdürlüğü.(2011). Children’s rights, as they seem. http://ec.europa.eu/
• justice/fundamental-rights/files/rights-of-the-child_en.pdf adresinden elde edildi.
• Bae, B. (2009). Different perspectives onchild participation in early childhood education (ECE), Norwegian Ministry for Education and Research. http://medvirkning.no/artikler/Bae%20on%20child%20 participation-March09.pdf adresinden elde edildi.
• Bajaj, M. (2011). Teaching to transform, transforming to teach: exploring the role of teachers in human rights education in India. Educational Research, 53(2), 207–221. doi:10.1080/00131881.2011.572369
• Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi, (2005). Çocuk hakları sözleşmesi erken çocukluk döneminde çocuk haklarının uygulanmasına dair 7 no’lu genel yorum. Kırk Birinci Oturum, Cenevre.
• Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi, (2009). Çocuk haklarına dair sözleşme genel yorum no: 12 çocuğun dinlenilme hakkı. Elli Birinci Oturum, Cenevre
• Celep, C.(2002). Sınıf yönetimi ve disiplin. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2009). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Los
• Angeles: Sage.
• Doğan, Y., Torun, F. ve Akgün,H.İ. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının çocuk haklarına ilişkin tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. International Journal of Human Sciences. 11(2).
• Eğitim Reformu Girişimi, (2009). Eğitim hakkı ve eğitimde haklar – Uluslararası insan hakları belgeleri ışığında ulusal mevzuatın değerlendirilmesi. İstanbul: Yelken Basım.
• Emilson, A. ve Folkesson , M.A.(2004).Children’s participation and teacher control. Early Child Development and Care. 176(3/4),219–238.
• Ersoy, A. F. (2012). An Area Neglected in Citizenship Education : Children ’ s Rights Education at Home and at School. International Online Journal of Educational Sciences, 4(2), 359–376.
• Evans, C., Harkins, M.J. ve Young, J.D. (2008). Exploring teaching styles and cognitive Styles: Evidence from school teachers in Canada. North American Journal of Psychology, 10(3), 567-582.
• Firmin, W.M. ve Castle, L.S. (2008). Early childhood dicipline: A review of the literature. Journal of Research on Christian Education.17, 107-129.
• Franklin,B.(2005). The new handbook of children’s rights comparative policy and practicies. Digital printing edition. http://www.amazon.co.uk/The-New-Handbook-Childrens-Rights adresinden elde edildi.
• Gömleksiz, M., Kilimci,S., Vural,A.R., Demir,Ö., Melek,K.Ç., Erdal,E. (2008). Okul bahçeleri mercek altında: Şiddet ve çocuk hakları üzerine nitel bir çalışma. İlköğretim Online E-Dergi. 7(2), 273-287
• Gupta, M., & Lata, P. (2013). Protection of Child Rights in India : Role of Teachers and Parents, Educationia
• Confab. 2(3), 36–44.
• Güneş, F. (2007). Yapılandırmacı yaklaşımla sınıf yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Hine, G. S. C., & Lavery, S. D. (2013). The importance of action research in teacher education programs.
• Issues In Educational Research: Special Issue, 23(151), 1–10.
• Jayakumar, S. (2007) . Human Rights Education – the Role of Teachers. http://www.vpmthane.org/law1/Princ- Articles/Human_Rights_Education.pdf adresinden elde edilmiştir.
• Jerome, L. (2009). ‘Review of Rethinking Citizenship Education by Tristan McCowan’ Education Review, http://edrev.asu.edu/reviews/rev861.pdf adresinden elde edildi.
• Karaman-Kepenekci, Y. ve Baydık, B. (2009) Zihin Engelliler Öğretmen Adaylarının Çocuk Haklarına İlişkin
• Tutumları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1): 329–350.
• Keen, A. E. ve Tirca, A. (1999). Education for Democratic Citizenship Teacher ’s Guide. United Kingdom: Radical.
• Kerka, S. (2002). Teaching Adults: Is It Different? Myths and Realities.
• Kıbrıs Toplumsal ve Ekonomik Araştırmalar Merkezi (2009). Kuzey Kıbrıs’ta çocukların konumu ve çocuk hakları araştırması. www.soscocukkoyu.org adresinden elde edilmiştir.
• Kilimci,S.(2009). Teachers’ Perceptions On Corporal Punishment As A Method Of Discipline In Elementary
• Schools. The Journal of International Social Research. 2(8), 242-251.
• Koran, N.(2012). Okul öncesi öğretmenlerinin çocukların katılım hakkı konusundaki uygulamalarının öğretmen adayı gözlemlerine göre incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Girne Amerikan Üniversitesi, Girne.
• Lansdown, G.(2001). Promoting children’s participation in democratic decision making. UNICEF. Italy: Innocenti Insight.
• Lansdown, G.(2005). Çocukların gelişen kapasiteleri. Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF),İtalya. McKenzie, K. (2009). Emotional abuse of students of color: The hidden inhumanity in schools. International
• Journal of Qualitative Studies in Education, 22(2), 129–143.
• Miles, B.M. ve Huberman, A.M.(1994). Qualitative data analysis: An expanded source book. http://books. google.com.tr/books/about/Qualitative_Data_Analysis.html?id=U4lU_-wJ5QEC&redir_esc=y. adresinden elde edilmiştir.
• Mills,G.E. (2011). Action research : A guide for teacher researchers (4th ed.) Boston:Pearson.
• Milne, E.( 2011). Guide to children and young people’s participation in actions against corporal punishment.
• London: Global Initiative to End All Corporal Punishment of Children.
• Neslitürk, S., ve Ersoy, A. F. (2007). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çocuk Haklarının Öğretimine İlişkin
• Görüşleri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3, 245-257
• Özmen, A. ve Özmen, K.S.(2011). Tezsiz yüksek lisans öğretmen adaylarının çocuk Hakları konusunda bilgi düzeyleri ve bilgi gereksinimleri.1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi Yetişkin Bildirileri Kitabı,382-394. İstanbul : Çocuk Vakfı Yayınları.
• Pais, S. M.(2000). Child participation. Documentação e Direito Comparado.(81/82)
• Polson, C.J. (1993). Teaching adult learners. Idea Paper No. 29. Center for Faculty Evaluation and Development. Postman, N. (1995).Çocukluğun yokoluşu. çev. K. İnal. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Senemoğlu,N. (2013). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Yargı Yayınevi
• Silberman, M. (1996). Active learning: 101 strategies to teach any subject. Boston: Allyn and Bacon. Tower, C.C. (2003). The Role of Educators in Preventing and Responding to Child Abuse and Neglect.
• Washington, D.C: U.S. Department of Health and Human Services, Office on Child Abuse and Neglect.
• UNICEF.(2005). Child Protection Policies and Procedures Toolkit. London: Consortium for Street Children.
• UNICEF.(2009). Child friendly schools manual. http://www.ineesite.org/uploads/files/resources/Child_ Friendly_Schools_Manual_EN_040809.pdf adresinden elde edildi.
• United Nations International Children’s Emergency Funds.(2004).Çocuk haklarına dair sözleşme. http://www. cocukhaklari.gov.tr/condocs//mevzuat/cocuk_haklari_sozlesmesi.pdf adresinden elde edildi.
• Vigneshvaran, K., Kannan, M., Suresh. K., Divya, M. (2014). Impact of Child Rights Education among
• School Teachers : An Empirical Study. Nepal Journal of Epidemiology. 4(2).
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara:Seçkin Yayıncılık.