Genç Bireylerin Mobil Sağlık Uygulamaları Kullanımı, Fiziksel Aktivite ve Sağlık Algısı Düzeyinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 3, 648 - 661, 31.12.2023

Aysun Yağci Şentürk Ülkü Kezban Şahin

Öz

Amaç: Mobil sağlık uygulamalarına olan ilgi günümüzde giderek artmaktadır. Bu çalışmada genç bireylerin mobil sağlık uygulamalarına yönelik tercihlerini, fiziksel aktivite düzeyini ve sağlık algısını incelemek amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Çalışma iki ayrı meslek yüksekokulunda öğrenim gören 283 öğrenci ile gerçekleştirildi. Katılımcıların mobil sağlık uygulama tercihlerine yönelik soruların yanı sıra Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi Kısa Formu ve Sağlık Algısı Ölçeği’ni yapmaları istendi. Veriler p<0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirildi.
Bulgular: Çalışma yaş ortalaması 20,6±2,01 yıl olan 283 katılımcı ile yürütüldü. Akıllı telefonunda sağlıkla ilgili uygulamaları kullanan katılımcıların sayısı 179’du (%63,3). Mobil sağlık uygulamalarını kullanmayan 104 kişinin %71,1’i uygulamaları düzenli kullanmayacağını düşündüğü için tercih etmediğini belirtti. On bir kişi ise mobil uygulamaların varlığından haberdar olmadığını ifade etti. Katılımcıların %41,9’u yaklaşık bir yıldır mobil sağlık uygulamalarını kullandığını belirtirken, en çok kullanılan uygulama adımsayarlar oldu (n=147). Mobil sağlık uygulamalarını kullanan bireylerin hem sağlık algısı hem de fiziksel aktivite puanları uygulamaları kullanmayanlardan yüksek bulundu (sırasıyla; p=0,003, p<0,001). Ayrıca fiziksel olarak aktif olan bireylerin sağlık algısı diğerlerinden yüksekti (p=0,044).
Sonuç: Halihazırda mobil sağlık uygulamalarının kullanımı hem sağlık algısı hem de fiziksel aktivite ile ilişkilidir. Ancak uygulamaların kullanımının sürekliliğine dair önemli eksiklikler vardır. Bu nedenle gerekli teşviğin ve motivasyonun sağlanması önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sağlığın geliştirilmesi, sağlık okuryazarlığı, mobil uygulamalar, fiziksel aktivite

Investigation of Young People’s Use of Mobile Health Apps, and Their Physical Activity and Health Perception Levels

Öz

Objectives: The interest in mobile health apps is increasing day by day. This study aimed to examine young people’s preferences for mobile health apps, their physical activity levels, and health perceptions.
Materials and Methods: The study was conducted with 283 students from two vocational schools of higher education. Participants were asked to complete the International Physical Activity Questionnaire Short Form and the Perception of Health Scale, as well as questions about their mobile health application preferences. The data were evaluated at p<0.05 significance level.
Results: The study was conducted with 283 participants with a mean age of 20.6±2 years. The number of participants using health-related apps on their smartphones was 179 (63.3%). Of the 104 participants who did not use mobile health apps, 71.1% reported that they did not prefer them because they thought they would not use them regularly. 11 participants did not know about mobile apps. 41.9% had been using mobile health apps for about one year, and the most used app was pedometers (n=147). Both health perceptions and physical activity scores of individuals who used mobile health apps were higher than those who did not (respectively; p=0.003, p<0.001), and the health perception of physically active individuals was higher than the others (p=0.044).
Conclusion: Currently, the use of mobile health applications is associated with both health perception and physical activity. However, constant use of the apps cannot be ensured. Therefore, it is important to provide the necessary promotion and motivation to people.

Anahtar Kelimeler

Promotion of health, Health literacy, Mobile applications, Physical activity

Kaynakça

• Agaçdiken, A., Ozdelikara, S., Mumcu, A., Boga, N. (2017). Determination of nursing students‟ health perception. Gümüşhane University Journal of Health Science, 6(2), 11-21.
• Bhuyan, S., Lu, N., Chandak, A., Kim, H., Wyant, D., Bhatt. J., et al. (2016). Use Of Mobile Health Applications For Health-Seeking Behavior Among Us Adults. Journal of Medical Systems. 40(6), 1-8. doi:10.1007/s10916-016-0492-7.
• Burke, L.E., Styn, M.A., Sereika, S.M., Conroy, M.B., Ye, L., Glanz, K., et al. (2012). Using mhealth technology to enhance self monitoring for weight loss: a randomized trial. American Journal of Preventive Medicine, 43(1), 20-26. doi:10.1016/j.amepre.2012.03.016.
• Craig, C. L., Marshall, A. L., Sjostrom, M., Bauman, A. E., Booth, M. L., Ainsworth, B. E., et al. (2003) International Physical Activity Questionnaire: 12-country reliability and validity. Medicine & Science in Sports & Exercise, 35, 1381-1395.
• Diamond, J.J., Becker, J.A., Arenson, C.A., Chambers, C.V., Rosenthal, M.P. (2007). Development Of A Scale To Measure Adults’ Perceptions Of Health: Priliminary Findings. Journal of Community Psychology, 35(5), 557-561. doi:10.10020jcop.
• Donmez, A. (2021). The effect of mobile health applications and social media groups in creating healthy behavior change in the context of health promotion, Bilgi Yönetimi, 4(1), 16-24. doi: 10.33721/by.886887
• Ferrara, G., Kim, J., Lin, S., Hua, J., Seto, E. (2019) A focused review of smartphone diet-tracking apps: usability, functionality, coherence with behavior change theory, and comparative validity of nutrient intake and energy estimates. JMIR Mhealth Uhealth, 7(5), e9232. doi: 10.2196/mhealth.9232.
• Gomleksiz, M., Yakar, B., Pirincci, E. (2020). Healthy Life Style Behaviours of Medical Faculty Students and Related Factors. Dicle Medical Journal, 47(2), 347-358.
• Guner, P.D, Bolukbası, H., Kokacya, S.H., Yengil, E., Ozer, C. (2018). Mustafa Kemal University Students' Use of Mobile Health Applications. Konuralp Medical Journal, 10(3), 264-268.
• Hermsen. S., Moons, J., Kerkhof, P., Wiekens, C., De Groot, M. (2017). Determinants for sustained use of an activity tracker: observational study. JMIR Mhealth Uhealth, 5((10), e164. https://doi.org/10.2196/mhealth.7311
• Hernández-Reyes, A., Cámara-Martos, F., Molina-Luque, R., Moreno-Rojas, R. (2020). Effect of an mHealth Intervention Using a Pedometer App With Full In-Person Counseling on Body Composition of Overweight Adults: Randomized Controlled Weight Loss Trial. JMIR Mhealth Uhealth, 8(5), e16999. doi: 10.2196/16999.
• Jembai, J.V.J., Wong, Y.L.C., Bakhtiar, N.A.M.A., Lazim, S.N.M., Ling, H.S., Kuan, P.X., et al. (2022). Mobile health applications: awareness, attitudes, and practices among medical students in Malaysia. BMC Medical Education, 22(1), 1-14. doi:10.1186/s12909-022-03603-4
• Jung, S.I., Lee, N.K., Kang, K.W., Kim, K., Lee. D.Y. (2016). The effect of smartphone usage time on posture and respiratory function. Journal of Physical Therapy Science, 28(1), 186-189. doi:10.1589/jpts.28.186.
• Kadıoglu, H., Yildiz, A. (2012). Validity and Reliability of Turkish Version of Perception of Health Scale. Turkiye Klinikleri Journal of Health Science, 32(1), 47-53.
• Khorshid, L., & Efteli, E. (2016). İki farklı bölüm öğrencilerinin sağlık algılarının karşılaştırılması. [Comparison of health perception of two different divisions’ student]. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi [Journal of Ege University Nursing Faculty], 32(2), 1-10.
• Marques, A., Loureiro, N., Avelar-Rosa, B., Naia, A., Matos, M.G. (2020). Adolescents' healthy lifestyle. Jornal de Pediatria (Rio J), 96(2), 217-224. doi: 10.1016/j.jped.2018.09.002.
• Ndayizigamiye, P., Kante, M., Shingwenyana, S. (2020). An adoption model of mHealth applications that promote physical activity. Cogent Psychology, 7(1), 1764703. doi:10.1080/23311908.2020.1764703
• Pradal-Cano, L., Lozano-Ruiz, C., Pereyra-Rodríguez, J.J., Saigí-Rubió, F., Bach-Faig, A., Esquius, L., et al. (2020). Using Mobile Applications to Increase Physical Activity: A Systematic Review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(21), 8238. doi: 10.3390/ijerph17218238.
• Ratanawong, J.P., Naslund, J.A., Mikal, J.P., Grande, S.W. (2022). Achieving the potential of mHealth in medicine requires challenging the ethos of care delivery. Primary Health Care Research & Development, 23, e18. https://doi.org/10.1017/S1463423622000068
• Saglam, M., Arikan, H., Savci, S., Inal-Ince, D., Bosnak-Guclu, M., Karabulut, E., et al. (2010). International physical activity questionnaire: reliability and validity of the Turkish version. Perceptual and Motor Skills, 111(1), 278-84. doi:10.2466/06.08.PMS.111.4.278-284.
• Seto, E., Leonard, K.J., Cafazzo, J.A., Barnsley, J., Masino, C., Ross, H.J. (2012). Mobile phone-based telemonitoring for heart failure management: a randomized controlled trial. Journal of Medical Internet Research, 14(1), e31. doi: 10.2196/jmir.1909.
• Trifan, A., Oliveira, M., Oliveira, J.L. (2020). Passive sensing of health outcomes through smartphones: systematic review of current solutions and possible limitations. JMIR Mhealth Uhealth, 7(8), e12649. doi: 10.2196/12649.