Otizmli Çocuklarda Beden Eğitimi ve Sporun Önemi Üzerine Yapılmış Araştırmaların İncelenmesi: Meta Analiz

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 7, 29.06.2022

Kübra Kaya Hulusi Alp

Öz

Bu çalışmanın amacı, otizmli çocuklarda beden eğitimi ve sporun önemi üzerine yapılmış araştırmaları betimsel-analiz yöntemiyle incelemektir. Araştırma verilerin toplanmasında literatür tarama tekniği kullanılmıştır. Çalışma ulusal alan yazın ile sınırlandırılmıştır. Hedeflenen örneklem grubu üzerinde yapılmış olan çalışmalara seçilmiş olan anahtar kelimeler aracılığıyla Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi, Ulusal Veri Tabanı, Ulusal Tez Merkezi, Google Akademik ve makalelerin referans listeleri online olarak taranarak ulaşılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, otizmli çocukların üzerinde çeşitli araştırmalar literatür içerisinde yer almasına rağmen spor değişkenini temel alan çalışmaların oldukça kısıtlı olduğu görülmektedir. Dezavantajlı gruplar olarak ifade edilen otizmli çocukların çeşitli beden eğitimi ve spor programlarıyla rehabilite edilebilmesi ve fiziksel aktivitelerin otizmli çocuklar üzerine etkisinin anlaşılabilmesi için daha geniş çaplı araştırmaların yapılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Otizmli Çocuklar, Spor, Beden Eğitimi

Kaynakça

• Akin, S., & Alp, H. (2019). Effect of adapted game-aided physical education program on the motor skills of children with autism spectrum disorders: longitudinal case study. Journal of Curriculum and Teaching, 8(3), 63-72.
• Akpınar, S., Özcan, K., Özyurt G., & Dinsever, Ç. (2016). Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan çocuklarda terapötik at binme aktivitelerinin yaşam kalitesi ve motor performans üzerine etkisi. Spor Bilimleri Dergisi, 27(4), 172-184.
• Aksoy, Y. (2020). Rekreasyonel faaliyet olarak fiziksel aktivitelerin otizmli çocuklarda sosyal incelenmesi: İletişime yönelik etkileri. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-9
• Akyüz, M., Odabas, C., Akyüz, Ö., Dogru, Y., Senel, Ö., Tas, M., & Besikçi, T. (2016). Examination of effects of regular sports training on ındividual skills in trainable children with autism. Online Submission, 6(9), 543-552.
• Alp, H., & Çamlıyer, H. (2018). Hareket eğitimi ve fiziksel aktivite programı verilen davranış problemli otistik çocukların bir yıl sonraki süreçlerinin izlenmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi,(63), 1-13.
• Arslan, E., & İnce, G. (12). 12 haftalık egzersiz programının Atipik otizmli çocukların kaba motor beceri düzeylerine Etkisi. Uluslararası Spor Egzersiz ve Antrenman Bilimi Dergisi, 1(1), 51-62.
• Aydın, M., Akdeniz, H., Sekban, G., Bingöl, B. M., Toker, I., & Çapraz, D. (2020). Evaluating the state of mind of sports leaders of children wıth autism (Case of the Anatolian area of Istanbul). International Journal of Curriculum and Instruction, 12, 251-270.
• Can, H. C. & Ozan, M. (2020). Korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında spor değişkeniyle yapılan çalışmalar. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 136-145.
• Derer, A. (2018). Otizmli çocuklarda fiziksel aktivite, motor yeterlik ve sosyal beceri düzeyinin incelenmesi (Yüksek Lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Elaltunkara, C. (2017). 16 Haftalık spor eğitiminin otizmli çocuklarda temel motor becerileri üzerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Er, Ö. (2018). Otizmli çocuklarda hareket eğitimi ve eğitsel oyun ile yaşam kalitesi ilişkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Hitit Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çorum.
• Gül, Ö. (2012). Oyun ve hareket temelli büyük kas beceri eğitim programlarının 4-5 yaş çocukların büyük kas becerilerine etkisinin karşılaştırılması (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Gürol, B. (2019). Analysis of gait patterns in ındividuals with autism spectrum disorder after recreational therapy program at Eskisehir Technical University. International Education Studies, 12(11), 105-110.
• Görgün, B., & Melekoğlu, M. A. (2016). Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) Olan Bireylerin Fiziksel Aktivitelerine İlişkin Yapılan Çalışmaların Gözden Geçirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(03), 347-376.
• Işık, F. (2016). Sporun otizm spektrum bozukluğu tanılı çocuklara ve ailelerine etkisi konusunda ebeveynlerinin görüşlerinin değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Isik, F., & Serarslan, M. Z. (2017). Evaluation of parents' thoughts on effects of sports on children diagnosed with autism spectrum disorder. European Journal of Physical Education and Sport, 3(12), 253-267.
• Kara, E., Beyazoğlu, G., & Uysal, E. (2019). Otizmli çocuklarda temel hareket eğitiminin fiziksel uygunluk parametreleri üzerine etkisi, Spormetre 17(1),88-102.
• Karacar, E. (2016). Ebeveynlerin bakış açısından otizmli çocukların fiziksel aktiviteye katılımlarını etkileyen faktörlerin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Gedik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kars, S., Huri, M., Kayıhan, H., & Ergül Ç. (2020). Otizm spektrum bozukluğu olan bir çocukta dır/floortime müdahalesinin duyusal işlemleme ve uyum davranışı üzerine etkisi: Olgu Sunumu. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 8(2), 175-184.
• Kavlak, B., Başaran, Z., Çolak, S., Kılınç, M., & Arslan O. (2018) Investigate the effect of bicycle education provided for children with autism on recognising bicycle and cycling skill. SHS Web of Conferences 48,01048 ERPA, https://doi.org/10.1051/shsconf/20184801048
• Kaya, L., İnal Gültekin, G., Şahin, M., & Kırandı, Ö. (2020). Spor dersi alan otizm spektrum bozukluğu olan çocukların ebeveynlerinin yaşam kalitesi düzeyi. Spor Eğitim Dergisi, 4(2),190-202
• Keskin, B., Hanbay, E., & Kalyoncu, M. (2017). 5-8 yaş grubu otistik çocuklarda egzersiz uygulamalarının sportif performans üzerine etkileri. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 50-58.
• Toper Korkmaz, Ö. & Dike, İ. H. (2010). Stereotipik davranışların azaltılmasında kullanılan yöntemlerin etkililiği: Betimsel ve meta analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 11(02), 1-12.
• Namlı, S. (2012). Spor yapan ve yapmayan otistik engelli bireylerin davranış ve motor performanslarının karşılaştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Odabaş, C. (2016). Eğitilebilir otizmli çocuklarda düzenli spor eğitiminin bireysel beceriler üzerine etkilerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Şenel, H. G. (2009). Otizmli bireylerle akranlarının spor ve sanat etkinlikleri aracılığıyla etkileşimde bulundukları iki örnek uygulama. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 10(02), 65-74.
• Sevahil, Ö. (2016). 5-10 Yaş arası otizmli çocuklarda ince motor becerilerinin reaksiyon zamanı ve hareket hızına etkisinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Şimşek, F. (2017). 10-16 Yaş grubu otizmli çocuklarda stretchıng çalışmalarının denge performansı üzerine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tekkurşun Demir, G., & İlhan, E.L. (2020). Engelli sporcularda spora katılım motivasyonu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(1), 49-69.
• Uzunlular, Y. (2018). Yaygın gelişimsel bozukluk tanısı almış çocuklarda spor uğraşısının iyileştirici etkisinin incelenmesi: Aydın Efeler Belediyesi Otizm Spor Eğitim Merkezi Uygulaması (Yüksek Lisans). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Uzun Dönmez, M. (2019). Otizmli çocukların yaşam kalitesinde hippoterapinin etkisinin incelenmesi: Terapötik rekreasyon uygulaması (Doktora Tezi). Hitit Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çorum.
• Tezcan Kardas, N., & Sadik, R. (2018). An analysis of the effect of educational game training on some physical parameters and social skills of the children with autism spectrum disorders. Asian Journal of Education and Training, 4(4), 319-325.
• Yanardağ, M., Ergun, N., & Yılmaz, İ. (2009). Otistik çocuklarda adapte edilmiş egzersiz eğitiminin fiziksel uygunluk düzeyine etkisi. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 20(1), 25-31.
• Yarımkaya, E., İlhan, E.L., & Karasu, N. (2017). Akran aracılı uyarlanmış fiziksel aktivitelere katılan otizm spektrum bozukluğu olan bir bireyin iletişim becerilerindeki değişimlerin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(02), 225-252.