YABANCILAŞAN EMEKTE KİTLE MEDYASI VE REKLAMIN ROLÜ: OTO SANAYİ SİTELERİNDE ÇALIŞAN İŞÇİLER ÜZERİNE BİR ANALİZ

Yıl 2023, Cilt: 15 Sayı: 3, 331 - 353, 12.07.2023

Metin Enes Dönmez

Öz

Günümüz toplumlarında gerek sosyo-ekonomik gerekse siyasal sebeplerden dolayı yabancılaşma kavramıyla oldukça sık bir şekilde karşılaşmaktadır. Teknolojinin gelişmesi ve kullanım alanlarının yaygınlaşmasıyla beraber medyanın da insan hayatında bulunduğu süre artış göstermektedir. Geleneksel medyanın ve internetin hayatımızın büyük bir parçası olması, insanları kendilerinin yabancılaşmasına sebep olan unsurlar ile daha sık bir şekilde karşı karşıya getirmektedir. Enformasyon dolaşım hızının olabildiğince arttığı bu dönemde, farklı sebeplerden ötürü insanları yabancılaşmaya sürükleyen olgulara maruz kalma oranı da artmış bulunmaktadır. İnsanların yabancılaşmasına neden olan sebepler arasında kitle medyası önemli bir role sahiptir. Medya aracılığıyla kitlelere iletilen reklamlar ise çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Araştırmada, otomobil fabrikalarında çalışan işçilerin maruz kaldıkları reklamlarla, üretim ve onarım süreçlerinde faal rol aldıkları ve gerek geleneksel gerekse dijital medya platformlarında karşılarına çıkan otomobillere yönelik yabancılaşma durumları saptanmaya çalışılmıştır. Araştırmanın veri toplama safhasında yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak işçilerin konuyla ilgili düşünceleri ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda işçilerin çalışma koşullarının kendi emekleriyle ortaya çıkardıkları otomobillere ilişkin bir yabancılaşmadan söz edilebilmektedir ve otomotiv sektörüne ilişkin reklamların bu yabancılaşma davranışının sergilenmesinde pozitif yönde role sahip olduğu söylenebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yabancılaşma, Yabancılaşan Emek, Kitle Medyası, Reklam

Destekleyen Kurum

İstanbul Üniversitesi

Kaynakça

• Aziz, A. (2020). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Berardi, F. (2009). The Soul At Work: From Alienation To Autonomy. Los Ange- les: Semiotext(E).
• Chomsky, N. (2005). Government in The Future, New York: Seven Stories Press. Fuchs, C. (2017). Dallas Smythe And Digital Labor. Maxwell R. (Ed.). The Rout- ledge Companion To Labor And Media (Ss. 109-127). New York: Routledge.
• Galletta, A. (2013). Mastering The Semi-Structered İnterview And Beyond: From Research Design To Analysis And Publication. New York: New York University Press.
• Giddens, A. (1981). A Contemporary Critique Of Historical Materialism: Vol. 1 Power, Property And The State. Los Angeles: University Of California Press.
• Habermas, J. (2003). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. İstanbul: İletişim Yayıncılık. Herman, E. S. Ve Chomsky, N. (1988). Manufacturing Consent. New York: Pan- theon Books.
• Kongar, E. (1995). Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği. İstanbul: Remzi Kitabevi. Marcuse, H. (2007). One-Dimensional Man. London: Routledge.