YOUTUBE GAZETECİLİĞİ EKSENİNDE DÖNÜŞEN GELENEKSEL GAZETECİLİK: GERÇEKTİVİ ÖRNEĞİ

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 3, 184 - 201, 01.09.2022

Gülşan Kurt

Öz

Geleneksel medyanın gelişen teknoloji ile beraber sosyal medya platformlarında faaliyet göstermesi kitleler tarafından benimsenmektedir. Yeni medya geleneksel medyanın tekniklerini, yöntemlerini ve çalışma biçimini değiştirmekte, haber üretimi ve ulaşımı bağlamında insanlara yepyeni olanaklar sunmaktadır. Bu olanaklar izleyicilerin ve okurların iletişimlerini ve medyanın gündem belirleme gücünü her açıdan büyütmektedir. Yeni medya beraberinde coğrafi sınırları da ortadan kaldırarak, gücünü dünyanın her yerinde göstermektedir. İnternet dünyasının oluşturduğu olanaklar haber üretimini dijital ortamda üretilen bir yapıya dönüştürmektedir. Dijital habercilik ile beraber ortaya çıkan yeni tür habercilik pratikleri, haber içeriklerinin değişimine ve gelişimine neden olmakla beraber, sosyal medya platformlarından YouTube, günümüzde en güçlü mecralardan biri haline dönüşmüş olup, geleneksel medyada yer bulamayanların gündem yaratma, yorum yapma, analiz etme imkanlarını ortaya çıkartıp, birer kişisel televizyon sahipliği imkanı sunmaktadır. YouTube içerik üretenlerin patron ve yönetici sansürünü, baskısını ortadan kaldırarak daha özgür bir ortam yaratmaktadır. YouTube aynı zamanda habere, analize ve yoruma ulaşmada geleneksel medyanın tekelini kırıp, geleneksel medyadaki haberin maliyetini de ortadan kaldırarak kısıtlı olanaklarla (bir tripot, bir kamerayla) milyonları etkilemeyi başarmakta olup, geleneksel medyadan çok daha etkili olmayı başarmıştır.. Bu makalede kullanımlar ve doyumlar, iletişimin ekonomi politiği, iletişimde şırınga modeli ile incelenecek yöntemle GerçekTivi YouTube kanalından alınacak 10 tane program üzerinde haber analizi yapılmıştır. Burada geleneksel habercilikten ne gibi farklarının olduğu gözlemlenecektir.

Anahtar Kelimeler

teknoloji, medya, sosyal medya, yeni medya, geleneksel medya, YouTube, gerçektivi

Kaynakça

• Aslan, Ö. (2018). Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Instagram Kullanımı Üzerine Bir İnceleme. İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 6(13), 41-65.
• Baloğlu, E., & Demir, Y. (2019). Sosyal Medyada Serbest Gazetecilik: YouTube Örneği. I. Uluslararası UMAY İnovatif Araştırmalar Kongresi, (s. 344-352). Konya.
• Berkan, B. (2014). Teknoloji Söylemi ve Yeni Medyanın Ekonomi Politiği. Erciyes İletişim Dergisi, 3(3), 44-54.
• Chayko, M. (2018). Süperbağlantılı “İnternet, Dijital Medya&Tekno-Sosyal Hayat”. (B. Bayındır, Çev.) İstanbul: Der Yayınları. Çakmakçı, O. (2018). Radikal Kitaplar. İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları.
• Çelikli, D. (2021). Gazeteciliğin Mekansal Dönüşümü Kapsamında Yeni Nesil Habercilik: Youtube Haberciliği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Darıcı, S. (2014). Medya Terimler Sözlüğü. Ankara: Nobel Akademik .
• Demirel, M. B. (2021). Yeni Nesil Gazetecilik: Youtuber Haberciler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yalova: Yalova Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Dilmen, N. E. (2007). Yeni Medya Kavramları Çerçevisinde İnternet Günlükleri-Bloglar ve Gazeteciliğe Yansımaları. Marmara İletişim Dergisi, 12(12), 113-122.
• Geray, H. (2003). İletişim ve Teknoloji Uluslararası Birikim Düzeninde Yeni Medya Politikaları. Ankara: Ütopya Yayınları. Gezgin, S., & İralı, E. (2017). Yeni Medya Analizleri. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Girgin, A. (2000). Yazılı Basında Haber ve Habercilik Etik’i. Ankara: İnkılap Kitabevi.
• Güngör, N. (2020). İletişim: Kuramlar – Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Gürbüz, G. (2010). Geleneksel ve Yeni Medyada Haber Üretim Tarzı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güz, N. (2018). Media with Its News, Approaches and Fractions in the New Media Age. Internationaler Verlag der Wissenschaften, 13-32.
• Güz, N., & Yanık, H. (2017). Bilgi Açığı Hipotezi ve Yeni Medya. Yeni Medya, 1(2), 1-14.
• Kaya, C. (2019). Televizyon Haberciliğine Alternatif Bir Mecra: Etik Değerler, Yurttaş Gazeteciliği, Dijital Gazetecilik, Medya Ekonomisi Ekseninde Youtube Haberciliği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kuyucu, M. (2016). Kullanımlar ve Doyumlar Perspektifinden Radyo Dinleme Alışkanlıkları ve Doyumları. 3. Uluslararası Eğitim Konferansı, (s. 296-325).
• Kuyucu, M. (2015). Y Kuşağının Radyo Dinleme Doyumları Üzerine Bir Araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 3-21, 186-202.
• Küçükkurt, M., Hazar, Ç. M., Çetin, M., & Topbaş, H. (2009). Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Perspektifinden Üniversite Öğrencilerinin Medyaya Bakış. Selçuk İletişim, 6(1), 37-50.
• Manovich, L. (2001). The Language of New Media. Cambridge: The MIT Press.
• Özçetin, B. (2019). Kitle İletişim Kuramları. İstanbul: İletişim Yayınları. Pavlik, V. J. (2013). Yeni Medya ve Gazetecilik, Çev: Müge Demir ve Berrin Kalsın, Phoenix Yayınları, Ankara.
• Polat, H. (2018). Geleneksel Medyada Temsil Sorunu: Alternatif Bir Mecra Olarak Yeni Medya. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergisi, 38(38), 45-60.
• Saruhan, O. (2018). Sosyal Medya Canavarı Olmak İster misin? İstanbul: MediaCat Kitapları.
• Taşdemir, E. (2015). Yeni medya anlayışıyla habere ulaşmada değişen alışkanlıklar. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Tocci, R. J., Widmer, N. S., & Moss, G. L. (2007). Digital Systems: Principles and Applications. New Jersey: Pearson Education Ltd. Uzunoğlu, E., Onat, F., Ali Kılıç, Ö., Yeygel, S. (2009) İnternet Çağında Kurumsal İletişim, İstanbul: Say Yayınları. Yaylagül, L. (2016). Kitle İletişim Kuramları Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Youtube. (2021a). gerçektivi. 06 12, 2022 tarihinde Sınırda On Binlerce Afgan Bekliyor - Ali Tarakcı - Ruşen Takva: https://www.youtube.com/watch?v=QK912Ud7vsg adresinden alındı
• Youtube. (2021b). gerçektivi. 06 12, 2022 tarihinde Büyük Kriz Kapıda! - Ali Tarakcı - Selçuk Geçer - Gerçek Bakış: https://www.youtube.com/watch?v=KCK3SdSogiw adresinden alındı
• Youtube. (2021c). gerçektivi. 06 12, 2022 tarihinde Şenlikoğlu Ateist ve Deistlere Ensest Suçlaması - Ali Tarakcı - Emine Şenlikoğlu: https://www.youtube.com/watch?v=iHnZCR_gWB8 adresinden alındı
• Youtube. (2021d). gerçektivi. 06 12, 2022 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=yZp6shPqj8s: https://www.youtube.com/watch?v=yZp6shPqj8s adresinden alındı
• Youtube. (2021e). gerçektivi. 06 12, 2022 tarihinde Boğaziçi Rektörü Melih Bulu Dayanamadı ve Görevden Alındı: https://www.youtube.com/watch?v=Wrsp6MaAoJ8 adresinden alındı
• Youtube. (2021f). gerçektivi. İstanbul'da provokasyon olabilir: https://www.youtube.com/watch?v=Fa4ofh9tgxw adresinden alındı
• Youtube. (2021g). gerçektivi. 06 12, 2021 tarihinde Erdoğan'ın YEM'i (Yeni Ekonomik Modeli) Başarılı Olur Mu? - Ali Tarakcı-Vidin Özyer-Murat Muratoğlu: https://www.youtube.com/watch?v=pcJEiTnvO2I adresinden alındı
• Youtube. (2021h). gerçektivi. 06 12, 2022 tarihinde Cem Uzan : Elektrik Şirketlerine Vatandaşın Cebinden Yılda 5.5 Milyar Dolar Aktarılıyor...: https://www.youtube.com/watch?v=BeJLcSTN3Sc adresinden alındı
• Youtube. (2021i). gerçektivi. 06 12, 2022 tarihinde Ali Tarakcı ve Vidin Özyer Sordu, Ahmet Davutoğlu Yanıtladı. Suriye Konusunda Anlatılanlar Doğru Mu?: https://www.youtube.com/watch?v=qL5qt-qv8jo adresinden alındı
• Youtube. (2021j). gerçektivi. 06 12, 2022 tarihinde Tepki Çok Büyükken Mültecileri Göndermeyeceklerini Ve Kapılarının Açık Olduğunu Neden Söyledi?: https://www.youtube.com/watch?v=z0Cj2Sjs0zM adresinden alındı.