MADENCİLİK SONRASI MADEN ALANLARININ REKREASYONEL AMAÇLI DEĞERLENDİRİLMESİ
Yıl 2017,
Cilt: 2 Sayı: 2, 232 - 244, 29.12.2017
Merve Kalaycı
,
Osman Uzun
Öz
Ülkelerin doğal zenginliklerinden biri olan madenlere bağımlılık,
nüfusun artmasıyla doğru orantılı olarak ilerlemektedir. Nüfus arttıkça ham
madde talebi artmakta, böylece talebin karşılanması için madenlere yönelim ivme
kazanmaktadır. Maden cevherinin doğanın korunması adına kullanılmaması son
yıllarda ütopik bir yaklaşım olarak değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda amaç
hem madenlerden yararlanma hem de doğaya mümkün olduğunca az zarar verilmesinin
yollarının aranmasıdır. Madencilikte yer seçiminden madenlerin
kapatılmasına kadar işletilen süreçte, doğaya en az zarar vererek madenlerden
yararlanmanın en önemli araçları; peyzaj planlama ve peyzaj onarımdır. Madencilik
faaliyetleri ile ilgili olarak genellikle restorasyon (yenileme),
rehabilitasyon (iyileştirme) ve reklamasyon (yeni bir amaç yükleme) amaçlı
peyzaj onarım çalışmaları yürütülmektedir. Çalışmada yöntem olarak özellikle
madencilik sonrası rehabilitasyon ve reklamasyon çalışmalarına ilişkin dünyada
ve ülkemizdeki bazı örnekler irdelenerek, süreç içindeki önemli onarım
aşamaları ortaya konulmuştur. Sonuçta bu alanların rekreasyonel aktiviteler
için kullanımına yönelik ülkemiz için bazı stratejiler ve öneriler
geliştirilmiştir.
Kaynakça
- Acar, D. (2007), Türkiye’de Açık Ocak Kömür Madenciliği Sonrası Peyzaj Onarım Çalışmalarının İrdelenmesi Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi) Ankara.
Akpınar, N. (1993), Açık kömür ocaklarında çevresel etkilerin değerlendirilmesi ve doğa onarım çalışmalarının Milas-Sekköy açık ocağı örneğinde incelenmesi, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Ankara.
Aktaş, E. (2008), Bozulmuş Alanların Ekolojik Rehabilitasyonu ve İzmir- Belkahve yöresi Taş Ocaklarının Ekolojik Rehabilitasyonu Üzerine Bir Araştırma Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı (Yüksek Lisans Tezi) İzmir.
Anonymous (2001), Stream Corridor Restoration: Principles, Processes and Practices. The Federal Interagency Stream Restoration Working Group National Engineering Handbook, USDA-Natural Resources Conservation Service.
Anonim 2014a, Maden. http://tr.wikipedia.org/wiki/Maden , 16.06.2014.
Anonymous 2015a, Rehabilitation and closure. http://www.waihi.org.nz/businesses/newmont-waihi-gold/, 13.10.2015.
Anonymous 2015b, Newmont Waihi Gold. http://www.waihigold.co.nz/environment/rehabilitation/, 13.10.2015.
Anonymous 2015c, Luscar Coal Mine. http://wikimapia.org/1938377/Luscar-Coal-mine , 13.10.2015.
Anonymous 2015d, Mine Closure 2011+ 35th Annual TRCR Symposium “ A Success”. http://www.trcr.bc.ca/mine-closure-2011-35th-annual-trcr-symposia-a-success/ , 13.10.2015.
Anonymous 2015e, Songjiang Hotel. http://inhabitat.com/songjiang-hotel-construction-begins-on-eco-resort-nestled-into-100-meter-deep-quarry/ , 13.10.2015.
Anoymous 2015f, Weiliczka Tuz Madeni. http://www.azgezmis.com/wieliczka-tuz-madeni-polonya/, 13.10.2015.
Cındık, Y., Acar, C. (2010), Faaliyeti Bitmiş Taş Ocaklarının Yeniden Rehabilite Edilmesi ve Doğaya Kazandırılması. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 11(1): 11-18
Görcelioğlu, E. (2002), Peyzaj Onarım Tekniği. İstanbul: Orman Fakültesi Yayın No: 470. 97-100s., 236-237s.
Gültekin, P. (2010), Düzce Uğursuyu ve Aksu Havzaları Ekoturizm Potansiyelinin Belirlenmesi Ve Peyzaj Yönetimi Düzce Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi) Düzce
Hart, J. (2007), Aggregate Mining Unit Reclamation Plan Guidelines Division of Mined Land Reclamation www.mines.gov.bw/rehabilitation%20Guidelines%20for%20sand%20and%20gravel%20, 03.03.2009.
İpekşen, E. (2014), Maden arazisiydi, zeytin ormanı oldu; kömür çıkıyordu, zeytinyağı üretiliyor. http://t24.com.tr/haber/maden-arazisiydi-zeytin-ormani-oldu-komur-cikiyordu-zeytinyagi-uretiliyor,279605 , 11.07.2016.
Kalaycı, M. ve Uzun, O. (2015), Maden Alanları Peyzaj Onarım Çalışmaları ve Bazı Rekreasyonel Aktiviteler. 3.Rekreasyon Araştırmaları Kongresi, Eskişehir. 369-368 s.
Kalaycı, M. (2016). Maden Ocaklarında Peyzaj Onarımı ve Planlarının Hazırlanması: Kastamonu- Devrekani Örneği, Düzce Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi) Düzce.
McCandless, C. (2013), No Longer Just a Hole in the Ground. ss.1-18.
Okyay, V., Aydın, O. (2013), Madenlerde Saha Düzenlemesi (Rekültivasyon - Rehabilitasyon). Madencilik Türkiye Dergisi 29: 64-78 s.
Özcan, A. U. (2009), Ankara- Hasanoğlan Taş Ocaklarının Onarımı ve Kentsel Kullanım Açısından Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı (Doktora Tezi) Ankara
Seçgin, B., Yayım, D. (2006), Taş ve Maden Ocağı Alanlarının Rehabilitasyonu Olanakları (İstanbul Ağaçlı Yöresi Açık Maden Alanı Örneği). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi B 56(2): 1-9 s.
Topay, M., Sertkaya Aydın, Ş. ve Koçan, N. (2007), Taş Ocaklarının Peyzaja Etkileri ve Yeniden Kullanımlarına Yönelik Çözüm Önerileri: Bartın İli Örneği. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi A (2): 134-144 s.
Uzun, O., Bollukçu, P. (2009), Bartın Merkez İlçe Sınırları İçinde Yer Alan Açık Ocak İşletmelerinin Peyzaj Onarımı – Biyolojik Onarım Açısından Değerlendirilmesi. 1. Batı Karadeniz Ormancılık Kongresi, Bartın Üniversitesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi (2): 486-500
Yavuzşefik, Y., Uzun, O. (2005), Peyzaj Onarım Tekniği. Düzce. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Orman Fakültesi. 1s.
Uzun, O. (2014), Peyzaj Onarım Süreci: Kuramsal Temeller ve Bazı Biyoteknik Yöntemler. Ulusal Mermer Ve Taş Ocakları Onarım Teknikleri Sempozyumu. Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta. 214-226 s. Onarım Teknikleri Sempozyumu. Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta. 214-226 s.