ÇOCUKLARIN İZLEDİKLERİ ÇİZGİ FİLMLER VE BU TERCİHLERİNİNKARAKTERLERİ İLE İLİŞKİSİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 2, 725 - 734, 30.12.2018

Lale Cerrah Özsevgeç , Arzu Saka

https://doi.org/10.21733/ibad.452142

Cited By: 1

Öz

İnsanoğlu var olduğu
günden bu yana, bilgi alışverişi ihtiyacı içerisinde olmuş ve uygarlık
seviyelerinin değişimine paralel olarak kullandığı iletişim araçları
değişmiştir. Günümüzde kullanılan en popüler iletişim araçları, televizyon ve
internet olarak bilinmektedir. Yapılan araştırmalar çocukların zamanlarının
büyük bir bölümünü televizyon karşısında geçirdiğini ortaya koymaktadır.
Çocukların en çok tercih ettikleri televizyon programı ise çizgi filmlerdir. Bu
çalışmanın genel amacı çocukların izledikleri bu çizgi filmleri belirlemek ve
bu tercihlerinin bir nedeni olup olmadığını incelemektir. Bu genel amaç
doğrultusunda öğrencilerin görüşlerinin alındığı tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın
örneklemini Trabzon il merkezindeki 5 ilkokulun farklı kademelerinden toplam
181 öğrenci oluşturmuştur. Öğrencilerin birinci sınıf düzeyinde en fazla
“Rafadan Tayfa”, 2. Sınıf düzeyinde “Winx Club”, 3.sınıf düzeyinde “Rafadan
Tayfa” ve 4. Sınıf düzeyinde ise “Heidi”, “Gumball” ve “Esrarengiz Kasaba”
çizgi filmlerini izlendiği belirlenmiştir. Sınıf seviyelerine göre izlenilen
çizgi filmlerin farklılık gösterdiği görülmüştür. Özellikle olumsuz
davranışlara sahip olarak gösterilen çocukların izledikleri çizgi filmlerin
kahramanlarının da bu özelliklere sahip oldukları dikkat çekici bir bulgu
olarak elde edilmiştir. Buna karşılık yerli yapım çizgi filmlerin, olumlu
davranış özellikleri gösteren öğrencilerde izlenme oranlarının daha fazla
olduğu belirlenmiştir. Çocukların, izledikleri çizgi filmlerde karşılaştıkları
karakter özelliklerini analiz edecek potansiyelleri olmadığından, ebeveynlerin
bilinçli bir yaklaşımla seçici davranmaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

İlkokul Öğrencileri, Çizgi Filmler

Kaynakça

• Akçalı, S.İ. (2007). Medya ve Çocuk. İstanbul: Ebabil Yayınları.
• Baki, Y. (2015). II. Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiriler Kitabı: Tematik Çocuk Kanallarında Yayınlanan Çizgi Filmlere İlişkin Bir Değerlendirme, 375-390.
• Bayraktar, Z. (2014). Geleneğin Güncellenmesi Bağlamında Masaldan Çizgi Filme Keloğlan Tipi Üzerine. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 49 (49), 19-51.
• Cesur, S. ve Paker, O. (2007). Televizyon ve Çocuk: Çocukların TV Programlarına İlişkin Tercihleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(19), 106-125. Christakis, D. A., Zimmerman, F. J., DiGiuseppe, D. L. ve McCarty, C. A. (2004). Early Television Exposure and Subsequent Attentional Problems in Children. Pediatrics, 113(4), 708-713.
• Coyne, S. ve Whitehead, E. (2008). Indirect Aggression in Animated Disney Films, Journal of Communication, 58(2), 382-395.
• EARGED (2008). Öğrencilerin Televizyon izleme Alışkanlıkları. MEB Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• FANDOM, Comminity Central, The Amazing World of Gumball Wiki, http://tr.theamazingworldofgumball.wikia.com/wiki/Gumball_Watterson, Erişim tarihi, 27.06.2018.
• Fedakar, P. (2011). Türk Mitolojisinin Çizgi Filmde Kullanılması ve Çizgi Filmle Aktarılması. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, XI(1), 107-119.
• Gigli, S. (2004). Children, Youth and Media Around the World: An Overview of Trends & Issues. Report Compiled & Preparedfor UNICEF, 4th World Summit on Media for Children and Adolescents, Rio de Janeiro, Brazil.
• Güler, D. A. (2013). 1. Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi Bildiriler Kitabı/1: Soyutun Somutlaştırılması: Çizgi Filmlerin Kültürel İşlevleri. İstanbul: Altan Basımevi.
• İlhan, V. ve Çetinkaya, Ç. (2013). İlkokul Öğrencilerinin Tematik Çocuk Kanallarındaki Çizgi Filmleri İzleme Alışkanlıkları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 317-326. ISSN: 2146-9199.
• İşler Keloğlu, E. (2014). Kültürel Ekme Pratiği Bağlamında Türkiye Üretimi Çizgi Filmler ve Çocuk Bilincinin İnşası. İletişim ve Diplomasi Dergisi, 2 (3).
• Jaketheviaa, (2014). Çizgi Dizi Teorileri Gerçekler. https://www.wattpad.com/user/Jaketheviaa, Erişim tarihi 27.06.2018.
• Jaq, (2012). Gumball Karakter Tanıtımları. https://www.frmtr.com/cartoon/4988671-gumball-karakter-tanitimlari.html. Erişim tarihi 27.06.2018.
• Karakuş, N. (2016). Maysa ve Bulut İsimli Animasyon Çizgi Filmin Kültürel Öğeler Açısından İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 134-149.
• Luther, C. A. ve Legg, J. B. (2010). Gender Differences in Depictions of Social and Physical Aggression in Children’s Television Cartoons in the US. Journal of Childrenand Media, 4(2), 191-205. http://dx.doi.org/10.1080/17482791003629651
• MaheshChandra Guru, B. P., Nabi, A. ve Raslana, R. (2013). Role of Television in Child Development. J Mass Communicat Journalism, 3(3), 153. Doi:10.4172/2165-7912.1000153.
• Metin, M. (2014). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Mutlu, E. (1999).Televizyon ve Toplum, Ankara: TRT Eğitim Dairesi Başkanlığı Yayınları.
• Oğuz, M. Ö. (2009). Somut Olmayan Kültürel Miras ve Kültürel İfade Çeşitliliği. Milli Folklor, 82, 6-12.
• Önder, A., ve Doğal, B.A. (2006). Okul Öncesi Çocukların Annelerinin ‘Benimle Oynar mısın?’ Çocuk Programını Kalite Kriterlerine Göre Değerlendirmesi. II. Uluslararası Çocuk ve İletişim Kongresi, s.171-184.
• Özen, Ö. ve Kartelli, F. (2017). Türkiye’de Yayın Yapan Çocuk Kanallarında Yayınlanan Çizgi Filmlerdeki Şiddet Olgusunun Analizi. Marmara İletişim Dergisi, 27, 81-93.
• Özkan, R. (2004), Televizyonun Eğitimdeki Yeri ve Televizyon Dizilerinde Verilmek İstenen Mesaj. Millî Eğitim, 162, 45-56.
• Pedagoji Derneği (2016). Çocuk ve Kahraman. https://pedagojidernegi.com/wp-content/uploads/2018/01/%C3%87ocuk-ve-Kahraman.pdf. Erişim tarihi 20.06.2018.Soydan, E. ve Alpaslan, N. (2014). Medyanın Doğal Afetlerdeki İşlevi. Istanbul Journal of Social Sciences, Summer 7, 53- 64.
• Sönmez, S. ve Uysal, A. (2005). Anasınıfına Devam Eden Çocukların Televizyon, Bilgisayar ve Video Oyunlarını Kullanma Durumları. 2. Uluslararası Çocuk ve İletişim Konferansı, İstanbul Üniversitesi.
• Yavuzer, H. (1998). Çocuk ve Suç. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yavuzer, H. (2004). Çocuk Psikolojisi, İzmir: Remzi Kitabevi.
• Yetim, G. Ve Sarıçam, H. (2016). Çizgi film Programlarının Çocuklara Etkisi Konusunda Ailelerin Bilgi ve Farkındalık Düzeylerinin İncelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(11), 341- 364.
• Zimmerman, F. J. ve Christakis, D. A. (2005). Children's Television Viewing and Cognitive Outcomes: A Longitudinal Analysis Of National Data. Arch Pediatr Adolesc Med., 159(7), 619-25.