JİNEKOLOJİK KANSERLERDE KULLANILAN TAMAMLAYICI VE ALTERNATİF TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 33 - 46, 30.05.2021

Aslı Karakuş Selçuk , Özlem Şen

https://doi.org/10.52538/iduhes.874763

Cited By: 1

Öz

Son yıllarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerin kullanımı jinekolojik kanserlerde artış göstermektedir. Bu tedavi yöntemlerin kullanımını kadın cinsiyetinde olma, yaş, eğitim ve gelir durumu, inançlar, kanserin evresi, uzayan terapötik dönem ve kemoterapi alma gibi faktörler etkilemektedir. Jinekolojik kanser tanısı alan kadınların bu yöntemlere başvurma nedenleri kansere, kemoterapiye ve radyoterapiye ilişkin ağrı, bulantı ve yorgunluk gibi şikâyetleri azaltma, bedensel ve ruhsal huzura ulaşma, immün sistemi destekleme, refah düzeyini yükseltme, hastalığı önleme ve stresi azaltmadır. Bu derlemenin amacı literatür doğrultusunda jinekolojik kanserlerde en sık kullanılan tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerin belirlenmesidir. Yapılan çalışmalar incelendiğinde; biyolojik temelli tedaviler; genel bitkisel yöntemler (ısırgan otu, zencefil, ginseng, yeşil çay, adaçayı, kuşburnu, nane, kekik, çörek otu, ökse otu, ebegümeci, reishi mantarı, zerdeçal, ıhlamur) diyet, vitamin/mineral ve selenyum, beden zihin tedavileri; meditasyon, yoga, müzik terapi, dans, dua/dini terapi ve egzersiz, manüplatif ve beden temelli yöntemler; masaj terapisi, akupunktur ve refleksoloji, enerji temelli yöntem; reiki ve alternatif tıbbi yöntem; homeopati jinekolojik kanserli hastaların kullandığı tamamlayıcı ve alternatif yöntemler olduğu belirlenmiştir. Jinekolojik kanserli hastalarda en sık kullanılan tamamlayıcı ve alternatif tedavi yönteminin bitkisel yöntemler olduğu saptanmıştır. Kanserin tıbbi tedavisi ile birlikte bilinçsiz tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerinin kullanımı hastalarda ilaç etkileşimlerine neden olup tedaviyi ve iyileşmeyi geciktirebilmektedir. Bu nedenle, sağlık profesyonelleri kanser hastalarının tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerini kullanma durumunu sorgulaması ve danışmanlık yapabilmesi önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

jinekoloji, kanser, tamamlayıcı ve alternatif tedaviler

Destekleyen Kurum

Finansal Destek Alınmamıştır.

Use of Complementary and Alternative Treatment Methods in Gynecologic Cancers

Öz

In recent years, the use of complementary and alternative treatment methods has increased in gynecological cancers. The use of these treatment methods are influenced by factors such as female gender, age, education and income status, beliefs, stage of cancer, prolonged therapeutic period and chemotherapy. Gynecologic cancer patients apply them for reducing side effects such as pain, nausea and fatigue related to cancer, chemotherapy and radiotherapy, reaching physical and mental peace, supporting the immune system, increasing the level of well-being, preventing the disease and decreasing the stress. The aim of this review is to determine the most commonly used complementary and alternative treatment methods in gynecological cancers. When the studies are examined, biologically based approaches; general herbal methods (nettle, ginger, ginseng, green tea, sage, rosehip, mint, thyme, black cumin, mistletoe, hibiscus, reishi mushroom, turmeric, linden) diet, vitamins/minerals and selenium, mind-body interventions; meditation, yoga, music therapy, dance, prayer/religious therapy and exercise, manipulative and body-based therapies; massage therapy, acupuncture and reflexology, energy-based therapies; reiki and alternative medical method; homeopathy have been determined to be complementary and alternative methods used by patients with gynecological cancer. It has been determined that the most commonly used complementary and alternative treatment method in patients with gynecological cancer is herbal methods. The unconscious use of complementary and alternative treatment methods together with medical treatment of cancer can cause drug interactions in patients and delay treatment and recovery. For this reason, it is important for health professionals to assess the use of complementary and alternative treatment methods and provide counseling for cancer patients.

Anahtar Kelimeler

cancer, Gynecology, complementary and alternative therapies

Kaynakça

• Abdallah, R., Xiong, Y., Lancester, JM., Judson, PL. (2015). Complementary and Alternative Medicine Use in Women With Gynecologic Malignancy Presenting for Care at a Comprehensive Cancer Center. Int J Gynecol Cancer, 25(9), 1724-1730.
• Alan, H. (2015). Jinekolojik kanser hastalarında kemoterapi tedavisi sürecinde uygulanan progresif kas gevşeme egzersizleri ve refleksolojinin ağrı, yorgunluk, anksiyete, depresyon ve yaşam kalitesi üzerine etkisi; Randomize kontrollü çalışması. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi. Ankara.
• Albayrak, A., Yıldırım, İ., Kurt, E. (2019). Kanser Hastalarında Yaşam Kalitesini Etkileyen Din ve Maneviyat Üzerine Teorik Yaklaşımlar. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 21(40), 350-376.
• Alcantara, Silva TR., Junior Freitas. R., Freitas. NMA., Junior, WP., Silva, DJ., Machado Pinherio, GD., Ribeiro, MKA., Carneiro, JP., Soares, LR. (2018). Music Therapy Reduces Radiotherapy-Induced Fatigue in Patients With Breast or Gynecological Cancer: A Randomized Trial. Integr Cancer Ther SAGE Journals, 17(3), 628–635.
• Andersen, MR., Sweet, E., Lowe, KA., Standish, LJ., Drescher, CW., Goff, BA. (2012). Potentially Dangerous Complementary and Alternative Medicine (CAM) Use by Ovarian Cancer Patients. J Gynecol Surg, 28(2), 116-120.
• Aydemir, S. (2012). Kuşburnu bitkisinin biyoaktif kompozisyonu. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Trabzon.
• Başgöl, Ş., Aslan, E. (2014). Jinekolojik Kanserlerin Tedavisinde Tamamlayıcı ve Alternatif tedavi: Kanıta Dayalı Yaklaşım. YBÜ Hemşirelik E-Dergisi; 2(3), 52-62.
• Bilgin, B., Ulaş, A., Yalçın, B. (2016).Vitaminler ve Kanser. Turkiye Klinikleri J Med Sci Kanser ve Beslenme Özel Sayısı, 9(3), 19-25.
• Çelik, NE. (2019). Kolorektal Kanserli Bireylerde Glutatyon Peroksidaz Enzim Polimorfizmi ve Selenyum Durumunun değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Kastamonu.
• Demirci, F. (2013). İnsan Servikal Kanser Hücrelerinde Çörekotunun (Nigella Sativa- Thymoquinone) Radyoduyarlaştırıcı etkisi. Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıpta Uzmanlık Tezi. Konya.
• Demirsoy, G. (2016). Meme Kanseri Hastalarının Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Kullanım Durumları. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Aydın.
• Drozdoff, L., Klein, E., Kiechle, M., Paepke, D. (2018). Use of biologically-based complementary medicine in breast and gynecological cancer patients during systemic therapy. BMC Complement Altern Med, 18(1), 259.
• Duman, M., Yüksekol, ÖD., Ozan, YD. (2018). Jinekolojik Kanserli Türk Kadınlarının Dini ve Geleneksel Uygulamaları. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 15(4), 164-167.
• Ernst, E. (2019). Massage therapy for cancer palliation and supportive care: a systematic review of randomised clinical trials. Supportive Care Cancer, 17(4), 333.
• Fleisher, KA., Mackenzie, ER., Frankel, ES., Seluzicki, C., Casarett, D., Mao JJ. (2014). Integrative Reiki for Cancer Patients: A Program Evaluation. Integr Cancer Ther, 13(1), 62–67
• Karakoç, MD. (2020). Onkoloji hastalarının tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerini kullanma durumları. Pamukkale Tıp Dergisi, 13(1), 69-80.
• Kurt, S., Kayhaglu Sut, H., Küçükkaya, B. (2019). Bir Üniversite Hastanesine Başvuran Jinekolojik ve Meme Kanserli Hastalarda Tamamlayıcı Sağlık Yaklaşımları Kullanımı. Lokman Hekim Dergisi, 9 (3), 326-336.
• Nazik, E., Nazik, H., Api, M., Kale, A., Aksu M. (2012). Complementary and alternative medicine use by gynecologic oncology patients in Turkey. Asian Pac J Cancer Prev, 13(1), 21-25.
• National Center for Complementary and Integrative Health. (2021a) Complementary, Alternative, or Integrative Health: What’s In a Name? URL: https://www.nccih.nih.gov/health/complementary-alternative-or-integrative-health-whats-in-a-name.
• National Center for Complementary and Integrative Health. (2021b) Meditation: In Depth. URL: https://www.nccih.nih.gov/health/meditation-in-depth.
• National Center for Complementary and Integrative Health. (2021c) Cancer: In Depth. URL: https://www.nccih.nih.gov/health/cancer-in-depth,
• National Center for Complementary and Integrative Health. (2021d). Reflexology. URL: https://www.nccih.nih.gov/health/reflexology.
• National Center for Complementary and Integrative Health. (2021e). Reiki. https://www.nccih.nih.gov/health/reiki.
• National Center for Complementary and Integrative Health. (2021f). Homeopathy URL: https://www.nccih.nih.gov/health/homeopathy.
• Öktemer, T., İpçi, K., Bayar Muluk, N., Cingi C. (2015). A pastille combining myrrh tincture, peppermint oil and menthol to treat the upper airway. ENT Updates, 5(3), 128–131.
• Özdatlı, Ş., Sipahi, H,. Charehsaz, M., Aydın, A., Yeşilada E. (2014). Bitki çaylarına bal ilavesinin total antioksidan kapasitesine etkisi. Marmara Pharmaceutical Journal, 18(1),147-152.
• Öztürk Topçu, T., Özdemir, F. (2016). Karbonhidratlar ve Kanser. Turkiye Klinikleri J Med Sci Kanser ve Beslenme Özel Sayısı, 9(3), 1-6.
• Öztürk, YE., Dömbekçi, HA., Ünal, SN. (2020). Geleneksel Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Kullanımı. Journal of Integrative and Anatolian Medicine, 1(3), 23 – 35.
• Öztürk, R., Güleç Şatır, D., Sevil Ü. (2016). Jinekolojik kanserli hastaların tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanım durumları ve tutumlarının incelenmesi. Gaziantep Medical Journal, 22(3), 141-147.
• Peksoy, S., Demirhan, İ., Kaplan, S., Şahin, S., Arıöz Düzgün A. (2018). Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavinin Jinekolojik Kanserlerde Kullanımı. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 1(1), 36-47.
• Rostock, M., Naumann. J., Guethlin, C., Guether, L., Bartsch, HH., Walach H. (2011). Classical homeopathy in the treatment of cancer patients - a prospective observational study of two independent cohorts. BMC Cancer, 11(19), 2-8.
• Ryan, JL., Heckler, CE., Roscoe, JA., Dakhil, SR., Kirshner, J., Flynn, PJ., Morrow GR. (2012). Ginger (Zingiber officinale) reduces acute chemotherapy-induced nausea: a URCC CCOP study of 576 patients. Supportive Care Cancer, 20(7), 1479-1489.
• Sakallı Çetin, E., Özçelik N. (2007). Kanser Tedavisinde Kullanılan Ökse Otu (Viscum Album) Ekstraktının Apoptozis Mekanizması. Turkiye Klinikleri J Med Sci, 27(4), 533-539.
• Schuerger, N., Klein, E., Hapfelmeier, A., Kiechle, M., Brambs, C., Peapke D. (2019). Evaluating the Demand for Integrative Medicine Practices in Breast and Gynecological Cancer Patients. Breast Care (Basel), 14(1), 35-40.
• Supoken, A., Chaisrisawatsuk, T., Chumworathayi B. (2009). Proportion of gynecologic cancer patients using complementary and alternative medicine. Asian Pac J Cancer Prev, 10(5), 779-782.
• Şenışık, S. (2014). Kanser ve Egzersiz. Spor Hekimliği Dergisi, 49(3), 099-110.
• Takeda, T., Yamaguchi, T., Yaegashi N. (2012). Perceptions and attitudes of Japanese gynecologic cancer patients to Kampo (Japanese herbal) medicines. Int J Clin Oncol, 17(2), 143-149.
• Tayaz, E., Kutluturkan S. (2019). Kanser Ağrısının Yönetiminde Bir Yaklaşım: Müzik Terapi. Ankara Medical Journal, 19(4): 784-788.
• Tello, S., Halifoğlu, İ., Bozkurt, M., Bulmuş, Ö. (2008). Meme Kanseri Oluşturulmuş Ratlarda Isırgan Otunun Total Antioksidan Durumu Üzerine Etkisi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 22(4), 179-183.
• Toker G. (1995). Ihlamur Çiçek ve Kabuklarının Biyolojik Aktivitesi ve Kullanılışı. FABAD Journal Pharm Science, 20(1), 75-79.
• Türk Tabipleri Birliği Halk Sağlığı Kolu. (2017). Tıbbın alternatifi olmaz! Geleneksel ve alternatif tamamlayıcı tıp uygulamaları. Ankara: Türk Tabipler Birliği Yayınları, URL: https://www.ttb.org.tr/kutuphane/gatt_2017.pdf.
• Wiswell, S., Bell, JG., McHale, J., Elliott, JO., Rath, K., Clements A. (2019). The effect of art therapy on the quality of life in patients with a gynecologic cancer receiving chemotherapy. Gynecol Oncol, 152(2), 334-338.
• Yaman, S., Özdemir, Z., Şit, M., Özer, B., Çatal O. (2018). Kekik Yağı Karvakrol’ün İnsan Sağlığına Etkileri. SETSCI Conference Indexing System, 2(1), 391-392.