Sığınmacılar ve Toplumsal Kabul: Esenyurt İlçesi Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 23, 01.06.2021

Dikran M. Zengınkuzucu

Öz

Suriye’de 2011’de baş gösteren iç savaş sonrası milyonlarca Suriyeli ülkelerini terk etmek zorunda kalmış ve günümüzde Türkiye en yüksek sayıda Suriyeli sığınmacıya ev sahipliği yapan ülkedir. Göç beraberinde politik, ekonomik, toplumsal, kültürel fırsatları ve gerilimleri birlikte taşıyan bir olgudur. Suriyeli Sığınmacıların uzun süredir Türkiye’de bulunması ve gelecekte de önemli bir kısmının Türkiye kalabileceği göz önüne alındığında toplumsal bütünleşme ve toplumsal kabul durumları ve politikalar dikkate alınmalıdır. Suriyeli sığınmacılar İstanbul’da en kalabalık olarak Esenyurt ilçesinde yaşamaktadırlar. İstanbul’un en kalabalık ilçesi olan Esenyurt sosyo-ekonomik yapısı ile çoğu diğer ilçeden farklılıklar göstermektedir. Esenyurt’un bu yapısı toplumsal kabul ve bütünleşme açısından avantaj ve dezavantajlar taşımaktadır. Bu bakımdan Suriyeli sığınmacıların Esenyurt ilçesinde toplumsal kabulü üzerine bir araştırmanın anlamı ortaya çıkmaktadır. Bu araştırmanın amacı Suriyeli sığınmacıların Esenyurt’ta toplumsal kabul düzeyinin anlaşılması ve öneriler üretilmesidir. Araştırma Esenyurt’ta yaşayan 340 kişiye uygulanan bir anket çalışması ve yüz yüze görüşmeler ile yürütülmüştür. Araştırma Suriyeli sığınmacıların Esenyurt’ta kalıcılığının beklenmesine karşın toplumsal kabul düzeyinin düşük çıktığını ve toplumsal kabulü etkileyen en önemli unsurun iş bulma ve ekonomik etkisinin olumsuz görülmesi olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası göç, Suriyeli sığınmacılar, Esenyurt, Toplumsal bütünleşme, Toplumsal kabul

Kaynakça

• Akçiçek, A. (2015). Türkiye’deki Suriyelilerin Toplumsal ve Ekonomik Uyumu. Liberal Düşünce Dergisi (80), 51-61.
• Akıncı, B., Nergiz, A. ve Gedik, E. (2015). Uyum Süreci Üzerine Bir Değerlendirme: Göç ve Toplumsal Kabul. Göç Araştırmaları Dergisi, 1(2), 58-83.
• Aktaş, E. ve Gülçür, İ. (2017). Suriyelilere Yönelik Toplumsal Kabulü ve Uyumu Etkileyen Sosyo-Ekonomik Faktörler: Mersin İli Mezitli İlçesi Örneği. Toplum ve Demokrasi, 11(23), 235-248.
• Ambrosini, M., Cinalli, M. ve Jacobson, D. (2020). The Politics of Borders and the Borders of Politics: A Conceptual Framework. M. Ambrosini, M. Cinalli ve D. Jacobson (Der), Migration, Diasporas and Citizenship: Between Policy and Public Spheres (ss. 1-26). Cham: Palgrave.
• Ateş, H. ve Bektaş, M. (2016). Suriyelilerin Toplumsal, Kültürel ve Ekonomik Entegrasyonu. Y. Deniz ve F. Bilgin (Derç), Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu (26-27 Ekim 2016) Bildirileri içinde (ss. 17-43). Bursa: TESAM.
• Ayhan, F., (2019). Esenyurt İlçesinde Nüfusun Gelişimi ve Bu Gelişimde Rol Oynayan Etmenler, Kent Akademisi, 12 (37), 67-81.
• Baltacı, A. (2018). Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. BEÜ SBE Derg.,7(1), 231-274
• Bennett, M. (1986). A developmental approach to training for intercultural sensitivity. International Journal of Intercultural Relations, 10(2), 179-195.
• BMMYK. (2019). Global Report 2019. https://reporting.unhcr.org/sites/default/files/ gr2019/pdf/GR2019_English_Full_lowres.pdf#_ga=2.44703840.518956919.1595155529-1449315026.1595155529&_gac=1.93762671.1595159075.Cj0KCQjw3s_ 4BRDPARIsAJsyoLNKFV3KZBK_4x6OYif7g70xVYeLxNVKNtAVdrTvjQgGC66yE71Xr-4a (Erişim Tarihi: 19.07.2020).
• BMMYK. (2020). Operational Portal Refugee Situations. https://data2.unhcr.org/en/ situations/syria (Erişim Tarihi: 19.07.2020).
• Çiftçi, H. (2018). Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlarının Suriyeli Sığınmacılara Yönelik Tutum, Algı ve Empatik Eğilimlerinin Analizi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(3), 2232-2256.
• Dışişleri Bakanlığı. (2016). Türkiye’nin Bazı Suriyelileri Zorla Ülkelerine Geri Gönderdiği İddiaları Hk. Güncel Açıklamalar No. 83, 3 Nisan 2016. Ankara. http://www.mfa.gov.tr/no_-83_-3-nisan-2016_-turkiye_nin-bazi-suriyelileri-zorla-ulkelerine-geri-gonderdigi-iddialari-hk_.tr.mfa (Erişim Tarihi: 19.07.2020).
• Erdoğan, M. (Ed.) (2014). Türkiye'deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Göç Araştırmaları Merkezi. http://www.hugo.hacettepe.edu.tr/HUGO-RAPORTurkiyedeki Suriyeliler.pdf (Erişim Tarihi: 03.07.2020).
• GİGM. (2018). İstanbul'da Yaşayan Suriyeli Göçmenlerin İlçelere Göre Dağılımı. Ankara.
• GİGM. (2020). Geçici Koruma. T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 (Erişim Tarihi: 31.07.2020).
• Hamberger, A. (2009). Immigrant Integration: Acculturation and Social Integration. Journal of Identity and Migration Studies, 3(2), 2-21.
• Koser, K. (2017). International Migration: A Very Short Introduction. Oxford: OUP.
• Kurt, H. (2006). Göç Eğilimleri ve Olası Etkileri. Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 148-178.
• Linhard, T. ve Parsons, T. (2019). Mapping Migration, Identity, and Space. Cham: Palgrave.
• Moore, W. ve Shellman: (2006). Refugee or Internally Displaced Person?: To Where Should One Flee? Comparative Political Studies, 39(5), 599–622. doi:10.1177/0010414005276457
• Novy, A., Swiatek, D. ve Moulaert, F. (2012). Social Cohesion: A Conceptual and Political Elucidation. Urban Studies, 49(9), 1873-1889. doi:10.1177/0042098012444878
• Özdamar, K. (2003). Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Sayın, H. (2019). Uluslararası Göç ve Uluslararası Güvenlik. Ankara: Berikan Yayıncılık.
• Sayın, H. (2020). Başkasına Ait Olmaya Yazgılı Öznelerin Gezindiği Karanlık Arka Sokaklarda Büyübozumu. Çalışma ve Toplum(64), 169-194.
• TÜİK. (2019). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları. Ankara. https://biruni.tuik.gov.tr/ medas/?kn=95&locale=tr (Erişim Tarihi: 19.07.2020).
• Tuncel, G. ve Ekici: (2019). Göçün Siyasal Etkisi: Suriyeli Göçmenlerin Türkiye Siyasetine Etkisi. Birey ve Toplum, 9(2), 49-72.
• World Bank. (2020). World Development Indicators. World Bank. https://databank.worldbank.org/ source/world-development-indicators/preview/on (Erişim Tarihi: 19.07.2020).
• Yıldırımalp, S., İslamoğlu, E. ve İyem, C. (2017). Suriyeli Sığınmacıların Toplumsal Kabul ve Uyum Sürecine İlişkin Bir Araştırma. Bilgi(35), 107-126.
• Yılmaz: (Ed.). (2019). İstanbul Esenyurt İlçesi Suriyeli Sığınmacıların Sosyal ve Ekonomik Durumları Araştırma Projesi. İstanbul: İstanbul Esenyurt Üniversitesi.
• Zenginkuzucu, D. (2018). Türkiye'de Geçici Koruma Rejiminin Uluslararası Ölçütler Çerçevesinde Bir Değerlendirmesi. TİHEK Akademi, 1(2), 37-62.
• Zenginkuzucu, D. (2019). Türkiye’de Geçici Koruma Rejiminin Sona Ermesi ve Uluslararası Koruma Standartları. A. N. Tütüncü ve Ç. S. Civelek (Der.), Uluslararası Hukukta Güncel Sorunlar Kongresi, 21-22 Şubat 2019, MEF Üniversitesi Bildirileri içinde (ss. 375-392). İstanbul: Oniki Levha Yayınları.