Kur’an’a Göre Hidâyete Ermede İnsanın Rolü

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 2, 358 - 384, 27.12.2017

Enes Yariz

Öz

*

**

Özet: Kur’an’ın temel kavramlarından biri olan “hidâyet”, Kur’an’ın nüzulünden günümüze önemli

tartışmaların merkezinde olmuştur. Hidâyete erme sürecinde kulun iradesi ve çabasının rolü, Allah’ın

iradesi ve takdirinin belirleyiciliği hakkındaki farklı kanaatlerin yanı sıra hidâyetin, kader ve

insanların kurtuluşa ermesi gibi temel bazı meselelerle irtibatı bu tartışmalar bağlamında düşünülebilir.

Bu çalışmada kulun hidâyete ermesindeki faktörler, Kur’an-ı Kerim âyetleri ışığında, özellikle

ھَدَى fiilinden türeyen kelimeler ve Allah’a yönelişi ifade eden kelimelerden yola çıkarak tespit

edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kavramlar: 

Anahtar Kelimeler

Hidâyet, Dalâlet, İman, Akıl, İrade, Fıtrat

Kaynakça

• Abdulbâkî, Muhammed Fuâd, Mu’cemu’l-Müfehres li Elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm, Dâru’l- Hadîs, Kahire, 1996.
• Abdurrezzâk, Ebû Bekr b. Hemmâm, el-Mûsânnef, Mektebetu’l-İslâmiyye, Beyrut, 1983.
• Altıntaş, Ramazan, Kur’an’da Hidâyet ve Dalâlet, Pınar Yayınevi, İstanbul, 1995, s. 85.
• Beğavî, Ebû Muhammed Hüseyin b. Mes’ûd, Meâlimu’t-Tenzîl, Beyrut, 1993.
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail, Sahîhu’l-Buhârî, Dâru’l-Hadîs, Kahire, 1998.
• Bursevî, İsmail Hakkı, Tefsîru Rûhi’l-Beyân, Dâru’l-Kalem, Dımaşk, 1988.
• Cürcânî, Ali b. Muhammed Şerîf, Kitabu’t-Ta’rîfât, Beyrut, 1985.
• Durmuş, Zülfikar, Nitelikleri ve Nüzûl Amaçları Açısından Kur’an, Malatya, 2010, Özserhat Yay, s. 205-207.
• Ebû Dâvud, Süleyman b. Eş’as es-Sicistânî, Sünenu Ebî Dâvud, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut, ts.
• Ebu’l-iz ed-Dımeşkî, Ali b. Ali b. Muhammed, Şerhu’l- Akidetu’t-Tahâviyye, Riyad, 1997. el-Eş’arî, Ebu’l-Hasan Ali b. İsmâil, el-İbâne an Usûli’d-Diyâne, Mektebetu, Dâri’l-Beyân, Şam, 1993.
• el-Ezherî, Ebû Mansûr Muhammed b. Ahmed, Tehzîbu’l-Luğa, Dâru’s-Sadık, Kahire, ts. Fîrûzâbâdî, Ebu’t-Tâhir, El-Kâmusu’l-Muhît, Muessesetu’r-Risâle, Beyrut, 1987.
• Hâkim, Ebû Abdillah Muhammed b. Abdillh en-Nisâbûrî, el-Müstedrek Alâ Sahîheyn, Dâru’l-Kutubu’l-İlmiyye, Beyrut, 1990.
• İbn Âşûr, Muhammed b. et-Tâhir, et-Tahrîr ve’t-Tenvîr, Dâru-Sahnûn, Tunus, ts.
• İbn Ebi’d-Dunya, Ebî Bekr Abdullah b. Muhammed, er-Rikkatu ve’l-Bukâ, Dâru İbn Hazm, Beyrut, 1996.
• İbn Fâris, Ebi’l-Hüseyn Ahmed b. Fâris b. Zekeriyya, Mu’cem Mekâyisi’l-Luğa, Dâru’l-Cîl, Beyrut, 1991.