Maveraünnehir'de Şiiliğin Tarihi: Sâmânîlerin Çöküşünden Moğolların Gelişine Kadar (616-1219)

Yıl 2015, Sayı: 5, 221 - 237, 01.05.2015

Ali Ğofrânî Şahin Ahmetoğlu

Öz

Sâmânîlerin çöküşünden sonra Horasan’ın doğusundaki Mâverâünnehir platosunda, Türk Müslüman kavimlerinden olan Karahanlıların iki asır önceden başlayan yönetimi Moğolların bölgeye hücumundan yedi yıl öncesine (389/609-999/1213) kadar devam etti. Hicri V. ve VI. yüzyıllarda Alevî Seyitleri ve Şiî-İsmâilîler sosyo-politik, kültürel, ekonomik gibi birçok özel sebeple Mâverâünnehir’e geldiler ve bu bölgeye yerleştiler. Bu makalede, bahsi geçen yüzyıllarda Şiî fırkalarının Mâverâünnehir’deki yayılışları incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Mâverâünnehir, Karahanlılar, Alevî Seyitleri, Şiîlik, İsmâiliyye.

History of Shiism in Transoxiana: From Slump of Samanids to Arrival of Mongols (616-1219)

Öz

After the downfall of Samanids, in the Transoxiana step easterward of Khorasan, governance of Karakhanids whom one of Turkish-Islamic peoples began two centuries ago and continued until seven years before than Mongols’ attacks to the region (609-1213). In 5th and 6th centuries of the Hegira Alawi Sayyids and Shiite Ismailis have come to Transoxiana by many causes such as socio-political, cultural, economic and they have located to this region. In this article, it will be examined deployment of Shiite parties towards Transoxiana in aforementioned centuries.

Anahtar Kelimeler

Transoxiana, Karakhanid, Alawi Sayyids, Shiism, Ismailia.