Ruminasyon ile İlgili Spor Bilimleri Alanında Yayımlanmış Olan Araştırmaların Doküman Analizi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 59 - 68, 30.07.2025

Umut Sevilmiş , Fatma Filiz Çolakoğlu

https://doi.org/10.48133/igdirsbd.1720887

Öz

Bu araştırmada ulusal kapsamda spor bilimleri alanında ruminasyon konusunu ele alan tez ve makaleleri doküman analizi yöntemiyle inceleyerek mevcut akademik birikimi sistematik bir şekilde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında, ruminasyon kavramının hangi bağlamlarda ele alındığı, araştırmanın türü, yılı, tezlerin yapıldığı üniversite, makalelerin yayımlandığı dergi, araştırmaların konusu, anahtar kelimeler, araştırmanın örneklem grubu, yöntemi, deseni, veri toplama aracı ve verilerin analizi değişkenleri açısından incelemiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Bu doğrultuda 2 doktora, 3 yüksek lisans tezi ve 10 makale olmak üzere toplamda 15 akademik çalışmaya ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda, ruminasyon kavramı ile ilgili spor bilimleri alanında yapılan çalışmalarda ilk lisansüstü tezinin 2017 yılında ve ilk makalenin 2021 yılında; en fazla çalışmanın ise 2024 yılında yapıldığı görülmektedir. Çalışmalarda ele alınan konular 17 ana başlık altında toplanmaktadır. Çalışmalarda incelenen konularda en fazla ruminasyon, duygu düzenleme ve depresyon düzeylerinin ele alındığı tespit edilmiştir. Lisansüstü tez çalışmalarının 2’si doktora ve 3’ü yüksek lisans olmak üzere toplamda 5 üniversitede yapılmış ve yayımlanan makalelerin her biri farklı dergilerde yayımlandığı tespit edilmiştir. Çalışmalarda kullanılan veri analiz yöntemlerinde t-testi, One-Way ANOVA ve korelasyon analizi çoğunlukla tercih edilmiştir. En çok tercih edilen yöntemlerin nicel veri analiz yöntemlerinin olduğu görülmektedir. Gelecekte yapılacak çalışmalarda nitel ve karma yöntemlerin tercih edilmesi önerilmektedir. Sporcuların yaşadıkları olumsuz deneyimlere bağlı olarak ortaya çıkan ruminatif düşünce döngülerinden uzaklaştırılmaları, etkili bilişsel başa çıkma stratejileri geliştirmeleri ve problem çözme süreçlerini hızlandırmaları, hedeflerine yönelik farkındalıklarının artırılmasına katkı sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

Spor bilimleri , sporcu , ruminasyon , lisansüstü tez , makale , analiz

Documentary Analysis of Research on Rumination in Sports Sciences

Öz

In this study, it is aimed to systematically evaluate the existing academic knowledge by analyzing theses and articles that address the topic of rumination in the field of sports sciences at the national level through document analysis. Within the scope of the research, studies were examined in terms of the contexts in which the concept of rumination was addressed, the type and year of the research, the universities where the theses were conducted, the journals in which the articles were published, the subject of the studies, keywords, sample groups, research methods, research designs, data collection tools, and data analysis techniques. The document analysis technique, one of the qualitative research methods, was employed in this study. Accordingly, a total of 15 academic studies, including 2 doctoral dissertations, 3 master's theses, and 10 articles, were reviewed. The results revealed that the first postgraduate thesis on rumination in the field of sports sciences was completed in 2017, and the first article was published in 2021, while the highest number of studies was conducted in 2024. The topics addressed in the reviewed studies were categorized under 17 main themes. Among these, the most frequently studied variables were rumination, emotion regulation, and depression levels. The postgraduate theses were conducted at five different universities—2 at the doctoral level and 3 at the master's level—and each article was published in a different academic journal. Among the data analysis methods used, t-tests, one-way ANOVA, and correlation analysis were predominantly preferred. It was observed that the most commonly employed methods were quantitative data analysis techniques. For future studies, the use of qualitative and mixed research methods is recommended. Helping athletes distance themselves from ruminative thought cycles triggered by negative experiences, supporting them in developing effective cognitive coping strategies, and accelerating their problem-solving processes may contribute to enhancing their awareness toward their goals.

Anahtar Kelimeler

Sports Sciences , Athlete , Rumination , Postgraduate Thesis , Article , Analysis

Kaynakça

• Akbulut, B. A. (2024). Uzak doğu spor branşlarında lisanlı sporcuların müsabaka ruminasyonları aleksitimi düzeyleri ve öz-kontrolleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi, Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü, Spor Yönetimi Anabilim Dalı, Erzurum.
• Aksoy, H. F., & Aşçı, F. H. (2021). Sporcularda optimal performans duygu durumu: ruminatif düşünce ve akıldışı inançların rolü üzerine bir çalışma. Spor Bilimleri Dergisi, 32(2), 53-63. https://doi.org/10.17644/sbd.760444
• Altın, M. O. (2017). Amatör düzeyde futbol oynayan sporcuların bilişsel duygu düzenleme ve saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans Tezi. Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• As, M. Ö., & Babayiğit, A. (2023). Bilinçli farkındalığın (mindfulness) depresyon ve ruminasyon ile ilişkisi. MAS Journal of Applied Sciences, 8(3), 531-544. https://doi.org/10.5281/zenodo.8189231
• Atıf Kara, M., Kara, N. Ş., & Özsarı, A. (2022). Spor bilimleri öğrencilerinin üst biliş ve ruminatif düşünce stillerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(32), 175-191. https://doi.org/INESJOURNAL.63721
• Belli, E., & Başoğlu, Ö. E. (2024). Curling sporcularının ruminasyon düzeyleri ile uyku davranış tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(2), 918-925. https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1410160
• Birrer, D., Röthlin, P., & Morgan, G. (2012). Mindfulness to enhance athletic performance: Theoretical considerations and possible impact mechanisms. Mindfulness, 3(3), 235-246. https://doi.org/10.1007/s12671-012-0109-2
• Bozkurt, O., (2023). Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin dijital oyun bağımlılık düzeylerinin incelenmesi: Bir karma yöntem araştırması. Güllü Mehmet (Ed.). Duvar Yayınları. https://doi.org/10.31680/gaunjss.1576549
• Burnette, J. L., Davis, D. E., Green, J. D., Worthington Jr, E. L., & Bradfield, E. (2009). Insecure attachment and depressive symptoms: The mediating role of rumination, empathy, and forgiveness. Personality and Individual Differences, 46(3), 276-280. https://doi.org/10.1016/j.paid.2008.10.016
• Cevahircioğlu, B., Karakuş, K., & Şenel, E. (2023). Sporcularda zihinsel antrenman ile müsabaka ruminasyonu arasındaki ilişki. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 292-305.
• Genç, M. (2024). Sporcuların ruminatif düşünceleri ile zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Mersin.
• Hülya, B. (2022). Düzenli egzersiz yapan kadınlarda depresyon belirtilerinin iyileşmesinde davranış etkinleştirmenin aracı rolü. Doktora Tezi. İstanbul Arel Üniversitesi, lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Josefsson, T., Ivarsson, A., Lindwall, M., Gustafsson, H., Stenling, A., Böröy, J., ... & Falkevik, E. (2017). Mindfulness mechanisms in sports: mediating effects of rumination and emotion regulation on sport-specific coping. Mindfulness, 8, 1354-1363. https://doi.org/10.1007/s12671-017-0711-4
• Karafil, A. Y., & Pehlivan, E. (2023). Spor müsabakaları ruminasyon ölçeğinin Türkçeye uyarlanması geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 28(1), 8-15. https://doi.org/10.53434/gbesbd.1158522
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştirma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.
• Kvale, S., & Brinkmann, S. (2009). Interviews: Learning the craft of qualitative research interviewing. Sage.
• Leahy, R. L. (2002). A model of emotional schemas. Cognitive and Behavioral Practice, 9(3), 177-190. https://doi.org/10.1016/S1077-7229(02)80048-7
• Martin, L.L., ve Tesser, A. (1996). Some ruminative thoughts. In: Wyer RS, eds. Advances in Social Cognition (pp 1-47). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Michel-Kröhler, A., Krys, S., & Berti, S. (2023). Development and preliminary validation of the sports competition rumination scale (SCRS). Journal of Applied Sport Psychology, 35(2), 265-283. https://doi.org/10.1080/10413200.2021.1961921
• Nolen-Hoeksema, S. (2000). The role of rumination in depressive disorders and mixed anxiety/depressive symptoms. Journal of Abnormal Psychology, 109(3), 504. https://doi.org/10.1037/0021-843X.109.3.504
• Okan, I., Kaya, A., Bilgin, U., & Gokyurek, B. (2023). U-19 akademi gelişim liglerinde oynayan futbolcuların ruminatif düşünce biçimleri ve sporcu duygu düzenleme becerilerinin incelenmesi. Journal of ROL Sport Sciences, 4(2), 698-713. https://doi.org/10.5281/zenodo.8005432
• Papageorgiou, C., & Wells, A. (2003). Nature, functions, and beliefs about depressive rumination. Depressive rumination: Nature, Theory and Treatment, 1-20. https://doi.org/10.1002/9780470713853.ch1
• Saldaña, J. (2023). Nitel araştırmacılar için kodlama el kitabı. (A. Tüfekci ve S.N. Şad, Çev.). Ankara: Pegem.
• Solakumur, A., & Ünlü, Y. (2023). Ruminasyonun Sporcuların Hedef Yönelimleri üzerindeki etkisinde Duygu Düzenlemenin Rolü. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 6(1-Cumhuriyet'in 100. Yılı Özel Sayısı), 1227-1248. https://doi.org/10.38021/asbid.1377070
• Solakumur, A., & Ünlü, Y. (2023). Ruminasyonun Sporcuların Hedef Yönelimleri üzerindeki etkisinde Duygu Düzenlemenin Rolü. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 6(1-Cumhuriyet'in 100. Yılı Özel Sayısı), 1227-1248. https://doi.org/10.38021/asbid.1377070
• Sürmeneli, T. (2024). Boksörlerin ruminatif düşünceleri ile sporda etkili karar verme durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bayburt Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Bayburt.
• Wells, A., & Capobianco, L. (2017). Rumination. In V. Zeigler-Hill, T. Shackelford, (Eds.) Encyclopedia of personality and ındividual differences (pp. 4527-4532). Cham: Springer International Publishing.
• Yılmaz, B. H., Yetim, D., Özdemir, M., Üzer, Y., & Gül, E. (2024). Sporcularda ruminasyon ile bilişsel esneklik arasındaki ilişki. Yalova Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 127-139.
• Yılmaz, T., & Mayda, M. H. (2024). Aktif spor yapan üniversite öğrencilerinin ruminasyon düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), 194-205. https://doi.org/10.31680/gaunjss.1576549
• Ysseldyk, R., Matheson, K., & Anisman, H. (2007). Rumination: Bridging a gap between forgivingness, vengefulness, and psychological health. Personality and individual differences, 42(8), 1573-1584. https://doi.org/10.1016/j.paid.2006.10.032