Üniversite Öğrencilerinin Serbest Zaman Tutumları İle Sporda Sosyal Bütünleşme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 2, 42 - 52, 31.12.2025

Çağatay Dereceli , Batuhan Ordu

https://doi.org/10.48133/igdirsbd.1780338

Öz

Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin sporda sosyal bütünleşme düzeyleri ile serbest zaman tutumları arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bu kapsamda çalışma grubunu, Aydın Adnan Menderes Üniversitesinde lisans eğitimi görmekte olan toplam 337 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında, Sporda Sosyal Bütünleşme Ölçeği ve Serbest Zaman Tutum Ölçeği Kısa Formu (SZTÖ-KF) kullanılmıştır. Veri setinin normalliği, çarpıklık ve basıklık değerleri temelinde değerlendirilmiş ve dağılımın normal olduğu belirlenmiştir. Bu doğrultuda analizlerde bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Pearson korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgular, erkek öğrencilerin sporda sosyal bütünleşmeye ilişkin psikolojik gelişim düzeylerinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Ayrıca öğrencilerin yaş ilerledikçe serbest zamana yönelik duyuşsal tutum düzeylerinde artış olduğu; özellikle 4. sınıf öğrencilerinin duyuşsal tutum puanlarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Spor bilimleri fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin, diğer fakültelerdeki öğrencilere kıyasla hem sporda sosyal bütünleşme hem de serbest zaman tutum düzeylerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, öğrencilerin serbest zaman tutumları ile sporda sosyal bütünleşme düzeyleri arasında güçlü ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, serbest zamana yönelik olumlu tutumlar geliştirmenin üniversite öğrencilerinin sporda sosyal bütünleşmeyi güçlendirici etkiye sahip olduğu söylenilebilir.

Anahtar Kelimeler

Üniversite Öğrencileri , Spor , Sosyal Bütünleşme , Serbest Zaman Tutumu

An Investigation of the Relationship Between University Students' Leisure Attitudes and Social Integration in Sports

Öz

The purpose of this study is to reveal the relationship between university students' levels of social integration in sports and their leisure attitudes. The study group consisted of a total of 337 undergraduate students studying at Aydın Adnan Menderes University. Data were collected using the Social Integration in Sports Scale and the Leisure Attitude Scale – Short Form (LAS-SF). The normality of the data set was assessed based on skewness and kurtosis values, and it was determined that the distribution was normal. Accordingly, independent samples t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), and Pearson correlation analysis were utilized in the analyses. The findings indicate that male students exhibit higher psychological development levels related to social integration in sports. Furthermore, as students' age increased, their affective attitudes toward leisure also increased, with fourth-year students showing higher affective attitude scores in particular. Students enrolled in the Faculty of Sports Sciences were found to have higher levels of both social integration in sports and leisure attitudes compared to students from other faculties. Additionally, a strong and positive significant relationship was identified between students’ leisure attitudes and their levels of social integration in sports. In conclusion, it can be stated that developing positive attitudes toward leisure has a reinforcing effect on social integration levels in sports among university students.

Anahtar Kelimeler

University Students , Sports , Social Integration , Leisure Attitude

Kaynakça

• Akyüz, H., ve Türkmen, M. (2016). Üniversite öğrencilerinin boş zaman faaliyetlerine yönelik tutumlarının incelenmesi: Bartın üniversitesi örneği. International Journal of Sport Culture and Science, 4(Özel sayı 1), 340-357.
• Alpar, C.R. (2016). Spor, sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik güvenirlik. Detay Yayıncılık.
• Arlı, M., ve Nazik, H. (2001). Bilimsel araştırmaya giriş. Gazi Kitabevi.
• Aydemir, N., Toksöz, İ., ve Oğuzhan, A. (2017). A study on attitudes towards free time activities: Edirne city center example. Journal of Human Sciences, 14(4), 3941-3949.
• Bilgin, K.E. (2020). Halk oyunları oynayan üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri ve sosyal bütünleşme düzeyleri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Creswell, J.W. (2017). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları (S. B. Demir, Çev.). Eğiten Kitap.
• Duman, F.K. (2020). Sporun sosyal bütünleşme üzerindeki etkileri. Spor Eğitim Dergisi, 4(3), 169-177.
• Erçevik, B., ve Önal, F. (2011). Üniversite kampüs sistemlerinde sosyal mekân kullanımları. Megaron, 6(3), 151-161.
• Evli, F. (2018). Üniversite takımlarında farklı branşlardaki sporcuların ahlaki olgunluk ve sosyal bütünleşme düzeyleri (Yayımlanmamış doktora tezi). Hitit Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çorum.
• Fraenkel, J.R., Wallen, N.E., ve Hyun, H.H. (2012). How to design and evaluate research in education (7th ed.). McGraw-Hill.
• Gül, M. (2016). Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel eğilimleri ve katılım engelleri: Sındırgı meslek yüksekokulu öğrencilerine yönelik araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(36), 279-306.
• İslamoğlu, İ., ve Kaplan, A. (2023). Üniversite öğrencilerinin boş zaman tutumlarının incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 6(1-Cumhuriyet'in 100. Yılı Özel Sayısı), 369-376.
• Karadeniz, F., Müftüler, M., ve Gülbeyaz, K. (2019). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman aktivitelerine yönelik tutum ve engellerinin incelenmesi (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Örneği). Spor ve Rekreasyon Araştırmaları Dergisi, 1(2), 21-36.
• Kardağ, A. (2019). Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinde yaşam becerileri ve sosyal bütünleşme ilişkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
• Korkmaz, A. (2000). Yükseköğretim gençliğinin problemleri. Milli Eğitim, 145, 41-45.
• Küçük, V., ve Koç, H. (2004). Psiko-sosyal gelişim süreci içerisinde insan ve spor ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 131-141.
• Lapa, T.Y., ve Ardahan, F. (2009). Akdeniz Üniversitesi öğrencilerinin serbest zaman etkinliklerine katılım nedenleri ve değerlendirme biçimleri. Spor Bilimleri Dergisi, 20(4), 132-144
• Lenger, A., ve Schumacher, F. (2015). The social functions of sport: A theoretical approach to the interplay of emerging powers, national identity, and global sport events. Journal of Globalization Studies, 6(2), 41-58.
• Önal, L., ve Bedir, F. (2023). Serbest zaman tutum ölçeği kısa formu (SZTÖ-KF): Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Spor ve Bilim Dergisi, 1(1), 27-39.
• Önen, L. (2023). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman motivasyonları ile rekreasyonel etkinliklere katılımına engel olan faktörlerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Ragheb, M.G., ve Beard, J.G. (1982). Measuring leisure attitude. Journal of leisure Research, 14(2), 155-167.
• Serdar, E., ve Demirel, D.H. (2022). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman tutumları ile serbest zamanda sıkılma algıları arasındaki ilişki. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 10(27), 1-14.
• Suner, A., ve Atlı, A. (2018). Toplumsal kutuplaşma ekseninde sanat ve spor. İstanbul Politikalar Merkezi, İstanbul.
• Şirin, E. (2023). Rekreatif amaçlı doğa sporlarına katılan bireylerin rekreatif faydalanmalarının ve motivasyonel kararlılıklarının sosyal bütünleşmelerine etkileri (Yayımlanmamış doktora tezi). Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kütahya.
• Tabachnick, B.G., ve Fidell L.S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson.
• Tuncay, S. (2000). Türkiye’de gençlik sorunlarının psikolojik boyutu. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 244 -251
• Yaşartürk, F., ve Peker, H. (2023). Üniversite öğrencilerinin sosyal fiziki kaygı ve serbest zaman faaliyetlerine yönelik tutum düzeyleri arasındaki ilişki. The Online Journal of Recreation and Sports (TOJRAS), 12(2), 110-124.
• Yılmaz, B., Karlı, Ü., ve Yetim, A.A. (2006). Sporda sosyal bütünleşme ölçeği (Ssbö) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(4), 3-10.
• Yılmaz, Ö. C. (2024). Sosyal bütünleşme, spora katılım ve akademik başarı arasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Rize